idrar Nedir

idrar Nedir? idrar Ne Demektir? idrar Nedir Kısaca? idrar Ne Demek? idrar Hakkında Bilgi?

Boşaltım sisteminin bir organı olan me­sane veya idrar torbası karnın alt bölümünde pelvis boşluğunda bulunur. Erkek­lerde mesanenin önünde pubis kemiği, ar­kasında rektum, altında prostat bezi bulu­nur. Kadında mesanenin önünde pubis ke­miği, arkasında rahim yer almıştır. Mesane böbreklerden ureterler yoluyla gelen idra­rın geçici olarak depolandığı, adaleden yapılmış torba şeklinde, genişleyebılen bir organdır. Üzeri periton denilen karın zarı ile örtülüdür.

Boşken önden arkaya yassı, üçgen şeklinde, dolduğu zaman çatı kemi­ği boşluğuna, yukarıya, karna doğru taşar. iç yüzunu kaplayan mukoza özel bir örtü­cü epitel dokusundan yapılmıştır. idrar, u-reter denilen iki boru aracılığıyla böbrek­lerden mesaneye gelir ve üretra adı verilen idrar yoluyla dışarıya atılır. idrar torbasının iç yüzünde uç delik vardır. Bunlar her iki böbreğin süzdüğü idrarı mesaneye ileten üreterlerin açıldığı iki delik ile içerde top­lanan idrarın, mesane boynu denen alt kıs­mından dışarı atılmasını sağlayan uretra deliğidir. Normalde mesane 300-400 mi. kadar id­rar alır ve idrar biriktirme kapasitesi 2-3 litreyi bulur. Ancak bazı anormal durum­larda daha da genişleyebilir.

idrar etme miksiyon omurilikte bulunan bir merkez­den yönetilen sinirsel bir refleksin kontrolunda olmakla beraber insan bilinçli ola­rak da bu fonksiyona katılabilmektedir. Mesanenin adale tabakası kasılınca üret ranın çevresindeki buzucu kaslar gevşe­yerek açılmakta ve idrar dışarı atılmakta­dır. Mesanşnin kasılmasında etkili olan üretrayı saran çizgili kaslar istemle hareket ettiğinden istendiğinde idrar edilebilir veya tutulabilir.

Mesanenin iltihabına genel olarak sistit adı verilir idrar ederken ağn ve yanma şeklinde şikayete yol açar Mesanenin do­ğuştan bozukluklarında Ektopık mesane bazen idrar göbekten veya karın on du­varından bir yerden dışarı sızabilir idra­rın kanlı olarak gelmesi Hematurı halin­de mesane içinde papıllom şeklinde selim bir tumorun veya taşın varlığı düşünülme­lidir Mesane kanserlerinde de idrar kanlı gelebilir ve enfeksiyon bulunur Mesane taslarını eritmeye yarayan etkili bir ilaç pek yoktur Ancak lıtotrıs denen aletle uretradan girilerek mesane taşlarını kırıp su ile yıkayarak dışarı çıkarmak mumkun olabilmektedir

idrar Yolu Enfeksiyonları

idrarın dışarıya atılıncaya kadar geçtiği yolların iltihabı. idrar yollarında enfeksiyon olduğunda mikrop bulunduğu halde hasta rahatsız olmayabileceği gibi şiddetli belirtilere de sebep olabilmektedir. Teşhis konduktan sonra kontrollere gidilmelidir; çünkü bu hastalıkta tekrarlanmalar çok görülür. idrar yolu enfeksiyonları mütehassıs olmayan hekimlerin idaresinde, özel ürolojik tatbikatlara ve cerrahi uygulamalara gerek olmadan takip edilebilirler. idrar yollarının akut (had) enfeksiyonları; alt idrar yolları enfeksiyonları.

 (üretrit Sistit, Prostatit) Ve Üst

idrar yolu enfeksiyonları (akut piyelonefrit) olarak ikiye ayrılırlar. Piyelonefritte böbrek iltihaplanmıştır.

