Tarih Nedir Kısaca? Tarih Ne Demektir?

Tarih Nedir Kısaca? geçmiş insan topluluklarının, savaşlarını ve barışlarını, kültur ve uygarlıklarını, sosyo ekonomik yapılarını, neden sonuş ilişkisi içinde zaman ve yer göstererek, belgelere dayalı, inceleyen bilim dalıdır.

Tarih Nedir: Tarih çesitleri genel Tarih insanoğlunun yeryuzundeki bütün gecmisini siyasi, sosyal, ekonomik ve kulturel Tarihini baslangictan gunumuze inceler örneğin dunya Tarihi özel Tarih sadece bir devlet ya da milletin siyasi ekonomik ve külturel Tarihini, inceler örneğin turkiye cumhuriyeti Tarihi siyasi Tarih uluslararası siyasi olayları savaşları barışları ve ittifaklari inceler. örneğin osmanlı siyasi Tarihi, uygarlık Tarihi bütün uluslarin meydana getirdikleri uygarlık eserlerini kültur ve medeniyet ürünlerini inceler örneğin cin uygarlığı.

Tarihe Yardımcı Bilim Dalları?

filoloji dil bilimidir. toplumlarin dillerini inceler.cografya cografi bolgelerin ozelligi ve iklimi Tarihi olaylarin degerlendirilmesinde etkilidir.kronoloji takvim bilimidir. Tarihi olaylarin olus sirasini verir.paleografya toplumlarin eskiden kullandiklari yazilari inceler. bu bilim dali Tarih oncesi donemlerin aydinlatilmasinda etkili degildir.antropoloji ınsan irklarini inceleyerek siniflandiran bilim dalidir.diplomatik fermanlar, beratlar ve donemin yazismalarini inceler. siyaset bilimi olarak da adlandirilir.etnografya toplumlarin oz kulturlerini inceleyen bilim dalidir.
arkeoloji kazi bilimidir. Tarih oncesi donemlerin aydinlatilmasinda yararlanilmaktadir.

Tarih Bilimine Giriş

Tarihin tanımı Tarih geçmiş zamanlarda yaşayan insan topluluklarının her türlü faaliyetlerini yer ve zaman bildirerek sebep-sonuç ilişkisi içinde anlatan bilim dalıdır

Tarihin, konusu nedir geçmiş zamanda yaşayan insan topluluklarının her türlü faaliyetidir.

Tarih Anlatımında Yer ve Zamanın Önemi Nedir

1)-yer ve zamanın belirtilmesiyle olayın gerçek olup olmadığını anlarız.2)-olayın geçtiği yer ile olayın meydana geldiği zaman dilimi o olayın sebep ve sonuçlarınıbelirlememizde gereklidir. çünkü o yerin iklimi, yaşam şartları, madenleri, o zaman içindeki nüfusu,o zaman içindeki toplumsal değerler olayın meydana geliş sebeplerini oluşturabilirler.

Sebep – Sonuç ilişkisinin Önemi Nedir

bütün olaylar bir zincirin halkalari gibi birbirine bağlidir. her olay kendisinden önceki olayın sonucu kendisinden sonraki olayın sebebi’dir. önceki olayı bilmezsek, sonraki olayı kavrayamayız.

Olay Nedir Olgu Nedir

olay insanları ilgilendiren sosyal, ekonomik, kültürel, dini ve benzeri alanlarda meydana gelenoluşumlardır.olgu oluşum süreci içinde ya da başka bir şeyin belirtisi olarak gözlemlenmiş olaylardan ibarettir.örnek anadolu’nun türkler tarafından fethi olay’dır. anadolu’nun türkleşmesi olgu’dur.

Tarih felsefesi nedir Tarihi tecrübeleri günümüz meselelerinin çözümü için yeniden yorumlamaya Tarih felsefesi denir.

Tarihin Tasnifi (Sınıflandırılması

• 1)- zamana göre sınıflandırma: (örnek: ortaçağ Tarihi,15. yüzyıl Tarihi gibi
  2)- mekana(yer) göre sınıflandırma: (örnek:türkiye Tarihi,avrupa Tarihi gibi
  3)- konuya göre sınıflandırma: (örnek: tıp Tarihi, sanat Tarihi gibi

Tarihi Neden Sınıflandırıyoruz

Tarihi zamana, mekana ve konuya göre sınıflandırmamızın nedeni öğrenmeyi,öğretmeyi,araştırmayı kolaylaştırmakdır.

