Gebelik Doğum Öncesi Bakım
Gebelik, çocuğun ana rahmine düşüşünden doğuma kadar süren ve genellikle 280 günde tamamlanan duruma denir. Bu süre içinde anne adayının vücudunda, cinsel organlarda ve öbür sistemlerde birçok değişiklikler olur. Rahim büyür, genişler. Göğüsler genellikle ikinci ayda büyümeye başlar ama ilk gebeliğini yaşayan kadınlarda büyüme ikinci ya da üçüncü haftada olur. Göğüslerde duyarlılık ve dolgunluk hissedilir. Göğüs uçlarının büyüdüğü, renginin koyulaştığı görülür. Bir kadının gebe olduğunu anlamasını sağlayacak bazı belirtiler vardır. Düzenli adet gören bir kadında âdetin ortadan kalkması, genellikle gebe olduğunun ilk belirtisidir
Bir kadının, gebe kaldıktan sonra bir veya iki kez kanama geçirdiği durumlar da vardır. Miktarı normalden az ve süresi kısa olan bu kanamaya halk deyimiyle üstüne âdet görme denir. Bazı kadınlarda, özellikle sabahları halsizlik, bulantı ve kusma olabilir. Bunlar genellikle ikinci ayda belirir ve dördüncü ayın sonuna doğru ortadan kalkar. Bu belirtilerin ortaya çıkışları, şiddetleri her gebede farklı olabilir. Bazı kadınlar gündüzleri daha rahat, geceleri ise rahatsız olabilirler. Gebelik döneminde çoğu kadının duygusallığı artar
Hırçınlık, terslik, alınganlık ve buhran görülebilir. Bazı kadınlar da aksine, kendilerini çok neşeli hissederler. Bazı yiyecek maddelerine karşı duyulan aşırı istek aş erme ve günlük alışkanlıklarında görülen değişiklikler, kadının duygusal değişikliklerinin açığa vuruluş şeklidir. Anne adayı, 12 ile 14 haftalık gebe durumuna geldiğinde karnı büyümeye başlar. 16. haftanın sonunda, bu durumu kendisi fark eder ama çevresindekiler bunu daha bir ay kadar anlayamazlar. içinde büyüyen yavruya yani fetüse yer açmak için rahim genişlemeye devam eder
16 ile 18. hafta arasında anne adayı karnında canlanma adı verilen zayıf kıpırtılar hisseder. Bu belirti kesin değildir. Çünkü karnın içinde, çocuk hareketine benzeyen başka hareketler de olabilir. Gebe olmayı arzu eden kadınlar, çoğunlukla karınlarında kıpırtılar hissettiklerini düşlerler. Bu durumda ise umma gebelikten söz edilir. Bazı gebelik belirtileri çok kesindir, kuşkuya yer bırakmaz. Bunlardan birincisi röntgen filmidir ki çocuğun varlığını gösterir
Bir başkası da, 18 ile 20. hafta arasında duyulabilecek çocuk kalp atışlarıdır. Laboratuar testlerinden tavşan testleri Asoheim-Zondek, kurbağa testleri Galli-Mainini gebeliğin saptanmasında çok güvenilir yöntemlerdir. Ama bu testler çok pahalı ve zaman alıcı olduğundan günümüzde daha basit testler uygulanmaktadır. Plano test ile gebelik 2 dakika gibi kısa zamanda saptanabilmektedir. Ancak bu laboratuvar testleri kesin değildir. Gebelik saptandıktan sonra, anne adayı doktorla doğum öncesi bakım konusunda konuşmalıdır, çünkü gebelik döneminde annenin sağlığı mümkün olduğu kadar iyi olmalıdır
Anne adayının herhGngi bir rahatsızfığı ve geçirdiği hastalıklar, ileride annenin ve çocuğun sağlığı açısından, önceden doktor tarafından bilinmelidir. Eğer anne şeker hastası ya da kalp hastası ise, doğum öncesi bakımın önemi büyüktür. Anne adayı normal olarak her ay doktora gitmelidir. Gebeliğin 7. ayından sonra ise daha sık, 15 günde bir doktora görünmelidir. Bu ziyaretlerde doktor, anneyi bütünüyle muayene eder. Kan basıncını ölçer ve idrar tahlili yapar
Doğumla doğrudan ilgili organlarda, pelvis çaplarında gerekli ölçmeleri yapar ve annenin normal doğum yapıp yapamayacağını önceden belirler. Kan muayeneleri ile ABO ve Rh. sistemine göre annenin kan grubunu tayin eder. Eğer anne ile babanın kan grupları arasında uyuşmazlık varsa bebek eritroblastosis fetalis denen bir hastalığa yakalanmış olarak doğabilir. Bu durum’ gebeliğin son aylarında yapılacak testlerle indirekt Coombs testi önceden belirlenebilir ve çocuk doğar doğmaz gereken yardım yapılabilir.
Bazı olaylarda çocuğun kanı değiştirilir. Buna kan değişimi exchange transfusion denir Eğer anne normalde olduğu gibi bebeğini emzirecekse doktorun meme bakımı hakkında, anneye öğütler vermesi gereklidir.
Her ziyarette doktor anne adayına bazı belirtiler hakkında sorular sorar. Gebenin kusmaları, baş ağrıları, vajinadan su veya kan gelmesi, ellerin ayakların şişmesi, bulanık görme, karın ağrıları, bayılma nöbetleri, idrarın azalması ve çok kilo almak gibi şikâyetleri doktor tarafından değerlendirilir. Gereken önlemler alınabilir