Kayak Nedir
Kayak Ne Demek? Kayak Nedir Kısaca? Kayak Ne Demektir? Kayak Nasıl Yapılır? Kayak Nedir Açıklayınız? Kayak Hakkında Bilgi?
Kayak Nedir, Kayak Kar ve su üzerinde kayarak yol almak için ayaklara takılan uzun ve yassı satıhlı, ön uçları hafif yukarı ve arkaya kıvrık bir alet. Memleketimizde bu aletle yapılan spor da aynı isimle anılmaktadır. Karda batmadan yürümeyi temin eden aletlerin ilk olarak, zamanımızdan 8000 yıl önceleri Altay Dağlarında kullanılmaya başlandığı araştırıcılar tarafından iddia edilmektedir. Daha sonraları buradan bütün dünyaya, özellikle kuzey memleketlerine yayılan Kayak iskandinav ülkelerinde büyük rağbet görmüştür. Burada gelişen kayak Norveç lisanındaki ismi olan “ski” kelimesiyle dünyaya yayılmış ve bu isimle benimsenmiştir. iskandinav ülkelerinde ihtiyaca göre günlük işlerde, ulaşım ve nakliyatta kullanılan kayak, askeri gaye ile ilk olarak yine Norveç’te kullanılmıştır.
Kayağın spor olarak tatbiki 20. yüzyılda başlamıştır. ilk olarak kayakla inişin 1891’de Alplerde yapılmasına rağmen, bu husustaki müsabakaların tertibi 1922 senesinde gerçekleşmiştir. Kayak sporunun bir çeşidi olan slalom müsabakası tertibi de ancak 1922 senesinde mümkün olmuştur. ilk kış olimpiyatlarının tertibi ise 1924 senesinde Chamonixi’de yapılmıştır.
Kayaklar, yapılış bakımından umumiyetle birbirine benzer. 2 m uzunluğunda 7-9 cm genişliğindeki ölçülere uygun olarak ortadan hafif kavisli bir şekilde imal edilirler. Bütün kayakların arka kısımları küttür. Kayaklar, kayın, dışbudak ve sadece Amerika’da yetişen hickory isimli bir ağacın kerestelerinden imal edilir. Yalnız, hafif maden alaşımlarından, sentetik reçinelerden ve son yıllarda çelik kenarlı, plastik kaplamalı olarak yapılanları da vardır. Kayaklar, kayakçıların ayaklarına çelik taban ile kuvvetlendirilen kısmından maden bir maşayla ve ayakkabıya raptedilmiş bir tabanla tutturulur. Kayakçıların ayaklarına giydikleri deri botlar, plastik tekniğinin gelişmesiyle yerini sert, su
geçirmez plastik botlara bırakmıştır. Atlama müsabakalarının haricinde kullanılan, hafif ağaçlardan veya alüminyumdan yapılan sopalar da kayağın yardımcı aletleridir. Bu sopalar, kayakta, tırmanmaya, hız kazanmaya ve dengeyi korumaya yarar. Bu sopalar, çoğu defa göğüs hizasında olacak şekilde yapılır. Üst kısmında, sopanın kavranmasına yardım eden sırımlar vardır. Alt uçlarında ise, kayakçıların kara saplanmalarını önlemek için daire biçiminde yıldız vardır.
Kayak Sporu
atletizm ve dağcılık kayağı olmak üzere iki kola ayrılır. Kış olimpiyatlarında yapılan müsabakalar atletizm kayağı olup, bu da kendi arasında Alp disiplini ve Kuzey (iskandinav) disiplini olarak ikiye ayrılır. Alp disiplininin serbest iniş, slalom, büyük slalom çeşitleri; Kuzey disiplininin ise mesafe, uzun mesafe, atlama ve estafet (veya röle) çeşitleri vardır. Ayrıca her iki disiplinde de bu çeşitlerin karışımından meydana gelen müsabaka çeşitleri mevcuttur.
Alp disiplininde kayak ile yürüyüş ve kaymadaki hareket teknikleri ağırlık kazanır. Bu daha önemli bir çeşidi olan slalom, bayanlar ve erkeklerde tesbit edilmiş olan bir mesafede belirli aralıklarla dikilmiş olan sopaların arasından geçerek pist sonunda bulunan kaleden en kısa zamanda geçilmesini gaye edinen bir müsabakadır. Parkur uzunlukları büyükler için 10, 15, 30 ve 50 km olup, yükseklik farkı, 15 km ve daha uzun parkurlar için 250 m olur. Kuzey disiplininde, uzun mesafe müsabakaları 30-50 kilometrelik pistlerde yapılır. Bu müsabakalara yalnız erkekler iştirak edebilir. Mesafe müsabakalarına ise hem erkekler hem de bayanlar ayrı katagorilerde katılabilirler. Bu müsabakalarda pist uzunlukları, erkeklerde 15-18 km bayanlarda ise 5-10 kilometredir. Estafet (röle) müsabakaları, erkeklerde 4, bayanlarda 3 kişilik ekipler halinde yapılır.
Atlama müsabakalarında diğer dallardan farklı olarak kayak sopaları kullanılmaz. Kayakların ayakkabılara bağlanması özel bir şekilde olur. Yüksek ve özel bir yere yapılan pistten hız alan kayakçı, mümkün olduğu kadar uzak mesafeye düşmek için çalışır. Sadece erkekler tarafından yapılan bu müsabakada değerlendirme, düşülen mesafe, havada ve düşme anındaki tekniklere göre yapılır. Atlama müsabakaları, kayak sporunun en tehlikeli çeşididir.
Müsabakalarda kayakların altına sürülen ve vaks denilen cila kayağın sürtünmesini azaltarak hızın artmasını sağlar, dönüş ve diğer hareketlerin yapılmasını kolaylaştırır.
Kayak sporunun değişik bir şekli olan patinaj ise patenle yapılır. Paten, ayakkabıya takılarak, buz üzerinde kaymaya yarayan, altında uzunlamasına ince bir demir takılı tahta veya demirden bir tabandır. Patinaj, sürat ve artistik patinaj olarak ikiye ayrılır. Sürat patinajında yarışmalar, 500, 1500 ve
10.000 m üzerinden saate karşı yapılır. Artistik patinaj ise 30×60 m ölçülerindeki bir buz saha üzerinde müzik eşliğinde tekli veya çift kişilik gösteriler şeklinde yapılır. Müsabakaların değerlendirilmesi, artistik etki ve teknik açıdan puanlama ile yapılır. Kayak sporu, dünyada Fédération Internationale de Ski (FIS) himayesinde Türkiye’de de Kayak Federasyonu tarafından kayak sporu çalışmaları organize edilmektedir. 1950’den beri FIS tarafından her dört senede bir Kış Olimpiyatları tertib edilmektedir. Yurdumuzda da çeşitli yerlerde (Uludağ, Sarıkamış, Palandöken, Erciyes vb.) kayak merkezleri bulunmakta olup, kış mevsiminde buralarda muhtelif müsabakalar yapılmaktadır.