Tarih Nedir Tarihin yöntemi Tarihi olayları araştıran bir Tarihçi sırasıyla aşağıdaki yöntemleri uygular.
1)-kaynak arama önce olayla ilgili kaynaklar aranır kaynaklar 2’ye ayrılır
1- ana kaynaklar(birinci el kaynaklar): olayın geçtiği döneme ait kaynaklardır.

2- ikinci el kaynaklar: ana kaynaklardan yararlanılarak hazırlanan kaynaklardır ayrıca kaynakları yazılı ve yazısız kaynaklar diye de ikiye ayırabiliriz:

1- yazılı kaynaklar: kitabeler, fermanlar, kanunlar, mahkeme kayıtları, noterlik yazıları, gazeteler, dergiler vb…
2-yazısız(sözlü) kaynaklar: evler, kaleler, tapınaklar, heykeller, silah, eşyalar,destanlar, efsaneler, fıkralar, atasözleri örf ve adetler vb…

2)- verileri tasnif, tahlil ve tenkit etme
a)-tasnif(sınıflandırma): elde edilen bilgiler zamana, mekana ve konuya göre tasnif edilir.
b)-tahlil(analiz=inceleme) : kaynaklardan elde ettiğimiz bilgiler güvenilir mi?
karşılaştırma yapılarak bilgiler bu yönde incelenir.
c)-tenkit(eleştiri): elde edilen bilgilerin işe yarayıp yaramadığı, hangi bilgilerin kullanılacağı belirlenir.
3)-sentez(birleştirme kaynaklardan elde edilen bilgiler düzenlenerek yazılması safhasıdır.

Tarihe Yardımcı Olan Bilimler

• 1)- coğrafya Tarih olayın geçtiği yer’in fiziki ve beşeri özelliklerini coğrafyadan öğrenir.
  2)- arkeoloji(kazı bilimi toprağın ve suyun altında kalmış olan Tarihi eserleri ortaya çıkarır.
  3)- kronoloji(takvim bilgisi Tarihi olayların zamanlarını belirleyerek, meydana geliş sıralarınıdüzenler.
  4)- paleografya: eski yazıların okunmasını sağlayan bilim dalıdır.
  5)- epigrafya(kitabeler bilimi): taş, mermer gibi sert cisimler üzerine yazılan yazıları inceler.
  6)- sosyoloji (toplum bilimi): sosyal olayları inceler.
  7)- antropoloji: toplumların ırk yapılarını inceler.
  8)- filolojidil bilimi): dilleri ve diller arasındaki bağları inceler.
  9)- etnografya: örf,adet, gelenek ve görenekleri inceler.
  10)- diplomatik: günümüze kadar gelmiş olan resmi belgeleri, fermanları vb. inceler.
  11)- heraldik (mühür bilimi): resmi belgelerdeki mühür, arma ve özel işaretleri inceler.
  12)- nümizmatik(paralar bilimi): eski paraları inceler.

bunlardan başka Tarihe yardımcı bilimler arasına felsefe, istatistik, psikoloji, astronomi, tıp,kimya gibi bir çok bilimi katabiliriz.

Zaman ve Takvim

takvim nedir takvim zamanı günlere, aylara, yıllara bölme metodudur.

insanlar zamanı ölçerken ölçü aracı olarak güneşi ve ay’ı kullanmışlardır.

açıklama güneşi kullananlar dünyanın güneş etrafında bir tam dönüşünü esas almışlardır.(365 gün 6 saat) bu şekilde oluşturulan takvimlere güneş takvimi diyoruz.ay’ı kullananlar ise ayın dünya etrafında 12 kez dönmesini (12 x 29.5 =354) esas almışlardır.bu şekilde oluşturulan takvimlere ay takvimi diyoruz.

