Tokat Tarihi, Tokat Tarihçesi

Tokat Tarihi Maşat Höyük Zile ilçesi Yalın yazı Köyün de yer alan Maşat Höyük ören yerinde, 1973 – 1984 yılları arasında yapılan kazılar sonucu ortaya çıkartılan hitit çivi yazısı ile yazılmış tabletler Tokat tarihini aydınlatan en önemli kaynaklardan biri olmuştur.Bu tabletlerin bir bölümü halen tokat, müzesinde sergilenmektedir. Maşat Höyükte M.,Ö. 3000 yıllarında Eski Tunç Çağı, M.Ö. 2000 yıllarında Hitit çağı, M.Ö. 1000 yıllarında Firig Çağının yaşandığı üç dönem tespit edilmiştir.Ayrıca Höyükte Boğaz Köy Hattuşaş Hitit imparatorluğuna bağlı bir uç beyinin sarayı da bulunmuştur.Kazılarla ortaya çıkartılan Hitit sarayının kerpiç ve taş duvarlardan oluşan mimari kalıntıları hava koşulları nedeni ile günden güne eriyerek kaybolmaktadır.

Tokat Tarihi

Tokat Tarihi: Sebastapolis Sulusaray ilçe merkezinde yer alan antik kentin tarihi ilk Tunç çağına kadar uzanmaktadır. Sebasta polis Latince bir kelime olup Sebasto büyük, ulu, azametli Polis şehir Büyük Şehir anlamına gelmektedir. Tokat Müze Müdürlüğünce yapılan kurtarma ve sondaj çalışmaları sonucunda kentin Helenistik Roma ve Bizans Dönemlerinde de önemli bir yerleşim merkezi olduğu anlaşılmıştır.Kentin ana merkezinin sur ile çevrili olduğu görülmüş, sur içerisinde yapılan kazı sonucu bir hamam ve bir kilise ortaya çıkmıştır. ilçenin çeşitli yerlerinde yapılan kazılar sonucu pek çok yapı taşı bulunmuştur.Bazı taşların üzerine insan ve hayvan Figürü işlenmiştir.

Yine bazı taşların üzerinde de hac işareti bulunmaktadır. Kilisenin tabanı küçük mozaikler kullanılarak süslemeli bir şekilde yapılmıştır. ilçede Helenistik Roma ve Bizans dönemine ait yapı taşlarından oluşturulan açık hava müzesi ve mozaikten insan yüzü figürü bulunan mozaik müzesi ziyaretçilerin ilgisini çekmektedir.

Horoztepe

Horoztepe Erbaa ilçe sınırları içerisinde yer alan Horoz tepe de M.Ö. 3000 yılına ait bir mezar ortaya çıkartılmıştır. Bu mezarlıkta madeni ve altın süs eşyaları bulunmuştur. Bu eşyalar arasında en önemli olanı altın ve bronzdan yapılmış çocuğunu emziren kadın heykelciğidir. Bu paha biçilmez eser halen ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesinde teşhir edilmektedir. Daha sonraki yıllarda Horoztepe de yapılan kazılar sonucunda M.Ö. 4000 yıllarına ait bulgular ele geçirilmiştir. Bu bölgede yapılan kaçak kazılar sonucu çıkartılan eserler halen Dünyanın değişik müzelerinde sergilenmektedir.

Niksar

Niksar Neocaeseria Antik kentin üzerinde bugünkü ilçe merkezi bulunmaktadır. Müze Müdürlüğünün Niksarda bulunan Harmancık, kültür ve leylekli çeşme mahallerinde yaptığı kazıda ortaya çıkartılan mezar kalıntılarına göre bu şehrin tarihi belirlenmektedir. Niksar Roma ve Bizans Dönemlerinde işgal edilmiş daha sonra Anadolu Selçuklu Döneminde çok önemli bir merkez olmuştur. Ayrıca bir dönemde Danişmend Devletine başkent olmuştur.

Komana

Komana Tokatın Roma ve Bizans Dönemindeki yerleşim merkezidir. Günümüzde Gümenek mesire yeri olarak bilinmektedir 1940 larda yapılan araştırmada Helenistik ve Roma çağlarına ait kalıntılar bulunmuştur. Kentin içinde tapınak ve sarayların bulunduğu anlaşılmaktadır.

