Makatta Çatlak

Makatta Çatlak

makatta çatlak cildindeki yırtığa anal fissür veya çatlak denir. Bu çatlağın boyu oldukça küçük 5-10 mm arasında olmasına rağmen makat bölgesinin ağrı duyusunun fazla olmasından dolayı kişiyi çok rahatsız eder.

Daha çok genç ve orta yaştaki kişilerde görülür. Makatta kanama, ağrı ve şişlik yapan hastalıklar arasında en fazla görülen hemoroid ile sıklıkla karıştırılır. Ancak şikayetleri benzer bu iki hastalığın tedavileri oldukça farklıdır.

Sebebi nedir
Genellikle kabızlık sonrası katılaşan dışkı, çıkarken çok ince olan makat cildinde yırtılmaya sebep olur. Kabızlık, dolayısıyla katı-sert dışkı devam ettikçe her dışkılamada yırtılma tekrar eder, yırtık iyileşme fırsatı bulamaz. Dışkılama esnasında makat açılırken çatlağın da açılması şiddetli ağrıya sebep olur. Bu ağrıdan çekinen hastalar dışkılama yapmak istemez. Bu durum içerde bekleyen dışkının daha da katılaşmasına yol açar. Sonunda çıkan dışkı daha da sert ve yarayı çatlağı daha çok tahriş eder hale gelir. Bu bir kısır döngü halinde devam eder.

Belirtileri nelerdir
Dışkılama esnasında ağrı bu ağrı tuvaletten sonra da devam eder, az miktarda kanama ve kabızlık, bazen ele gelen küçük şişlik esas belirtilerdir. Ayrıca kaşıntı, otururken sızlama olabilir.

Çatlak olduğu nasıl anlaşılır
Sadece ilgili uzman hekimin çatlağı görmesi teşhis için yeterlidir. Herhangi bir tetkike ihtiyaç yoktur.

Başka hastalık olamaz mı
Hastanın şikayetleri ile muayene bulguları uyuşuyorsa başka bir hastalık düşünülmez. Ama çatlağın görünümü, çok sayıda çatlak olması, başka hastalıkları düşündürecek şikayetler olması ek araştırmayı gerektirir.

Tedavisi nasıldır
Tedavinin esası, kabızlığı düzeltmek ve çatlağın iyileşmesine zemin hazırlamaktır. Bunun için dışkı yumuşatıcılar ve ağrı kesici merhemler kullanılır. Sıcak su torbasına oturmak da çok faydalıdır; hem ağrıyı keser hem de yara iyileşmesi için makat bölgesine kan akımını artırır. Beslenmenin bol posalı olması da bol meyve sebze, kepekli ekmek, bol su, kuru kayısı, kuru incir kabızlığı gidermek için önerilir.

Yeni başlamış bir aydan yeni ve görüntüsü iyileşme umudu veren çatlaklar ilaç tedavisi ile büyük oranda düzelirler. Ancak ilaçlarla düzelmeyen veya artık kronikleşmiş çatlaklar ameliyat ile tedavi edilirler.

Ameliyattan başka tedavi yöntemi var mıdır: Ameliyat haricinde de bir kısım işlemlerle çatlağın iyileştirilmesi mümkündür (Nitrik oksit, kalsiyum kanal blokörleri, botilyum toksini gibi). Ancak bu yöntemlerle başarı ameliyata göre düşüktür ve tekrarlama ihtimali daha fazladır.

Ameliyatı nasıldır
Anal fissür ameliyatı, ağrı sebebiyle sürekli kasılan ve bu yüzden makat bölgesine kan akımının azalmasına yol açan kas grubundan bir miktar kesilerek kan akımının artırılması işlemidir. Çoğu kere çatlağın kendisine bir işlem uygulanmaz. Ama çatlağın ucunda ele gelen şişlik fazlaysa yada yara iyileşmesini hızlandırmak gerekiyorsa çatlak çıkarılabilir.

Ameliyat oldukça kısa 5-15 dk ve başarı şansı çok yüksek bir işlemdir. Bu ameliyat lokal anestezi ile olabileceği gibi belden uyuşturma veya tamamen uyutma şeklinde de yapılabilir. Ancak işlemin kısa süreli olması, endişe, utanma hissi gibi sebeplerle genel anesteziyle olması tercih edilir.

Ameliyatın yan etkisi var mı
Kas kesilmesine bağlı olarak nadiren gaz kaçırma şikayeti olabilir.

Ameliyat sonrası ne zaman normal hayata dönülürmü: Bu ameliyat sonrası genellikle aynı gün hastalar evine gidebilir. İlk dışkılama esnasında az miktarda kanama ve ağrı olabilir; sonrakilerde bu şikayetler kaybolur. Ertesi günü normal hayata dönülür. Oturma esnasında ağrı olursa sıcak su lastiği üzerine oturmak yeterlidir.

Ameliyattan sonra çatlak tekrar eder mi : Çatlak ameliyatının başarısı çok yüksektir ve tekrarı pek görülmez. Ancak hastanın da ameliyat sonrası kabız olmaması ve yara iyileşmesini sağlayıcı tedbirleri uygulaması gerekir.