Tarihte ilk güneş takvimi’ni mısırlılar, ilk ay takvimi’ni sümerler oluşturmuşlardır.

açıklama her toplum kendi takvimini oluştururken kendileri için önemli saydıkları bir günü başlangıç olarak kullanmışlardır. örnek: romalılar roma’nın kuruluşunu, müslümanlar hicreti hırıstiyanlar hz.isa’nın doğumunu gibi.

Türklerin Kullandıkları Takvimler

1)- 12 hayvanlı türk takvimi türklerin kullandığı en eski takvimdir. güneş yılını esas alır .butakvimde her yıl bir hayvan adıyla anılıyordu.

2)- celali takvim: büyük selçuklular zamanında melikşah tarafından hazırlatılan bu takvim güneş yılınagöre hazırlanmıştı.

3)- hicri(hicret) takvimi ay yılını esas alır. başlangıç olarak hz. muhammed’in mekkeden medine’yehicret ettiği 622 yılını alır. bugün ramazan, mevlidler gibi dini günlerde bu takvimikullanmaktayız.

4)- rumi takvim osmanlı devletinde resmi ve mali işlerde kullanılmak üzere 19. yüzyıl başlarındanitibaren yürürlüğe giren takvimdir. güneş yılını esas alır.

5)- miladi(milat) takvimi 1926′ dan itibaren kullandığımız takvimdir. güneş yılını esas alır. temeli mısırlılar’a dayanır. iyon ve yunanlılar kanalıyla batıta aktarılmıştır. romalılar sezar zamanında
julyen takvimi olarak düzenlemiş ve kullanmışlardır. yeniçağda papa xıı.gregor tarafından yeniden yapılan düzenlemelerle gregoryan takvimi olarak anılmıştır. günümüzde ise milat takvimi denilmektedir. milat takvimi hz. isa’nın doğuşunu(sıfır) kronolojinin başlangıcı olarak kabul eder.

hicri takvimle miladi takvim arasındaki farklar nelerdir
1)- hicri takvim ay yılını, miladi takvim güneş yılını esas alır. bu yüzden ikisi arasında 11 gün fark vardır.

2)- başlangıç Tarihleri farklıdır. hicri takvimde başlangıç Tarihi hazreti muhammed’in mekke’den medine’ye hicret ettiği Tarih olan 622 yılıdır. miladi takvimde ise başlangıç hz. isa’nın doğum Tarihi 0 yılıdır.

Hicri Takvimden Miladi Takvime Çevirme işlemi

• soru: hicri 1340 yılını miladiye çeviriniz.
  hicri=1340 miladi=?
  1340 ÷ 32 = 40,6 (yaklaşık 41)
  1340 – 41 = 1299
  1299 + 622= 1921

Miladi Takvimden Hicri Takvime Çevirme işlemi

• soru: miladi 1998 yılını hicri takvime çeviriniz miladi=1998 hicri=?
  1998 – 622 = 1376 1376 ÷ 33 = 41,7 (yaklaşık 42) 1376 +42 = 1418
• rumi takvimden miladi takvime çevirme işlemi
  soru: rumi 31 mart 1325 , miladi=?
• 31 mart 1325
  + 13 584 iki takvim arasında 13 gün
  ______________ 584 yıl fark vardır.
  13 nisan 1909
• miladi takvimden rumi takvime çevirme işlemi
  miladi 29 ekim 1923 , rumi=?
  29 ekim 1923
  – 13 584
  _______________
  16 ekim 1339

Tarih ile yazı arasındaki ilişki Tarih yazı ile başlar. yazıdan önceki devirler hakkında sağlıklı bilgi edinmek zor olduğundan, bu dönemlere “Tarih öncesi devirler=prehistorik devirler” veya “karanlık çağlar” denir.

yazı ile ilgili önemli bilgiler toplumlar ilk olarak resim yazısı kullanmışlardır.ilk yazıyı sümerler bulmuştur.(çivi yazısı) bugün kullandığımız alfabeyi, ilk olarak fenikeliler kullanmış, onlardan yunanlılar ve romalılar alarak geliştirmişler ve böylelikle latin alfabesi ortaya çıkmıştır.

yazı, anadolu’ya ilk olarak asurlular tarafından tunç devrinde getirilmiştir. türk Tarihinin ilk yazılı eserleri göktürk(orhun) kitabeleridir.

