Xerostomia Nedir

Xerostomia Nedir

Ağız kuruluğu (Xerostomia) Tükürük bezlerinin salgılama fonksiyonlarının azalması veya benzeri nedenlerle oluşur.Ağız kuruluğunun belirtileri ve neden olduğu sorunlar
Kötü ağız kokusu.
Dilde yanma hissi.
Kuru yiyecekleri yeme ve yutma zorluğu.
Konuşma zorluğu.
Sık sık susamak.
Hareketli protezlerde kullanma zorluğu.
Dudaklarda kuruma ve dudak köşelerinde çatlamalar.
Tad alma duyusunda azalma.
Çürük oluşumunda artış veya hızlanma

Ağız kuruluğunun nedenleri
Kullanılan bazı ilaçların yan etkileri , ağız kuruluğunun ana nedenlerindendir. ( Bu soruna neden olabilecek 500 den fazla ilaç vardır.)
Bazı sistemik hastalıklar (diabet, tirod bezi hastalıkları , vs ..)
Tükürük bezlerinin hastalıkları ya da cerrahi olarak alınması.
Baş ve boyun radyoterapisi.
Kafein ( Fazla kahve-kola kullanımı )
Alkol ( Ağız ortamının kurumasına yol açar ve tükürük salgısını azaltır )
Ağız solunumu ( burundaki tıkanıklık veya kapanış bozuklukları nedeniyle solunumun özellikle geceleri sadece ağızdan yapılması )

Ağız kuruluğunun önlenmesi
Kullanılan bir ilacın yan etkisi olarak ortaya çıkmışsa , ilacı değiştirmek.
C vitamini kullanmak.
Sık sık ağızı ıslatmak ve sulu gıda alımını artırmak.
Turunçgil suyu ve domates suyu içmemek.
Şekersiz sakız çiğnemek.
Şeker oranı yüksek yiyeceklerden kaçınmak.
Sigara ve alkol kullanmamak.
Bileşiminde \”alkol\” ve \”Sodium lauryl sulphate\” bulunan ağız ve diş bakım ürünlerini kullanmamak.
Mümkünse yaşadığınız ortamı nemlendirmek.
Sırt üstü yatmaktan kaçınmak.

Tükürüğün fonksiyonu
Tükürük sindirim için gerekli enzimleri içerir Tükürük yüksek oranda oksijen içermektedir . Oksijen ağız içi dokuların sağlıklarını sürdürebilmeleri için gereklidir. ( Tükürük salgısındaki azalma ağız içerisinde daha az oksijen olması demektir. Oksijenin az olması da diş çürümelerine, diş eti hastalıklarına ve ağız kokusuna neden olan bir çok aneorop bakterinin koşlayca üremesine yol açmaktadır. )

Tükürüğün yapısında bulunan fosfor ve kalsiyum gibi mineraller çürük oluşumunu önleyen maddelerdir. Bu mineraller diş üzerinde oluşan çürük odaklarında remineralisazyon proçesini başlatarak bu işlevi yerine getirmektedir.

Tükürük ağız ortamının kendi kendini temizleyebilmesi için gerekli ortamın oluşmasını sağlar . ( Ağız kuruluğu durumunda az salgılanmakta olan tükürük yıkama işlevini yerine getiremeyeceği için dişler üzerinde gıda ve plak birikimi fazla olur. Bu neden ile de diş eti hastalıkları ve diş çürükleri artmaktadır.

Tükürük bakterilerin neden olduğu asidik ortamı nötralize ederek Ağız pH sının stabilizasyonu sağlar ve bu şekilde diş çürüklerini önler Tükürüğün yapısında bulunan bazı proteinler bakteri üremesini baskılayarak çürüklerin oluşumunu durdurmaktadır.