Hayber Gazası
Peygamber efendimizin 628 senesinde Hayber Kalesinin fethiyle neticelenen zaferi. Hayber, Peygamber efendimiz devrinde, Yahüdilerin toplandığı bir merkezdi. Peygamber efendimiz Medine’ye hicret ettiğinde, orada bulunan çeşitli Yahüdi kabileleriyle antlaşma yapmışlardı. Antlaşmaya göre Müslümanlarla sulh içinde yaşayacaklardı. Ancak Beni Nadir adlı Yahüdi kabilesi, antlaşmayı bozarak Peygamberimize süikast tertiplediler. Bu sebeple Medine’den çıkarıldılar. Beni Kureyza adındaki Yahüdi kabilesi de, antlaşma yaptıkları halde Hendek Savaşında düşman tarafına geçerek ahidlerini
bozdular. Hendek Savaşından sonra Mekkeli müşriklerle Hudeybiye Antlaşması yapılarak müşriklerin saldırısı önlendi. Fakat Hayber’de toplanan Yahüdi kabileleri, Müslümanlar için çok tehlikeli idi. Medine’deki münafıkların reisi Abdullah bin Übeyy Yahüdilerle görüşüyor, Müslümanlar üzerine savaş açmayı tertipliyorlardı.
Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem, Hayber’deki Yahüdilerle antlaşma yapmak istedi ise de buna yanaşmadılar. Bunun üzerine Medine’ye saldırmalarını önlemek için Hayber üzerine gitmeye karar verildi. Medine’den çıkan islam ordusu, Hayber ile Gatafan arasındaki Reci’ Mevkiini tuttu. Böylece diğer Yahüdi kabilelerinin Hayber’e yardımı önlendi. Hayber’e varınca, Yahüdilere yine sulh teklif edildi. Kabul etmedikleri için savaş başladı (628).
Hayber, sekiz muhkem kalesi, verimli arazileri, bol miktarda bağ ve bahçeleri bulunan zengin bir şehirdi. Kalelerin içinde 20.000 asker vardı. Peygamber efendimizin emrinde ise 200 atlı, 1600 piyade olmak üzere 1800 sahabi bulunuyordu. ilk olarak Natat Kalesi kuşatıldı ve Eshab-ı kiramın üstün gayretleri sonucu on günde fethedildi. Hayber’in en sağlam kalesi olan Kamus Kalesi yirmi gün
dayandı. Bir türlü kale düşmüyordu. Resülullah sallallahü aleyhi ve sellem sancağı hazret-i Ali’ye verdi. Hazret- i Ali onları önce islama davet etti kabul etmediler. Savaşmak için çıkan Merhab adındaki çok kuvvetli pehlivanı teke tek savaşta öldürdü. Savaşın en şiddetli anında kale kapısını yerinden sökerek, kalkan gibi kullandı. Ümitsizliğe düşen Yahüdiler teslim oldular ve kale Müslümanların eline geçti. Müslümanlardan on beşşehid vardı. Yahüdilerden doksan üç kişi öldü.
Hayber’in fethinden sonra Yahüdiler kendi topraklarında kalmayı ve topladıkları mahsülün yarısını Müslümanlara (beytülmala, hazineye) vermeyi teklif ettiler. Bu teklifleri kabul edildi. Fedek denilen yerdeki ve Vadil-Kura’daki Yahüdiler de aynı şekilde antlaşmaya bağlandı.
Hayber’in fethiyle, islamiyetin müşriklerden sonra ikinci büyük düşmanı olan Yahüdilerden gelecek tehlike de böylece önlenmiş oldu.