Himmetzade Abdullah Efendi Hayatı? Bayramiyye yolunun büyüklerinden. Nezaket, zerafet ve sohbetlerinin tatlılığıyla meşhur Osmanlı vaiz, şair ve hattatıdır. ismi, Abdullah olup, Abdi mahlası ile şiirler yazmıştır. Himmetzade lakabıyla tanındı. 1640 (H.1050) senesinde istanbul’da doğdu. Babası Himmet Efendidir. 1710 (H.1122) yılında istanbul’da vefat eti. Üsküdar’da, baba ve dedelerinin medfün oldukları Himmet Efendi Dergahına defnedildi. Şair Nazım vefatına şu beyti söylemiştir.
Himmetzade Abdullah Efendi Hayatı
Dedi; tarih-i vefatın gam u hüzn ile Nazim
Hü deyip gitti meded Himmet Efendizade (1122)
Himmetzade Abdullah Efendi, Bayramiyye yolu büyüklerinden olan babasından ve başkalarından ilim ve edeb öğrendi. Babası 1683 yılında vefat edince, yerine geçti ve Şehremini Yenibahçe’deki Defterdar ibrahim Efendi Dergahında halka Allahü tealanın emir ve yasaklarını, ahlak ilmini anlatmaya başladı.
Himmetzade Abdullah Efendi, 1686’da Sultan Dördüncü Mehmed Hanın daveti üzerine Davutpaşa Camiine gitti ve huzür vazında bulundu. Tesirli konuşmalarıyla cemaati ağlattı. Vazında; “Kardeşlerim! Harp sonrası (Viyana mağlübiyeti neticesinde) bazı islam beldeleri ve kaleleri din düşmanlarının eline geçti. Cami ve mescitlerimiz kilise (puthane) oldu. Üzüntümüz büyüktür. Gelin, günahlarımıza tövbe edip, işlerimizi düzeltelim.” dedikten sonra, padişaha tariz ile; “Gerçi padişahlar ava gidegelmiştir. Ancak her zamanın bir icabı vardır.” dedi. Bu vazdan padişah çok memnün oldu ve Pazartesi günleri Valide Camiine gelerek muzafferiyet duasına katıldı.
Himmetzade Abdullah Efendi, 1688’de hacca gitti. Hac dönüşü Yavuz Sultan Selim Han Camiinde Cuma vaizliğine tayin edildi. Selatin camileri vaizleri silsilesine girdi. 1694’te Fatih Camii vaizliğine nakledildi. Bu vazifedeyken Sultan ikinci Mustafa Hanın Avusturya Seferine ordu vaizi olarak katıldı. Tesirli konuşmalarıyla islam askerini coşturdu. Sefer sonrası vefatına kadar Bayezid ve Süleymaniye camileri vaizliklerinde bulundu.
Abdullah Efendi, aynı zamanda şair ve iyi bir hattattı. Hattatlık icazetnamesini zamanın büyük üstadı Hafız Osman Efendiden aldı ve medh ü senasına kavuştu.
Himmetzade’nin Tezkire-i Şuara, Mürettep Divan, Divan-ı Lugaz ve Gencine-i icaz isminde manzüm eserleri vardır. Oğulları Abdüssamed ve Abdüşşekür efendiler de şair ve arif idiler.
Himmetzade Abdullah Efendi Abdi mahlasıyla şiirler yazdı.
Bir ilahisi şöyle başlamaktadır.
- Yine bir sevdaya düştüm,
- Aşkın elinden elinden.
- Yine umman olup taştım,
- Aşkın elinden elinden.
Himmetzade Abdullah Efendi, ayrıca devrinin meşhur çiçek yetiştiricilerindendi.