Tribün Nedir? Tribün, Roma Cumhuriyeti ve imparatorluğunda 2-3 seçilmiş magistra ve idari ve / ya da askeri görevlilerce paylaşılan unvan. Kelime, Antik Romada insanların askerlik ya da oy verme amacıyla bölünmüş oldukları kabile anlamındaki Tribe tribus sözcüğünden türetilmiştir.
Tribün Nedir? Tribün Ne Demek?
Pleblerin Tribünü, Plebler Tribünlüğü magistralığı ya da Halkın Tribünü Latince tribunus plebis, geleneksel olarak Roma Cumhuriyetinin kurulduğu yıl olarak kabul edilen M.Ö. 509 yılından yaklaşık 15 yıl sonra M.Ö. 494 yılında kurulmuştur.
Romalı plebler, fiziksel şiddete karşı bir çeşit yasal koruma sağlayan dokunulmazlık sacrosanctitas hakkı ve her hangi bir plebi, patrici bir magistranın elinden kurtarabilme hakkı olan yardım hakkını ius auxiliandi güvence altına alacak bir kurumun oluşturulmasının patrici sınıfı tarafından kabul edilmesine kadar Roma kentini terk etmişlerdi. Secessio plebis Tribünler sonradan, aracılık hakkı ius intercessionis ve başka bir tribün olan halkın tribünü de dahil her hengi bir magistranın eylem ya da tekliflerini veto etme hakkı veto Latince yasaklıyorum anlamına gelir gibi daha önemli güçlerde elde etmişlerdir. Romalı pleblerin baş temsilcisi olarak tribünlerin evinin kapısının gece ve gündüz sürekli açık olması gerekirdi. Plebler Tribünü Concilium Plebis tarafından seçilirdi.
Tribün aynı zamanda görevlerini yerine getirirken kendisine engel olan herhangi bir kişiyi ölüm cezasına çarptırabilme yetkisine sahipti bu sebeple bir tribünün en büyük tehdidi birisini Tarpeian Kayasından aşağı atmak olurdu. Tribünlerin, dokunulmazlığı, görevlerini yerine getirdikleri süre içerisinde kendilerine zarar verecek kişilerin plebler tarafından öldürülmesi yönünde verilmiş ciddi vaatlerle sağlanırdı.
Tribünler, Concilium Plebis adlı Plebler meclisini toplama yetkisine sahip tek magistraydı ve aynı zamanda kendisine sadece ona ait olan, bir yasa teklif etme hakkı sağlayan plebler meclisi başkanlığını da yürütürdü. Bir tribün aynı zamanda Senatoyu toplantıya çağırabilir ve teklifler sunabilirdi. Ancak bir tribünün, yetkileri sadece Roma sınırları içerisinde geçerliydi. Veto yetkisi, eyalet valilerini etkilemez ve dokunulmazlık hakkı Roma Şehir Surlarının bir mil dışına kadar uzanabilirdi. M.Ö. 450 yılında Tribün sayısı ona yükseltilmiştir.
Tribün olabilmek için pleb olmak gerekiyordu ve bu mevki M.Ö. 421 yılına kadar onlara açık olan tek makamdı. Cumhuriyetin son dönemlerinde bir patrici olan politikacı Clodius, ailesinin pleb kökenli bir kolu tarafından evlat edinilme işini ayarladı ve tribünlük görevine kadar yükseldi.
Lucius Cornelius Sulla, diktatör olduğu dönemde tribünlerin veto güçlerini ciddi biçimde sınırlandırdı ve Senatonun izni olmadan Concilium Plebis önünde yasa teklifinde bulunmalarını yasa dışı hale getirdi. Daha sonra Crassus ve Pompeyin konsüllükleri döneminde tribünlerin, eski hakları geri verildi.
Cumhuriyet Tarihi Boyunca Tribün
Güçlü kişiler tribünlük unvanlarını kendi kişisel ihtişamları ve menfaatleri için kullandılar. Clodius ve Milo adlı tribünler Pompey ve Sezarın ihtiyaç ve taleplerini yerine getirebilmek için mahkemelerde ve yönetimde şiddet kullanmaktan çekinmediler. Senato Sezarın, Pompeyin emekli askerlerinin arazileri ve Galyanın yönetimiyle ilgili taleplerini reddedince, Sezar tribünlere yöneldi ve istediklerini elde etti.
Bir Patrici için Pleb tribünü olmak imkansız olduğundan, ilk Roma imparatoru Augustusa makamı tribunitia potestas aslında resmi olarak üstlenmeden tüm Tribünal yetkiler teklif edildi. Bu, Augustusun otoritesinin iki anayasal dayanağından birisidir. diğeri imperium proconsulare maius. Bu durum ona Senatoyu toplantıya çağırma hakkı veriyordu. Aynı zamanda dokunulmazdı, veto yetkisine sahipti ius intercessionis ve görevini yerine getirmesine engel olanları ölüme mahkum edebiliyordu.
Bir çok imparatorun saltanatının başlangıç tarihi olarak tribunitia potestas yetkisinin üstlenilmesi baz alınır Tiberius, Titus, Trajan ve Marcus Aurelius bu unvanı seleflerinin saltanatı sırasında üstlenmişlerdir. Marcus Vipsanius Agrippa ve Drusus II, hiç bir zaman imparator olamadıkları halde tribunicia potestas yetkisini üstlenmişlerdir.
Roma Ordusu Subayları
Askerlerin Tribünü Klanlar meclisi, her yıl yirmili yaşlarının sonlarındaki 24 genç erkeği senatoryal talep üzerine Askerlerin Tribünü tribunes militium olarak hizmet etmek üzere seçerdi. Bu 24 ler, mevcut dört Roma Lejyonuna komuta eden Konsüllerinin yanına, Lejyonları komuta etmek üzere subay olarak altışarlı gruplar olarak dağıtılırdı.
Aynı zamanda tüm orta dereceli Lejyon subayları da tribunum militi olabilmek için henüz genç ve seçilmemiş oldukları halde tribün olarak adlandırılırdı. Kaynak: Tribün Nedir