Yakup Kadri Karaosmanoğlu Kimdir

Yaban, Kiralık Konak ve Sodom ve Gomore gibi romanlarıyla tanınan oyun, gazete ve roman yazarı Yakup Kadri Karaosmanoğlu 27 Mart 1889’da Kahire’de doğdu. Babası Karaosmanoğulları’ndan Abdülkadir Bey, annesi ise ikbal Hanım’dı. Eğitim hayatına ailesiyle birlikte gittiği Manisa’da başladı. Mısır’daki çocukluk günlerinde babasının zengin kütüphanesinden yararlanmaktaydı. 1903’te girdiği izmir idadisi’nde Ömer Seyfeddin, Şahabettin Süleyman ve Baha Tevfik ile tanıştı

Babasının ölümü üzerine annesiyle Mısır’a dönerek eğitimini iskenderiye’deki bir Fransız okulunda tamamladı. Ardından 1908 yılında istanbul Hukuk Mektebi’ne girdi ancak burayı bitiremedi. istanbul’a gelişinden bir sene sonra Şehabettin Süleyman’nın aracığıyla Fecr-i Ati topluluğuna katıldı. Fecr-i Atici’lerin sanat kişiseldir görüşünü paylaştığı bu ilk döneminde Nirvana adlı bir oyun ve makaleler yazmaktaydı. Muhit, Şiir ve Tefekkür, Servet-i Fünun, Rübab, Türk Yurdu, Peyam-ı Edebi, Yeni Mecmua ve ikdam gibi gazete ve dergilerde yazıları yayınlandı.

1916 yılında rahatsızlanarak isviçre’ye gitti ve burada üç yıl kaldı. I. Dünya Savaşı’nda ülkenin içinde bulunduğu koşullar neticesinde Ziya Gökalp’dan etkilenerek sade bir dil ve Milli Edebiyat akımlarını benimsedi. Mütareke dönemine ikdam Gazetesi’ndeki yazılarıyla destek verdi. 1921 yılında Ankara’ya çağırılarak Tetkik-i Mezalim komisyonunda görevlendirildi. Komisyondaki görevi nedeniyle Kütahya, Gediz, Simav ve Sakarya’ya gitti. Bu sırada 1922 yılında ilk romanı Nur Baba basılmadan önce gazetede yayınlandı.

Cumhuriyetin ilanından sonra 1932’te Mardin, 1931’de Manisa milletvekili seçilerek meclise girdi. 1932 yılında Vedat Nedim Tör, Şevket Süreyya Aydemir, Burhan Asaf Belge ve ismail Hüsrev Tökin ile birlikte Kadro isimli dergiyi kurdular. Ancak savunduğu bazı görüşler yüzünden 1934 yılında dergi kapatıldı. Derginin kapatılmasından sonra Tiran elçiliğine atandı. Ardından 1935’te Prag, 1939’da La Hay, 1942’de Bern, 1949’da Tahran ve 1951’de yine Bern elçiliklerine getirildi. 27 Mayıs 1960’tan sonra Kurucu Meclis üyeliğine seçilen Karaosmanoğlu, 1961-1965 yılları arasında Manisa Milletvekilli olarak görev yaptı.

Bir süre Ulus Gazetesi’nin başyazarlığını yaptıktan sonra Anadolu Ajansı’nın Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı yaptı. 13 Aralık 1974’te Ankara’da vefat eden Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Beşiktaş’ta Yahya Efendi Mezarlığı’na defnedildi.

Daha çok romancı yönüyle öne çıkan Yakup Kadri Karaosmanoğlu, yazarlık yaşamı boyunca Batı Edebiyatı’nında etkisi altında kaldı. Balzac, Flaubert ve Zola’dan etkilendi. Yaşadığı dönemin olaylarını tarihsel olarak inceleyerek romanlarından yer verdi. I. Dünya Savaşı öncesi dönemi Kiralık Konak, II. Meşrutiyeti Sodom ve Gomore ve Mütareke Dönemi’ni Yaban adlı romanlarında ele aldı