Kefaret Nedir? Kefaretin Çeşitleri Nelerdir?

Kefaret Nedir? Günahları örten, işlenen günahların ve yapılan hataların bağışlanması için yerine getirilen cezai ibadet. Lügatte, “günahı mahv etmek, örtmek” manasınadır. islam dininde bazı ibadetlerde veya davranışlarda yapılan yanlış ve eksik işlerden dolayı, Allahü tealadan af dilemek, bağışlanmasını istemek niyetiyle yapılan ve cezai tarafı da bulunan ibadetlerdir.islam dinindeki her ibadetin borcundan kurtulmak, onu vaktinde ve tam olarak yerine getirmek ile mümkündür. Kul, yani insan kusurludur, her zaman hata edebilir. işte Allahü teala kullarının hatasını bağışlamak için çeşitli imkanlar ve fırsatlar bahşeylemiştir. Keffaret bu ilahi lütuflardan biridir. Keffaretler, çeşitli şekillerde yerine getirilmektedir.

Kefaret Nedir? Beş Çeşit Kefaret Vardır

1. Oruç Kefareti: Ramazan ayında, oruçlu olduğunu bildiği halde ve geceden niyetliyken, faydalı bir şeyi, yani gıda veya deva olarak yenilmesi adet olan veya zevk ve keyf veren bir şeyi yemek ve içmekle veya cima yapmak ve yapılmakla oruç bozulur, kaza ve keffaret lazım olur (Bkz. Oruç). Kaza, bozulan oruç için bir gün tutmak; keffaret de mübarek Ramazan ayının namus perdesini yırtmanın cezasıdır. Kaza, adak ve nafile oruçları bozunca, keffaret yapılmaz. Oruç keffareti olarak, Müslüman bir köleyi azad etmek lazımdır. Buna gücü yetmeyenin iki ay aralıksız oruç tutması gerekmektedir. Buna da gücü yetmeyen altmış fakiri sabah ve akşam doyurmalıdır veya her birine birer sadaka-ı fıtır (fitre) vermelidir. Bunların hiçbirine gücü yetmeyen ise bağışlanması için Allahü tealaya dua eder.

2. Yemin Kefareti

Bir sözü kuvvetlendirmek için ve Allahü tealanın ismini söyleyerek kullanılan kelimelere ve cümlelere yemin denir (Bkz. Yemin). Müslüman yeminini bozmamalıdır. Bozarsa keffaret gerekir, yemini bozmadan keffaret verilmez. Yemin keffareti hakkında Kur’an-ı kerim’de Maide süresi 39. ayetinde mealen; “Yeminin keffareti, ailenize yedirdiğinizin orta derecesinden on fakiri doyurmak yahut giydirmek, yahut bir köle azad etmektir. Bunlara gücü yetmeyene üç gün (ardarda) oruç tutması gerekir.” buyrulmaktadır.

3. Katl (Katil; Adam Öldürme) Kefareti

islam hukükuna göre kasten olmayan, yanlışlıkla öldürmeden dolayı meydana gelen keffarettir. Bir şahsı hata yoluyla öldüren kişi için keffaret gerekmektedir. Bu hususta Kur’an-ı kerim’de Nisa süresi 92. ayetinde mealen; “Kim bir mü’mini yanlışlıkla öldürürse, mü’min bir köle azad etmesi ve ölenin ailesine (varislerine) teslim edilecek bir diyet vermesi lazımdır. Varisler diyeti sadaka olarak bağışlarlarsa mesele yok. Bunlara gücü yetmeyen de Allahü teala tarafından tövbesinin kabülü için, birbiri ardınca iki ay oruç tutması icab eder.” buyrulmaktadır.

4. Hacda Yapılan Traşın Kefareti

Hac etmek niyetiyle ihrama giren kişi, saçlarını traş edemez. Herhangi bir özür dolayısıyla saçlarını traş ettirirse kendisine keffaret gerekir (Bkz. ihram). Buna “Keffaret-i halk” denir. Bunun için üç gün oruç tutulur. Bu orucun arka arkaya tutulması şart değildir. Ayrı ayrı günlerde de tutulabilir.

5. Zıhar Kefareti

Kocanın hanımına, islam dininde yasak edilmiş bazı kelime ve deyimlerle hitap ve tesbih etmesinin cezasıdır. Kur’an-ı kerimde Mücadele süresi 3 ve 4. ayetlerinde mealen; “Karılarına zıhar yapanları sonra dediklerini geri almak için dönecek olanlar, birbiriyle birleşmeden önce, (koca üzerine keffaret olarak) bir köle azad etmek vardır. işte siz, böyle keffaret hükmü ile öğütlenirsiniz. Allah bütün yaptıklarınızdan haberdardır. Fakat kim (keffaret ödemek için bir köle) bulamazsa, birbiriyle temastan evvel, arka arkaya iki ay oruç tutmak vardır. Ona da gücü yetmeyen (sabah akşam) altmış fakiri doyursun.” buyruldu. Zıhar hakkında tafsilatlı bilgi fıkıh kitaplarında mevcuttur.

Hastalığı veya başka bir acizliği sebebiyle oruç tutamayacak duruma gelenler, keffaret olarak, her bir günlük oruç için bir fidye, yani sadaka-ı fıtır (fitre) verir (Bkz. Fidye). Namaz ibadetlerini de yerine getiremeden vefat eden kimsenin namaz borçlarından kurtulması için, ölmeden önce vasiyet etmesi halinde bir namazın keffareti olarak bir fitre verilir. Namaz borçlarının çok olması halinde, borcun ıskatı (düşürülmesi) için keffareti devir yapılarak ödenir. Kaynak: Kefaret Nedir?