Karaisalı Tarihi

Karaisalı Tarihi? Karaisalı Tarihçesi? Karaisalı Tarihi Hakkında?

Karaisalı tarihinin derinliklerine inildiğinde Roma devri kalıntılarına rastlanır. Roma devrinde MiDiLLi olarak adlandırılan şehrin kalıntıları Karaisalının güneyinde bulunmaktadır. Dönemin büyük şehirlerinden biri olan Midillinin 70 binin üzerinde nüfus barındırdığı tahmin edilmektedir.

Midilli şehri Büyük iskenderin Anadoluyu istilası sırasında yıkıldıktan sonra birçok uygarlıklar görmüştür. Ancak Türklerin Anadoluya gelişlerinden sonra yöreye vurdukları Türk uygarlığı mührü son derece belirgin olup, günümüzde birçok Selçuklu ve Osmanlı eserleri ve isimlerine rastlıyoruz.

Yöreye Selçuklu Türklerinin yerleşmesi ile birlikte şehrin adının çeçenli olarak değiştirildiğini görüyoruz. Günümüz ilçe halkının Yüreğir Ovasından gelen Ramazanoğulları ve Menemencioğulları soyundan geldiğini biliyoruz. ilçeye bugünkü ismi, Ramazanoğullarından Kara isa Beye atfen verilmiştir.

Elimizdeki tarihi belgelerin sayfalarını şöyle bir aralamaya başlar Anadoludaki siyasi karışıklıklar, Selçuklu Devletinin Moğol hakimiyetine girmesi. Antakyadan Kudüse kadar yüzbinlerce çadırlık Türkemen nüfüsunun yığılması Bu nüfusun 1290lı yıllardan itibaren Memluklular deste le Antakya üzerinden Çukurovaya doğru yönlendirilmeleri önemli bir olay 1340lı yıllar Memlukluların Ceyhan Nehri ve kıyılarını fetih politikasına sahne oldu. Ermeniler yapılan savaşlar sonucu yenilgiye uğratıldılar. 1350 lerde Üçoklu Türkmenler YÜREGiR Bey oğlu Ramazan idaresinde idi. Bir müddet Adana ve Tarsus yöresinde dolaştılar

Ramazan Bey, şimdiki Camili Köyünün kuzeyindeki çaldığını yurt tuttu. 1360 yılında Adana Ramazan Be tarafından ele geçirildi. Ancak Ramazan Bey, 1352 yılında Mısır Sultanının onayıyla Adana Bölgesi Türmen Emin hükümdarı olmuştu. Ramazan Beyin en sadık adamları Kusun, Karaisa, Özer, Gündüz, Kuştemür idi Karaisa Milli kasabası kışlık yurt yeri Kızıldağ ve civarı da yayla yeri olarak verildi. Ancak Karaisalının, Annahşa kalesini zorlu bir cenk veya mücadele ile ele geçirdiği anlaşılıyor Annahşa kalesi Karaisa Beyin fetih mülk arazisinin merkezi idi.

Karaisa oğlu Hamza Bey, 1427 yılında Kahireye gelerek Memluk Sultanına bağlılığını bildirdi. Karaisalı Beyinin yanında Dündarlı, Hacılı, Bulgarlı oymakları da vardı. 1530 yılında Karaisa oğlu Sevindik Bey. aşıretin başındadır.

Kanuni Sultan Süleyman Defterlerinde Karaisalı, Kanuni Sultan Süleymanın Karaisalıya özel bir ilgisinin olduğunu Osmanlı Arşiv belgeleri açıklıyor. 1520, 30, 40 ve 50li yıllarda Adana Sancak Tapu-Tahrir defterini yazdıran Kanuni Dönemi belgelerinde Karaisalının sosyal ve ekonomik durum ayrıntılı olarak açıklanıyor. 998 nolu Arşiv Tapu-Tahrir defterine şöyle bir göz atıyoruz. Adana Sancağının kazası durumundaki Karaisalıda yaşayan cemaatlar obalar şunlardır

Mustafalı, Tekehacılı, Uçar, Murculu, Köşkerli, Toraşan, Çomaklı, Köçekli, Aşıksarılı, Diğerköpekli, Aldoshacılı, Nureddin-Yapakoğlu, Çömelek, Elcik, Orkudaşık, Alibeyli, Ulukeçi, Turgudlu, Sarıçobanlı, Şeyhmehmedli, Kesik, Bayramlık, Mutanlı, Babasıoğlu, Albaşlı, Oruçbeyli, Keçili, Avcıhacılı, Bektaşlı Botuklu, Yapallıoğlu, Arabhasanlı Dönarslan, Şeyhhacıhalife, Kerceoğlanları, KARAiSALI, Kenger, Kaşıkcılar, Salur, Karacaisalı, Köldüğün, Uzadan, Sarıçobanlı, isakocalı, Emirilyaslı, ilenekli, Heceli, ilhanlı, Turhanlı, Kesrici, Çomaklı, Kuli, Canikler, Kızanlı, Tırnak.

Yukarıda listesi verilen Karaisalıdaki obaların 1526 yılında tutulan def terde yer aldığını hemen belirtelim. Aynı yıl Karaisalıda 73 cemaat oba, 1956 hane ev bulunmakta olup Karaisalının merkez ve köylerinin nüfusu l0.000e yakındır. Padişah çağrıda bulunursa 2731 nefer asker savaşa gidebilecek durumdadır. Karaisalıda, aynı yıl 162 Hristiyan eve karşılık, 1834 Türk evi vardır. Yani 16. yüzyıl itibariyle Karaisalının %-90ı Türktür ki bu durum Ramazanoğulları zamanından itibaren Karaisalıda Türkleşme hareketinin çok güçlü olduğunu gösterir.

Karaisalıların kolları Osmanlı Arşivinde bulunan 1572 tarihli Adana Sancağı Mufassal Def terinde Karaisalı kazasında yaşayan göçebeler içinde Karaisalı, ve ona bağlı kollar obaları da açıklanmaktadır. Aşağıda vereceğimiz listede yer alan obalar Karaisalının kollarıdır

isa, Kocalı, Emirilyaslı, Çeçeli, Günece, Yardımşahlı, Abdalanoğlu, Kararnandepeli, Alhanlı, Kestel, Göçerili, Çömelek, Hatibli, Ebiga, Gerce,

Şeyhmehmedli, Yayasalı, Yahyaoğlu, Köşkerli, Kırtoy, Avcıhacılı, Alibeyli, Yapallı, Yahşihanlı, Dönarslan, Bunsuz, Ulukeçi, Lala, Canikler, Karacaisalı,

Umurlu, Sarıçobanlı, Bayramlı, Eğlenceli, Urunguş, Bektaşlı, Yargı, Emelcik, Balabanlı, Gümeç, Salur, Gerdekli, Arabhasanlı, Furatlı, Uzadan, Örküdşeyh,

Koğaşar, Alibeyli Karaisalıda çok sayıda mezra vardır. Kanaatimiz odur ki Karaisalının çeçenli obasının yurtyeri şimdiki Karaisalı şehir merkezidir.