izobar Nedir
Bir harita veya grafik üzerinde işaretlenmiş, üzerlerindeki atmosfer basıncı eşdeğer noktaları birleştiren çizgi. Genellikle meteorolojide kullanılır. izobar çizgilerini meydana getirmek için ilk olarak yeryüzünde çeşitli gözlem istasyonlarındaki atmosfer basınçları ölçülür. Bunlar gerçek basınç değerleridir. Gerçek basınçlar da formül kullanılarak deniz seviyesine
indirgenirler. Deniz seviyesine indirgemek o yerin deniz seviyesinde bulunması durumunda üzerinde olacak atmosfer basıncını hesaplamak demektir. Bazı devletler, mesela Güney Afrika Cumhüriyetinin güney kısmı deniz seviyesine çok yakın bir irtifada olduğu için buralarda ölçülen değerler direk olarak kullanılabilir. Gözlem istasyonlarının işaretlenmiş bulunduğu harita da basınçları eşit olan noktalar birleştirilerek izobar çizgisi veya eşdeğer basınç çizgisi meydana getirilmiş olur.
izobar çizgilerinin harita üzerinde meydana getirdikleri alanlara izobar alanı veya topografik alan adı verilir. Dünyada genel olarak dört izobar alanı vardır. Bunlar, kutuplardaki kutupsal yüksek basınç (antisiklon) 60° paralellerindeki subpolar (kutupaltı) alçak basınç (siklon), 30° paralellerindeki
subtropikal yüksek basınç ve ekvatordaki ekvatoral alçak basınç bölgeleridir. Bunlar geneldir. Asya’da olduğu gibi, yazın alçak basınç merkezi olan bir yer kışın yüksek basınç alanı olabilir. Bunların dışında siklon, antisiklon alanları, izobar vadileri, talveg, boğaz ve diğerleri de vardır.
izobarlardan elde edilecek bilgiler çok önemli olabilir. Bunlardan basınç merkezlerinden, basınç merkezleri arasında veya basınç merkezine doğru olabilecek hava hareketleri, bu hareketin şiddeti ve yönü de tahmin edilir. Böylece zararlı olabilecek durumlara karşı önceden tedbir alabilme imkanı ortaya çıkar.
izobar terimi meteorolojinin dışında bazı alanlarda da kullanılır. Fizikte sabit basınç altında meydana gelen gaz genleşmesine izobar genleşme denir. Tıp ve biyolojide de molekül yoğunlukları, dolayısıyla ozmoz basınçları eşit olan iki sıvı için kullanılır.