çağların başlangıç ve bitiş Tarihleri neye göre tesbit edilmiştir Tarihin zamana göre tasnifinde en önemli ayrım “çağlara ayırarak” incelemedir. çağların başlangıç ve bitim Tarihleri belirlenirken toplumların geniş çapta etkilendiği Tarihi olaylar esas alınmıştır.

ilkçağ = yazının bulunmasıyla(mö.3500) başlar, 375 yılındaki kavimler göçüne kadar sürer ortaçağ = 375 yılındaki kavimler göçüyle başlar, 1453 yılında istanbul’un fethine kadar sürer yeniçağ = 1453’teki istanbul’un fethiyle başlar, 1789’daki fransız ihtilaline kadar sürer yakınçağ = 1789’daki fransız ihtilaliyle başlar, günümüze kadar sürer.

açıklama zamanı çağlara bölmek yapay bir bölme işlemidir mesela istanbul’un fethi, avrupa ve asyayı etkileyen önemli bir Tarihi olaydır. ancak bu olay osırada amerika ve afrika kıtasında yaşayan insanları doğrudan etkilememiştir. yine mısır ve

mezopatamya’daki insanlar yazıyı kullanırlarken, dünyanın diğer bölgelerindeki insanlar ancak yüzlerce yıl sonra yazıyı kullanmışlardır.

Tarih Öncesi Devirler (Prehistorik Devirler

insanların varoluşundan yazının icadına kadar olan döneme denir. Tarih öncesi devirlerin birbirindenayrılmasında kullanılan araç ve gereçlerin niteliğine bakılmıştır. buna göre Tarih öncesi devirler şöyle ayrılır

• 1)-taşdevri 2)- kalkolitik(taş-bakır) devri 3)- tunç devri
  a)- eskitaş (kabataş) devri
  b)- ortataş (yontmataş) devri
  c)- yenitaş (cilalı taş) devri

Tarih Nedir eskitaş (kabataş) devri bu devri yaşayan insan toplulukları ilkel bir göçebe hayat sürmüşlerdir ağaç kovuklarında, mağaralarda ve nehir yataklarında yaşayan insanlar tabiatta hazır bulduklarıyla, avcılık ve balıkçılıkla geçinmişlerdir.(avcı ve toplayıcı)

türkiye’de eski taş devri(mö.600.000-mö.10.000) antalya da karain,beldibi ve belbaşı mağaraları anadolu’da bu döneme ait önemli merkezlerdir.

tataş (yontmataş) devri insanlığın toplayıcılık ve avcılıktan üretime geçiş yaptığı dönemdir. hayvanlar evcilleştirilmiştir.

türkiye’de ortataş devri(mö.10.000-8000) antalya’da beldibi mağarası, göller yöresinde bardiz, samsun’da tekkeköy bu devre ait önemli merkezlerdir.

yenitaş (cilalı taş) devri tarım hayatı başlamış, köyler kurularak yerleşik hayata geçilmiştir türkiyede yenitaş devri(mö.8000- mö.5500) diyarbakır’da çayönü, gaziantep’de sakçagözü, konya’da çatalhöyük önemli merkezlerdir.

not insanlık Tarihinin ilk yerleşim yeri olarak konya çatalhöyük kabul edilmektedir. ilk üretimyeri de çayönü diyarbakır kabul edilir.

kalkolitik(taş-bakır) devri taş devrinin sonlarına doğru maden keşfedilmiştir. ilk kullanılan maden bakırdır. türkiye’de kalkolitik devir(mö.5500-mö.2500): çanakkale’de truva, burdur’da hacılar, yozgat’ta alişar, çorum’da alacahöyük’dür.

tunç devri bu dönemde site denilen ilk yönetim örgütleri devlet oluşturulmuştur. türkiye’de tunç devri(mö.2500- mö.1200): anadolu’da üretim artmasına paralel olarak ticaret gelişmiş, toplumsal ilişkiler hızlanmıştır. yazı asurlu tüccarlar tarafından türkiye’ye getirildi.

anadolu’da ilk yazılı belgeler kayseri yakınlarındaki kültepe’de bulundu. böylece anadolu da Tarih çağları başladı.(mö.2000