Kanuni Sultan Süleyman Hayatı? I. Süleyman Osmanlı Türkçesi Sulaym Lakabı Kanuni birçok batı ülkesinde daha çok Muhteşem Süleyman d. 27 Nisan 1494, Trabzon – ö. 6 Eylül 1566. 10. Osmanlı padişahı ve islam halifesidir. Babası I. Selim, annesi ise Ayşe Hafsa Sultandır Sultan Birinci selim Handan 7.000.000 km 2ye yakın devraldığı Osmanlı Devletini, 46 yılda 15.000.000 km2, bağlaşık devletlerle, 17.000.000 km2 ulaştırmıştır. Kanuni Sultan Süleyman ve Muhteşem Süleyman olarakta anılır. Birçok tarihçi tarafından Onun Saltanatında Osmanlı imparatorluğunun en parlak dönemini yaşadığı kabul edilmektedir.
Kanuni Sultan Süleyman Hayatı
Çocuk yaşta istanbulda bilim, tarih, edebiyat, din ve askerlik eğitimi aldı. 1509 yılında annesinin doğum yeri olan Kırımda Kefe sancakbeyliğine atandı. Daha sonra Saruhan sancakbeyliği göreviyle Manisaya gönderildi. Padişahın sefere çıktığı vakitlerde Batı sınırını korumak için Edirnede bulundu. Babasının ölümü sırasında yine Manisada bulunan şehzade Süleyman, sadrazam Piri Paşanın çağrısı üzerine istanbula gelerek 1 Ekim 1520 tarihinde tahta çıktı.
I. Süleyman padişah olunca içişlerinde belli bir düzene kavuşmuş devlet yönetimi babasının yaptığı ıslahatlarla sağlamlaşmış temeller üzerinde duran bir devletin başına geçti. imparatorluğun iç bunalımlarıyla uğraşmadan kısa bir süre Batı dünyasının geçirdiği dönüşümleri izledi. Batı rönesansın yarattığı bir açılma ortamında teknik yönden belli aşamalara ulaşmış Fransa ve Almanyada dinsel reformlar yapılarak birlik sağlanmıştı. I. Süleyman bu ortamda, askeri alanda oldukça üstün duruma gelmiş olan Osmanlı imparatorluğunun gücünü Batıya yine askeri yönden kabul ettirme yolunu seçti.
İmparatorluk İçinde
Süleyman dürüst hükümdar ve çözülmeye, bozulmaya, rüşvete karşı olarak biliniyordu. Yetenekli bir kuyumcu ve seçkin bir şair olduğu kadar, Süleyman ayrıca sanatçıların ve filozofların büyük hamisiydi. Osmanlı imparatorluğunun kültürel gelişmesindeki Altın Çağının hükümdarıydı. Süleyman 16 ncı yüzyılın seçkin hükümdarları arasında kabul ediliyordu başlıca rakipleri arasında V. Karl Kutsal Roma imparatoru 1519-56 , I. François Fransa, 1515-47, VIII. Henry ingiltere,1509-47, II. Zygmunt Polonya,1548- 1572 ve IV. ivanın Rusya, 1530-84 isimleri sayılabilir. Onun liderliğinde Osmanlı imparatorluğu Altın Çağına ulaştı ve dünya gücü haline geldi.
Süleyman, Osmanlı ordusunu Belgrad, Rodos, Macaristanın çoğunun fethinde kendisi yönetti. Viyana kuşatması planını hazırladı. Ortadoğunun çoğu toprağını imparatorluğa kattı. Karasularını Kuzey Afrikaya Cezayire genişletti. Kısa dönemde Osmanlılar Akdeniz, Kızıl Deniz ve iran Körfezinde deniz hakimiyetini ele geçirmeyi başardılar. Osmanlı imparatorluğu onun ölümünden sonra genişlemesine bir yüzyıl daha devam etti.
Kanuni Sultan Süleyman’ın Çocukluğu ve Gençliği
I. Süleymanın gençlik yıllarıSüleyman, şimdiki Türkiyenin Trabzon şehrinde olasılıkla 27 Nisan 1494 yılında doğdu. 7 yaşında bilim, tarih, edebiyat, din ve askeri taktikler için istanbul Topkapı Sarayındaki okula gönderildi. Genç bir kişi iken ibrahimin arkadaşı oldu bir köle daha sonra onun en çok güvendiği tavsiyecisi olacaktıPargalı Damat ibrahim Paşa. 17 yaşından sonra genç Süleyman istanbulun ilk valisi olarak atandı.
Edirnedeki kısa süren görevinden sonra Manisaya atandı. 25 yaşında babasının Selim I 1512-1520 ölümü üzerine Süleyman istanbula geldi ve onuncu Osmanlı Sultanı olarak tahta çıktı. Süleymanın erken bir tanımlaması Venedik elçisi Bartelemeo Contari nin gelişinden birkaç hafta sonra elde ediliyordu. Contari, O yirmi beş yaşında, uzun fakat sırım gibi ve kibar görünüşlü. Boynu ince çok uzun, yüzü ince, burnu kartal gagası gibi kıvrık. Gölge gibi bıyık ve küçük sakalı var. Bunlara rağmen hoş çehreli. Derisi solgunluğa meyilli. Çalışmaya düşkün, bilgili, mahir bir efendi olacağı söylenir. Bütün insanlar onun hükümdarlığında iyilik umut ediyor.” ifade etmektedir. Süleyman, iskenderin dünya imparatorluğu kurma vizyonundan etkilendi, bu düşünce onu Avrupada olduğu kadar Asya, Afrikada da seferlerde bulunmaya zorladı.
