Müze Nedir? Müzenin Amacı Müzeler tarihin eski dönemlerinde yaşamış toplumları bilim ve sanat açısından inceleyerek, hem günümüzü hem de geleceği aydınlatmak amacını taşıyan kurumlardır. Kültürel ya da tarihsel değeri olan nesnelerin toplanarak sergilendiği yerlere müze adı verilir. Müzeler, toplumların bilim ve sanat ürünleri ile yer altı ve yer üstü zenginliklerini sergilemek amacıyla oluşturulmuş kurumlardır. Yüzyıllar boyunca toprak altında saklı kalmış tarihi eserlerin gün ışığına çıkarılarak sergilenmesi, toplumu oluşturan bireylerin geçmişi daha iyi tanımalarına olanak sağlar.
Müze Nedir?
Ayrıca müzeler, toplumu aydınlatmak amacıyla insan soyunun gelişimi, doğa olaylarının oluşumu ve teknolojinin geçirdiği değişim gibi konularda araştırmalar yapan bilimsel merkezlerdir.
Müzelerde bulunan nesnelerin anlam ve önemi müze, içinde ve dışında yazılı ve sözlü olarak, ayrıca rehber eşliğinde yapılan gezilerle açıklanır. Böylece, ziyaretçilerin müzede yer alan eserler hakkında ayrıntılı bilgi edinmeleri sağlanır. Sergiledikleri geçmişe ait eserlerle, ülkelerin ulusal değerlerinin oluşmasına önemli katkılarda bulunan müzeler, aynı zamanda etkin katılım ve kalıcı öğrenmeyi sağlayan eğitim kurumlarıdır.
Müze Türleri Nelerdir?
Müzeler bilim, sanat, folklor ve antika eşyalar gibi çeşitli konularda toplanmış eserleri bir arada sunabileceği gibi doğa tarihi, etnografya ve havacılık gibi sadece tek bir konuyu içeren eserleri de sergileyebilir. Müze türlerini şu şekilde sınıflara ayırabiliriz.
- Müze TürleriArkeoloji Müzesi
Genel Müzeler
Sanat Müzeleri
Tarih Müzeleri
Etnografya Müzeleri
Doğa Tarihi Müzeleri
Jeoloji Müzeleri
Coğrafya Müzeleri
Doğa ve Çevre Müzeleri
Müzik Müzeleri
Sanayi Müzeleri
Askeri Müzeler
Endüstri Müzeleri
Denizcilik Müzeleri
Ekomüze
Resim Müzesi
Arkeoloji Müzeleri Arkeologların yaptıkları kazılar sonucunda ortaya çıkarılan buluntuların sergilendiği müzelerdir Örneğin izmir Arkeoloji Müzesi.
Etnografya Müzeleri, Geçmiş uygarlıklara ait gelenek, görenek, giysi ve gündelik hayat ile ilgili çeşitli eserlerin sergilendiği müzelerdir.
Örneğin Ankara Etnografya Müzesi
Tarih Müzeleri Bir ülkenin, bir toplumun ya da bir kişinin tarihsel gelişimini, sistemli bir biçimde inceleyen ve açıklayan müzelerdir. Tarih müzeleri, yazılı ve görsel belgeleri bir araya getirerek hem ziyaretçilerin hem de araştırmacıların hizmetine sunmaktadır.
Örneğin Selçuk-Efes Müzesi
Anadolu Medeniyetleri Müzesi Güzel Sanatlar Müzeleri Resim, müzik ve heykel gibi güzel sanat dallarında ortaya konulan yapıtların sergilendiği müzelerdir.
Gerçekleştirilen kültürel faaliyetler ve ziyaretçi kapasitesiyle Türkiye’nin en önemli müzeleri arasında bulunan Efes Müzesi’nde en çok ilgi çeken eserler arasında Efes Artemis heykeli, yunuslu Eros, tavşanlı Eros, Eros başı, Priapos heykeli, mermer Artemis heykeli, Mısırlı rahip heykeli, İsis heykeli, çeşitli mitolojik tanrı heykelleri ve Sokrates başı bulunuyor.
Müzenin orta bahçesinde oluşturan arasta bölümünde ise eski Türk kasabalarındaki ticaret yaşamı ve kaybolmaya yüz tutan çeşitli el sanatları sergileniyor. Müzenin ayrı bir bölümünde Antik Çağ’dan başlayarak Osmanlı dönemini de kapsayan elektron, altın, gümüş, bakır sikkeler ve takılar yer alıyor.
