Hafniyum Nedir
kimyasal sembolüyle gösterilir. ilk defa 1922 de Kopenhangda Alman fizikçi D. Coster ve Macar kimyacı G. de Hevesy tarafından keşfedildi. Hafniyum ismi de Kopenhangın Latince ismi Hafniadan gelir. Özellikleri Hafniyum, sünek şekil verilebilen paslanmaz çelik renginde bir metaldir. Atom numarası 72, atom ağırlığı da 178,49dur. Erime sıcaklığı 2222°C ve kaynama sıcaklığı da 3100°Cdir. Özgül ağırlığı 12,1 g/cm3tür. 174, 176, 177, 178, 179 ve 180 kütle numaralı izotopları vardır. Bileşiklerinde 4+ değerlikli olup kuvvetli elektropozitiftir. Derişik sülfürik asidde yavaşca çözünür. Metalik halde 500°Cdeki erimiş NaOHden bile etkilenmez.
Bulunuşu ve elde edilişi Hafniyum yer kabuğunda çokluk bakımından elementler arasında 47. sırayı alır. Tabiatta ayrı ve belirli bir mineral halinde bulunmayıp hemen hemen daima zirkonyumla birlikte ve mineralleri içinde % 1-2 konsantrasyonlarında bulunur. Bunlara badelyit ZrO2 ve zirkon ZrSiO başlıca misallerdir. Hafniyumun zirkonyumdan ayrılması, potasyum hekzaflorürlerin K2HfF6 ve K2ZrF6 defalarca kısmi kristallendirmelere tabi tutulmasıyla sağlanır. Ayrılan K2HfF6nın sonra çelik bombada kap sodyum ile indirgenmesiyle metalik hafniyum elde edilir. Hafniyum keza ekstraksiyon işlemiyle de zirkonyumdan ayrılabilir.
Kullanılışı Hafniyum iyi bir nötron tutucu olduğu için nükleer güç reaktörlerinde kullanılır. Ayrıca refrakter alaşımlarında mukavemet verici olarak kullanılır. 2812°C erime sıcaklığına sahib olan hafniyum oksid bileşiği de refrakter maddesi olarak kullanılır. Hafniyum bazan bazı lamba tiplerinde oksijen ve azotu gidermede de kullanılır.