Kanarya Adaları
Kuzey Atlantik Okyanusunda ve Afrika’nın kuzeybatı sahilleri açığında yer alan bir takımada. Fas-ispanyol sahrası sınırının 113 km batısında bulunan takımadalar 480 km uzunluğunda bir kemer meydana getiren yedi büyük ve altı küçük adadan müteşekkildir.
Tarihi
Romalılar adalara köpeklerin adaları manasına gelen Insular Canaries demişlerdir. Bunun sebebi o zaman adalarda çok sayıda bulunan köpeklerdir. Daha sonraları kanarya kuşu ismini, adalar civarında bu cins kuştan çok sayıda bulunduğundan dolayı almıştır.
Fenikeliler, Yunanlılar, Kartacalılar, Romalılar, Araplar tarafından tanınan adaların modern tarihi Fransız Kaşif Sean de Dethencourt tarafından 1402 yılındaki keşfiyle başlar. Adaları tek başına ele geçiremeyen Dethencourt Kastiyalı, Üçüncü Henry’den yardım alarak adaları istila etmiş ve Kanarya Adaları Kralı ünvanını almıştır. Buraların hakimiyetinde Portekizliler hak iddia ettiyse de 15. yüzyılın sonuna doğru adalar tamamen ispanyol kontrolüne girdi. O zamandan beri ispanya’nın deniz aşırı bir eyaletidir. General Francisco Franco, ispanya
Cumhuriyetine karşı olan 1936 ihtilalini Kanarya Adalarında başlatmıştır.
Fiziki Yapı
Kanarya Adalarının toplam yüzölçümü 7495 km2dir. Volkanlardan meydana gelen adalar çok dağlık olup dik yamaçlı sahilleri vardır. Arazi deniz seviyesindeki ovalardan yüksek dağlara kadar değişik yükseltiye sahiptir. Adaların en yüksek dağı olan Fico de Teide 3619 metredir. Diğer dağlarının yüksekliği 1370 ile 2130 m arasında değişmektedir. Lanzorote ve Fuerteventura adaları Afrika sahillerine en yakın adalar olup yükseklikleri 730 m’yi geçmez. Kraterli ve kum bir araziye sahip olduğunda nüfus azdır.
Adalardaki volkanik yamaçlar genellikle diktir. Ancak hava ve su hareketleriyle bazı alüvyonlu ovalar ve sahiller meydana gelmiştir. Toprak verimlidir. Hiç nehir olmamasına ve az yağmur yağmasına rağmen modern usullerle yapılan tarımla yüksek seviyede ürün elde edilir.
Nüfus ve Sosyal Hayat
1.456.474 olan adalar nüfüsu iki eyalete eşit biçimde bölünmüştür. Las Palmas eyaletinde yaşayan 600.000 kişinin 500.000’i Gran Kanarya Adasında, bunun da 200.000’i başşehir Las Palma’da yaşamaktadır. Adacıklardan üçü boştur. Santa Cruz de Tenerifa eyaletinde yaşayan 675.000 kişinin 400.000’i Tenerifa Adasında, bunun da 145.000’i aynı isimli başşehirde yaşamaktadır. Kanarya Adalarına ilk yerleşenlerin Berberi soyundan gelme Guanchesler olduğuna inanılmaktadır. Adaya sonradan gelen ispanyol göçmenleriyle tamamen karışmışlardır.
Siyasi Hayat
Kanarya Adaları idari bakımdan ispanya’nın iki eyaletini meydana getirir. Gran Kanarya, Fuerteventura Lanzarote Adaları, Granciosa, Alegranza, Mantano Clana, Roque del Este, Roque del Oeste ve Las Islas de Lobos adacıklarından meydana gelen doğu eyaletinin adı Las Palmas’tır. Tenerif Gomera, La Palma ve Hierro adalarından meydana gelen eyalete ise Santa Cruz de Tenerife denir.
Ekonomi
Adaların ekonomisi ziraat üzerine kuruludur. Sahil şeritlerinde daha ziyade muz, hurma ve şekerkamışı yetiştirilir. Daha yükseklerde Akdeniz iklimine benzer bir iklim hakim olduğundan portakal, limon, domates ve incir yetiştirilir. Patates ve tütün, adaların önemli tarım ürünlerindendir. Buğday, mısır, arpa, kayısı, şeftali ve badem ise az yetiştirilen ürünlerdendir. ihrac ağırlığı muz ve domatestedir. Çevre denizlerde bol miktarda balık bulunduğundan balık konserve ve tuzlama, önemli sanayi koludur.
Ulaşım
Deniz ve hava ulaşımı hızla gelişmektedir. Las Palmas, Santa Cruz de Tenerife en önemli limanlarıdır.