ığdır Coğrafyası
bünyesinde iç içe barındırmaktadır. ilin güneyinde yükselen Ağrı Dağının zirvesindeki kar ile ovada yetişen pamuğun rengi soğuk ve sıcağı adeta yan yana getirmektedir. Bu özellikleri onu, yurt sathında Doğunun Çukur ovası olarak tanınmasını sağlamıştır Yüzölçümü 3.588 Km.yi bulan bölgenin Ermenistan ile hududunu boydan boya Aras Nehri teşkil etmekte olup, hattı 51 km.dir. il, dünya coğrafyasında eşine ender rastlanabilecek bir özelliğe sahiptir
Bir yandan yurdumuzun en büyük ve Dünyanın sa yılı büyük dağlarından biri olan büyük ağrı Dağının 5165 metre yüksekliğindeki buzullarla kaplı sivri tepeleri ile diğer taraftan yüksek Doğu Anadolu platosunda ortalama rakımı 800-900 metre arasında değişen ve turunçgiller ile zeytin dışında her türlü meyve ve sebzenin bolca yetiştirilebildiği bereketli Sürmeli Aras çukurunu
Doğu Anadolu gibi yüksek platolar ve dağlık bölgelerin geniş yer kapladığı bir bölgede bulunan il, gerek iklim, gerekse toprak ve bitki örtüsü gibi tabii çevre özellikleri bakımından oldukça farklı özellikler gösterir.
Bölge, Aras Nehrinin birtakım birleşme boğazları ile birbirlerine bağladığı depresyonlardan çöküntülerden birisini oluşturur. Ancak, bu depresyon bölgesi, Aras nehri ve bu nehrin yatağı boyunca geçen Türkiye-Ermenistan sınırı tarafından hemen hemen iki eşit parçaya bölünmüştür. Sınırlarımız dışında kalan Erivan Revan ovası ile ığdır Ovasının birlikte oluşturduğu bu depresyon bölgesinin tümüne Sürmeli çukuru da denilmektedir. Fakat yörede bu çukurluğun sınırlarımız içerisinde kalan kısmına Sürmeli Çukuru, Ermenistan sınırları içerisinde kalan bölümüne ise Sahat çukuru adı verilmektedir.
Sürmeli Çukuru, Arpaçayın Arasla birleştiği Ergüder mevkiinden başlayıp, Aras nehrinin ülkemiz sınırlarını terk ettiği Türkiye-iran-Nahcıvan sınırlarının birleşme noktasına kadar devam eder. Yükseltisi, batıdan-doğuya ve güneyden-kuzeye doğru azalan bu çukurluğun merkezinde ığdır şehri kurulmuştur.
Aras nehri boyunca doğu-batı doğrultusunda uzanan ığdır Ovası, Batı ığdır, Doğu ığdır ve dil Ovası’ndan oluşmaktadır. ığdır, Ovasının güneydoğuya doğru bir uzantısı durumunda olan Dil Ovası Dil Ucu, aynı zamanda ülkemizin en doğu uç noktasını 44 48 oluşturur.
Bölgenin güneyinde, kabaca batı-doğu doğrultusunda uzanan Orta Torosların uzantısı ve Munzur dağlarıyla başlayıp Karasu-Aras dağlarıyla devam eden dağlık kütlenin doğudaki bölümü yer almaktadır. Bu bölüm üzerinde yer alan dağlar sırasıyla batıdan doğuya doğru Durak Dağı2811 m, Zor Dağı 3.196 m, pamuk Dağı 2.639 m Pamuk Dağı geçidi ile Büyük Ağrı Dağı’ndan ayrılan Pamuk Dağı ve Zor Dağı batısındaki Asma Geçidi ile Durak Dağlarından ayrılmaktadır. Pamuk Dağı ile Zor Dağları arasında Çilli Geçidi bulunur. Büyük ağrı dağı 5.165 m ve Küçük Ağrı Dağı 3.986 m dağlarıdır. Türkiyenin en yüksek dağı olan Ağrı Dağı, iran ile tabii bir sınır teşkil eder. Anadolu ile Asyadan uzanan sıradağların bir nevi buluşma noktasıdır