Cinsiyet, gebelik, idrar yollarında taş gibi sebeplere bağlı olarak tıkanma, sinir sisteminin felç gibi hastalıkları sebebiyle mesane çalışmasında bozulma, mesaneden geriye doğru idrar kaçması, diğer böbrek hastalıkları ve şeker hastalığı idrar yolu enfeksiyonunu etkileyen faktörlerdir.

idrarında ehemmiyetli miktarda mikrop bulunan hastaların yarısında hiçbir belirti yoktur. Belirti verenlerin de yarısında enfeksiyon, alt idrar yolları enfeksiyonu, diğer yarısında da üst yani böbrek enfeksiyonudur. Sık idrara çıkan ve ağrılı olan kadınların sadece yüzde 60 ila 70’inde önemli bir enfeksiyon bulunur.

Bir milimetre küp idrarda 100.000 mikrop bulunması enfeksiyon delili sayılmışsa da, yeni edinilen bilgilere göre bu rakamdan daha az miktarda mikrop bulunan vak’alarda, idrar yolu şikayetleri de varsa bunlar da enfeksiyon kabul edilmektedir.

Sistit, yani mesane iltihabında ağrılı, sık sık ve zorlu idrar yapma olur. idrar bulanık kötü kokulu ve yüzde elli vak’ada kanlıdır.

Böbrek iltihabında ise hızlı bir seyir ile birkaç saat veya gün içinde ateş, titreme, bulantı, kusma ve ishal ortaya çıkar. Sistitte, görülen belirtiler olabilir de, olmayabilir de. Ateş, çarpıntı ve genel hassasiyetin yanında, sırtın böbreğin üstündeki alanına vurunca ve karın üzerine derin bir şekilde ellenince şiddetli ağrı olur.

Tedavide uyulması gereken kaideler vardır. idrar kültürü yapılmalı, yani idrarda mikrop var mı ve ne sayıdadır anlamak için test uygulanmalıdır. Bundan sonra hangi ilacın tesirli olacağı yine deneyle anlaşılmalıdır. idrar yollarını tıkayan taş gibi sebepler varsa tedavi edilmelidir. Belirtilerin kaybolması idrar yollarında mikrop kalmadığını göstermez. Alt idrar yolları enfeksiyonlarında kısa süre, düşük doz, üst idrar yolları enfeksiyonlarında ise uzun müddet tedavi yapılır.

idrar Söktürücüler (Diüretikler)

idrarı arttıran ilaçlardır. Bedende su toplanmasını, yani ödemi önlemek veya tedavi etmek için kullanılırlar. Böylece hayati organların yükünü azaltırlar ve hastanın rahatsızlığını giderirler. Ödem denilen su birikmesi bir hastalıktan sonra ortaya çıkar. Bu bakımdan sadece idrar söktürücüler değil, temeldeki hastalığa yönelik tedaviler de verilmelidir.

idrar söktürücüler; ödem yapmayan tansiyon yüksekliği, kanda kalsiyum yükselmesi, böbrek menşeyli

şekersiz şeker hastalığı (fazla su atılır) hallerinde de kullanılırlar. idrar söktürücülerin başarısı gıdalardaki tuz miktarına bağlıdır. Bu ilaçlarla beraber diyetteki tuz da azaltılmalıdır. Kalp yetmezliğinde olduğu gibi hafif bir ödemde, ilave tuz almamak yeterli olabilir. Bu, günde 2-4 gram tuza tekabül eder, tuz birikmesi fazla ise günde bir gramı geçmemelidir.

Kuvvetli idrar söktürücüler, hücre dışındaki suyu ve dolayısıyla damardaki suyu ehemmiyetli miktarda azaltırlar. Bu sebeple hızlı bir idrar çoğalması tansiyonu düşürüp çarpıntıya, ayağa kalkmakla baş dönmelerine, kanda ürenin birikmesine, kalp ve beyin çalışmasında bozulmalara sebep olabilir.

Kandaki potasyumun azalması, idrar söktürücülerin en kötü yan tesirleridir. Kanında potasyumu azalmış hastalara, bol potasyum ihtiva eden gıdalar vermelidir. Üzüm hoşafı, elma suyu böyledir.

Asetozalamit, tiazitler, civalılar, etrakrinik asid, furosemit, sprainolakton, triamteren, amilorit idrar söktürücü ilaçlardır. Bunlardan siprainolakton ve triamteren ve amilorit potasyum, itrahına sebeb olmazlar.