Boyunpınar Artova

Boyunpınar Artova ilçe sınırları içerisinde yer alan Boyunpınar Köyünde Kalkaolotik Döneme ait bir höyük bulunmaktadır. 1952 yılında yapılan bir araştırmada höyüğün ilk üç katmanı altında kalkaolotik dönem kültür ve sanatına ait kırmızı, kahverengi, siyah astarlı seramik çanak çömlekler bulunmuştur. Ayrıca Boyunpınar Köyü Özündürük mevkiinde yumuşak kayaların oyulmasıyla oluşmuş, sığınak ve ibadet amacıyla kullanılmış 3 katlı yer altı yerleşimmerkezi ortaya çıkartılmıştır.

Bolus Aktepe Höyüğü

Bolus Aktepe Höyüğü Tokat, merkez Çamlıbel kasabası yakınındadır. Bugünkü Köy eski Tunç, Hitit ve Frig Dönemlerini ihtiva eden büyük ölçekli bir höyük üzerindedir.

Maşattepe

Maşattepe Almus baraj Gölünün sular altında bıraktığı geniş düzlüğe hakim tepedir. Yapılan kazılar sonucu ortaya çıkartılan seramikler buranın antik döneme ait bir yerleşim merkezi olduğunu göstermektedir.

Tokat Tarihi, Tokat Kalesi

Tokat Kalesi Şehrin ortasına yakın bir yerde dik ve sarp kayalar üzerine kurulmuştur. Savunma amaçlı kurulan kale tarihi boyunca önemli kişilerin muhafazası ve hapsi amaçlı kullanılmıştır. Önce Selçuklular daha sonra da Osmanlılar tarafından restorasyonu yapılmıştır. Üzerinde mescid ve levazım depolarıyla kale komutanının evi bulunmaktadır. Kalenin içinden şehre kadar inen Ceylan yolu ismiyle bilinen 362 basamaklı bir merdiven olduğu bilinmektedir. M.S. 5. veya 6. yüzyılda kurulduğu sanılmaktadır.

Taşhan

Taşhan 1631 yılında yaptırılan Taşhan büyük bir Osmanlı eseridir. Kuzey Güney konumunda kesme taş ve tuğladan dikdörtgen şeklinde ve iki kat olarak inşa edilen hanın ortasında büyük bir avlu yer almaktadır. 112 odası ve bir mescidi bulunan hanın, her iki katında avluya bakan revaklar bulunmaktadır. Taşhan bulunduğu bölgeye farklı bir güzellik katmaktadır. Tarihi Taşhanın yapı özelliği bozulmadan nostalji Kervansaray otele dönüştürme projesi sürdürülmektedir.

Suluhan Sulusokakta Bedesten yanında yer alan hanın yapılış tarihi bilinmemektedir. Halen belediye Aşevi olarak hizmet vermektedir.

Paşahan Sulusokakın sonundadır. 1. Sultan Mahmut zamanında Zaralızâde Mehmet Paşa zamanında 1752 yılında yaptırılmıştır. Paşa Hanın kesme taştan yapılmış güzel bir porteli ve çevresi sağır duvarlarla çevrili bir avlu su vardır.

Deveci Hanı

Deveci Hanı Takyeciler Camiinin güneyindedir. Kendi haline terk edilmiş han h arap durumdadır. iki katlı ve revaklı bir avlusu olan han kesme taş, moloz taş ve tuğladan yapılmıştır.

Bedesten ve Arasta

Bedesten ve Arasta Takyeciler camiinin doğusundadır. Evliya çelebinin Sultan çarşısı kadar güzel bir çarşıdır. Halep ve bursa çarşıları gibi gayet tertipli kurulmuştur. Dediği Bedestenler, istanbul kapalı çarşısın Bedesten bölümüne çok benzerliği vardır. Tokat valiliğince restore edilerek yazma, bakır ve el sanatları satış yerleri olarak hizmete geçirilmesi projelendirilmiştir.