Asyada Fetih Muhteşem Süleymanı 1554 yılı yazında ordusu ile Nahçevana yürüyüşünü gösteren minyatürSüleyman Avrupa sınırını sağlamlaştırdığında dikkatini Pers Şii Safavi hanedanlığına çevirdi. Özellikle iki olay tansiyonun tekrar bahis konusu olmasını hızlandıracaktı. ilki, Şah Tahmasp Bağdat valiliğine şah yanlısı kişiyi yerleştirmişti. ikincisi, Bitlis valisi hata yapmıştı ve Safavilere bağlılık yemini etmişti. Sonuç olarak 1533 yılında Süleyman, baş vezir ibrahim Paşaya Asyadaki bir orduya kumandanlık etmesini emretti. Ve Bitlisi tekrar geri aldı. Tebrizi direniş olmadan fethetti. 1534 yılında ibrahim Paşa ile birleştiğinde Süleyman irana doğru ilerledi. Kendisiyle meydan savaşında yüzleşmek yerine ülkesini gözden çıkaran ve Osmanlı ordusunu bezdirmede çare arayan Şahı buldu, çünkü ordusu haşin topraklarda ilerliyordu.
Kanuni Sultan Süleyman’ın Savaşları
I. Süleyman Mohaç seferine çıkarken Topkapı Müzesi tahta çıktıktan bir yıl sonra Belgradı fethetti. 1521, ertesi yıl ise Rodosu aldı 1522. Fransanın da teşvikiyle Mohaç seferini düzenleyen Süleyman 29 Ağustos 1526da Macar ordusunu büyük bir yenilgiye uğratarak başkent Budini kısa bir süre sonra da Viyanayı kuşattı 1529 I. Viyana Kuşatması. Bu savaşta çok dahice bir plan uygulamıştır. Önce Macarların üstüne saldırmasını beklemiş sonra bozguna uğradığı görüntüsü vererek Macarları ormana doğru çektiler çalıların arsına yerleştirilen 300 top birden Macar piyadelerinin üstüne ateş edildi. Bu savaşlar sonucunda Macaristan egemenlik altına alındı.
Sonraki Yirmi Yıl İçinde
Kuzey Afrika, Orta Doğu ve irandan geniş bölgeler Osmanlı egemenliğine alındı. Kaptan-ı Derya Barbaros Hayrettin Paşa Cezayir ve Kuzey Afrikayı alarak Akdenizi bir Türk gölü haline getirdi. Doğuda ise iranla yapılan savaşlar sonunda Tebriz alındı. 1562da Transilvanya bölgesi alındı. Son savaşı olan Zigetvar seferinde Zigetvar kalesini kuşatılması sırasında ölen I. Süleymanın cenazesi Mimar Sinana yaptırtmış olduğu Süleymaniye Camiinin avlusundaki türbeye gömüldü. Karısı Hürrem Sultan da yanında gömülüdür.
İç İsyanlar
Ekonomik ve dini sebepli Baba Zünnun ve Kalender Çelebi isyanlarıyla ayrıca Mısırda bağımsız bir devlet kurmayı amaçlayan Canberd Gazali ve Ahmet Paşa isyanlarıyla uğraşmıştır. Tarihte pek az gündeme gelmesine karşın Hasan Barata isyanı da ayrıca önemlidir.
Kanuni Sultan Süleyman’ın Kişiliği
I. Süleymannın TuğrasıFrenk diyarına yaptığı savaşlarda büyük başarılar kazanan I. Süleyman, bu sayede Batı devletleriyle özellikle de Fransayla yakın siyasi ilişkiler kurmasına yol açmıştır. Fransaya verilen ve ileriki yıllarda Osmanlının ekonomik yönden çökmesine yol açan kapitülasyonlar da I. Süleyman zamanında tanınmıştır. 46 yıllık saltanat hayatı boyunca Osmanlı uygarlığı büyük gelişme göstermiş hukuk, matematik, mimarlık ve nakkaşlık alanlarında yetişen bilim ve sanat adamlarının yarattığı eserler kültür tarihimizin başyapıtları olarak yerlerini almışlardır. I. Süleyman padişahlığı döneminde devleti yetenekli devlet adamlarıyla birlikte yönetmiş ve dünyanın en büyük imparatorluğu haline getirmiştir.
Kanuni Sultan Süleyman’ın Ailesi
2 eşinden 8 oğlu ve 1 kızı olmuş, ancak oğullarından sadece 4ü 1550lere kadar sağ kalabilmiştir. Bunlar -yaş sırasıyla- Mustafa, Selim, Bayezid ve Cihangirdir. Mustafa hariç tüm çocuklarının annesi Hürrem Sultandır.
Şehzade Mustafa Olayı
Şehzade Mustafa, I. Süleymanın Mahidevran Sultandan olan ilk çocuğudur. Şehzade Mustafa yetişkinliğe ulaşınca Osmanlı geleneğine uyarak Amasyaya vali olarak gönderildi. Gene gelenek olduğu üzere annesi Mahidevran Sultan da oğluyla birlikte Amasya ya gitti. Şehzade Mustafanın I. Süleymanın en büyük oğlu olması ve sevilen bir şehzade olması nedeniyle babasından sonra tahta çıkması bekleniyordu. Ancak Süleyman 1553 yılında oğlu Mustafayı kendisini tahttan indirmeyi planladığı inancıyla boğdurttu. Hürrem Sultanın I. Süleymanı bu kararında etkilediği inancı yaygındır. Kanuni Sultan Süleyman Hayatı