kastamonu Tarihi
iskenderden sonra yöreyi ele geçiren Pontus Krallığı M.Ö.1,yyda Romalılar tarafından ortadan kaldırılmıştır. Uzun yıllar Roma imparatorluğu sınırları içinde kalan Kastamonu, M.S.395 yılında imparatorluğun bölünmesiyle bütün Anadolu gibi Bizans imparatorluğuna katılmıştır
Kastamonunun, bilinen tarihi, hitit imparatorluğu ile başlar. Hititlerden sonra Frigya ve Lidya Krallıklarının egemen olduğu bu topraklar M.Ö.4.yyda Perslerin eline geçmiştir. M.Ö.4,yyda Büyük iskender Anadolu ile birlikte Kastamonu topraklarını da Makedonyaya katmıştır
Prehistorik çağlardan sonra ha Valinin Paflagonyanın bilinen Sümerlerin en eski bir kolu olan Gaslar Gaşka Türkleridır. M.Ö.2000-1300 yılları arasında hüküm süren Gaslar Gaşkalar devamlı olarak Mısırlılar, Suriyeliler ve Kaldelilerle siyasi, ticari ve kültürel münasebetlerde bulunmuşlar, Hititlerle de bazen savaşmış bazen dost olmuşlardır. Gaslar sert karakterli, cengaver kişiler olarak bilinmektedir.
Bugün Kastamonu ve çevresindeki illeri de içine alan ve Romalılar devrinde adına Paflagonya Pophlaginia denilen Gasların kurduğu şehirlerden bir tanesi de „Timonion veya Tumanna dır. Bazı yazarlar Kastamonu adının menşei konusunda bu kelimenin Gas kelimesi Ile „Timoni veya „Tumanna kelimesinin Gas ülkesi anlamında birleşmesinden meydana geldiği görüşünü ileri sürmüşlerdir ki en akla yakın ihtimal budur. Fonotik yönden de bugünkü Kastamonuya, yaklaşmaktadır.
ikinci bir görüşe göre Romalılar devrinde Taşköprünün eyalet merkezi olduğu zamanlar Kastamonu küçük bir kasaba olup, Bizans devrinde ve özellikle Kommenler soyu zamanında gelişmeye başlamıştır. Bu soy zamanında buraya bir kale yapılmış ve Kommenlerin kalesi anlamında Kastra Kommen denilmiştir. Bu kelimenin zamanla Kastamonu şekline dönüştüğünü ileri sürenler olmuşsa da bunu belirleyen herhangi bir vesika mevcut değildir.
Kastamonunun ilk defa Türklerin eline geçmesi Danişmentliler zamanında Ahmet Gazinin Oğlu gümüş tekin devrinde 1105 yılında gerçekleşmiştir. 100 yıla yakın bir zaman Danişment idaresinde kalan şehir ve çevresi 15 yıl süre ile tekrar Bizanslılara geçmiş, 1213 yılında Anadolu Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubatın emriyle Selçuklu kumandanı Hüsamettin Çobanbey tarafından zapdedilmiştir.
Moğollar tarafından bölgenin ikinci kez zaptına memur edilen Şemsettin Yaman Candar kumandası ndaki ordu 1292 yılında Kastamonuya giderek Muzafferettin Yavlak Arslan birliğini bozguna uğratmış kendiside öldürülmüştür. Muzafferettin Yavlak Arslanın oğlu Mahmutbey, babasının intikamını almak için mücadeleye girmiş ve Şemsettin Yaman Candarı buradan batıya sürmeyi başarmıştır. Şemsettin Yaman Candarın ölümünden sonra Süleyman Paşa tarafından 1309 yılında Kastamonu yeniden zapdedilmiş, toprakları genişletilerek Candaroğulları Beyliğini kurmuş ve Çobanlar hakimiyetine son vermiştir.
isfendiyarbeyden sonra isfendiyaroğulları adını da alan Kastamonu beyliği 1460 yılında Osmanlı idaresine girinceye kadar önemli bir ilim ve kültür merkezi olmuş, bir çok ilim adamı yetiştirmiş, Osmanlılar zamanında da bu özelliğini devam ettirmiştir
kastamonu Fatih Sultan Mehmetin 1460 yılında Sinopla birlikte bu şehri alarak Candaroğulları beyliğini ortadan kaldırmasından sonra Osmanlı devletine katılmıştır. Kastamonu Milli Mücadele sırasında lojistik destek açısından en güvenilir bölge olması nedeniyle büyük yarar sağlamıştır. Özellikle Ankaraya inebolu-Kastamonu yoluyla yiyecek, giyecek, para, cephane ve silah nakli yapılmıştır.
Cumhuriyetin ilanından sonra, Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürkün 23-31 Ağustos 1925 tarihleri arasında Kastamonuda yaptığı Kıyafet ve Şapka inkılabı, Cumhuriyet döneminin önemli olayı olarak tarih sayfalarına geçmiştir.Bu süre kültür, tarih ve sanat haftası ismini almıştır