Mahperi Hatun Kervansarayı

Mahperi Hatun Kervansarayı Pazar ilçesinde, 1238 yılında 1. Alaaddin Keykubatın eşi Mahperi Hatun tarafından yaptırılmıştır. Açık ve kapalı bölümlerden oluşan Sultan Hanları tarzının önemli örneklerinden biridir.Kapalı bölümün üst örtüsü çökmüştür. iç Anadoluyu Karadenize bağlayan kervan yolu güzerğahı üzerindedir.

Ali Paşa Camii

Ali Paşa Camii Şehir merkezindedir. 11. Selim zamanında 1572 yılında yaptırılmıştır.Cami, hamam ve türbeden oluşan külliyedir. Ali Paşanın eşi ve oğlu Mustafa Beyin türbeleri de camii avlusundadır. 16. Yüzyıl Osmanlı Camii mimarisinin özelliklerini taşıyan ve Mimar Sinan ekolünde yapılan caminin kare olan ana mekanı üzerinde tek kubbesi ve tek minaresi vardır.

Behzat Camii

Behzat Camii il merkezinde Behzat çarşısında Behzat çayı yanındadır. Kanuni Sultan Süleyman zamanında hoca Behzat tarafından 1535 yılında yaptırılmıştır. Kesme taştan güzel bir minaresi olan camiinin yanındaki mezar hacı Behzata aittir.

Meydan Camii

Meydan Camii Sultan 11.Beyazıtın annesi Gülbahar Hatun adına yaptırdığı cami kayıtlarda Hatuniye Cami olarak geçmektedir.Meydan mahallesinde adını aldığı geniş bir alan üzerinde 1485 yılında yaptırılmıştır. Tokatta yapılmış en güzel Osmanlı eserlerinden birisidir. Kesme taştan inşa edilmiş, ana mekan üzerinde tek minaresi ve 6 sütundan oluşan 5 kubbeli son cemaat yeri vardır. Meydan camiinin Selçuklu tarzı Skalaktitlerle işlenmiş mermer portalı ve kündekari tekniğinde yapılmış ahşap kapı kanatları birer sanat şaheseridir.

Ulu Camii

Ulu Camii Tokatta, orijinalliğini en fazla koruyan tarihi eserlerden biri olan Ulu Camii moloz ve kesme taşlardan yapılmıştır.Üst örtüyü taşıyan Dörtgen ayak ve ayakları birbirine bağlayan kemer yüzeylerinde orijinal k alem işi süslemeler yer almaktadır. Ahşap üst örtüde kündekari tekniğinde yazılmış ahşap panolar ve yaldızlı boyalı bezemeler muhteşem bir görüntüye sahiptir.

Takyeciler Camii

Takyeciler Camii Diğer camilere göre değişik üslubu olan Takyeciler Camiinin yapıldığı tarih bilinmemektedir.Camide moloz ve kesme taştan yapılmış mekan ve kolonlar üzerinde 9 kubbe bulunmaktadır.

Garipler Camii

Garipler Camii Pazarcık mahallesinde bulunan Garipler Camii Tokatın, en eski camisidir.Danişmend Gümüştekin Ahmet Gazi bu camii yi 1074 yılında yaptırmıştır.Orijinal minaresi X1. yüzyıl Türk tuğla işçiliğinin güzel örneklerinden biridir. renkli çiniler ile süslenmiştir.

Sentimur Türbesi

Sentimur Türbesi Moğol emirlerinden Sentimuroğlu Nurettine aittir. 1314 yılında yapılan Türbe, kesme taştan kare mekan üzerine tuğla ile örülmüş sekiz Gen, Yıldız planlı tromolu bir külahla örtülüdür. Doğu yönündeki penceresi barok karakterli olup renkli taşlarla işlenmiştir. Türbe içerisinde Sentimuroğlu Nurettinin kabri bulunmaktadır.

Ali Tusi Türbesi

Ali Tusi Türbesi 1233 yılında Selçuklu devlet adamı Ali El Tusi kendisi için yaptırmıştır. Mekan dört köşe olup üzerine sekiz köşeli tromplu yüksek bir kubbe oluşturulmuştur. Güney cephesinde mozaik çini kaplı sivri kemer alınlıklı iki dikdörtgen pencere yer alır. Kaynak: Tokat Tarihi