Örneğin istanbul Arkeoloji Müzesi
Açık Hava Müzeleri Tiyatro, arena, agora gibi kapalı bir mekanda sergilenmesi mümkün olmayan yapıtlar, açık hava müzelerinde sergilenmektedir.
Örneğin TCDD Açık Hava Buharlı Lokomotif Müzesi Bilim Müzeleri Bilim ve teknolojinin tarih boyunca geçirdiği değişim, bilim müzelerinde sergilenmektedir.
Örneğin Atatürk Eğitim Müzesi
Askeri Müzeler Çeşitli dönemlere ait askeri malzeme ve silahların sergilendiği müzelerdir Örneğin Ankara Kurtuluş Savaşı Müzesi 1. tbmm Binası Özel Müzeler Kişi veya kuruluşlar tarafından, çeşitli konularda bir araya getirilmiş eserlerin yer aldığı müzelerdir.
Örneğin Vehbi Koç Vakfı Sadberk Hanım Müzesi
Türkiyede Müzecilik Müzedeki yapıtların saklanması, korunması ve sunulması için gerekli teknik bilgileri içeren bilimsel çalışma alanına müzecilik adı verilir. Müzecilik, müzenin kurulması, müzede, yer alan eserlerin kimin tarafından ne zaman yapıldığının belirlenmesi, sınıflanması, gerekliyse onarılması ve ısı, nem gibi dış etkenlerden korunması gibi konularda faaliyet gösterir.
Ülkemizde Müzecilik
19. yy. ortalarında başladı. 1846 yılında, Sultan Abdülmecitin emri ile, bazı eski eserler ve eski silahlar Aya irini Kilisesinde toplandı. Daha sonra1868 yılında, Ali Paşanın sadrazamlığı sırasında, bu kilise ve içerisindeki eserler Müzei Hümayûn adı altında ilk müze olarak açıldı. Bu dönemde Maarif Nezareti, Osmanlı Devleti sınırları içerisinde bulunan tüm tarihi eserlerin istanbula gönderilmesi konusunda bir emir yayınladı. 1881 yılında, Osman Hamdi Bey müze müdürü olunca, gerçek anlamda müzecilik çalışmaları başladı. Osman Hamdi Bey 1883 yılında eski eserlerin yurt dışına çıkışını önleyen Eski Eserler Kanununu hazırladı. Yine bu dönemde, Anadoludaki kazılar denetim altına alındı.
Müzecilik
Müze Nedir? özellikle Atatürkün ilgisiyle, Cumhuriyet Döneminde büyük önem kazandı. Atatürkün emri ile, bir yandan yeni müzeler kurulurken bir yandan da bazı tarihsel anıt ve yapılar müze olarak kabul edildi. Yine bu dönemde, müzecilik ayrı bir bilim dalı olarak ortaya çıktı.
1945 yılında dönemin Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel, bugün Anadoluyu bir açık hava müzesi durumuna getiren önemli çalışmaların temelini attı. Ülkemizde son yıllarda, müzecilik alanında önemli çalışmalar yapılmaktadır. Bugün yurdumuzun her ilinde ve ilçelerimizin bazılarında halka açık müzeler yer almaktadır.
Müzelerde Uyulması Gereken Kurallar
Müzelerde sergilenen özgün ve eşine az rastlanır nitelikteki eserlerin, yangın, hırsızlık, nem, ısı, ışık ve toz gibi koşullardan zarar görmemesi için müze yönetimleri tarafından önlem alınması gerekir. Ayrıca, müzelerde, yer alan tarihi eserlerin korunması için müzeyi gezen ziyaretçilerin de uymak zorunda olduğu bazı kurallar vardır. Bu kurallar şöyle özetlenebilir.
Eserlere zarar vermemek ve hiçbir şekilde dokunmamak, Yaydığı zararlı ışınlarla tarihi eserlere zarar verebileceğinden dolayı, fotoğraf çekerken flaş kullanmamak.
Müze içerisinde başkalarını rahatsız edecek şekilde yüksek sesle konuşmamak, Müze bir grup halinde ziyaret ediliyorsa gruptan ayrılmamak, Sergi salonu içerisinde herhangi bir şey yiyip içmemek.