Fako Yöntemi ile Katarakt Ameliyatının Ayrıntıları
Günümüzde fako yöntemiyle hastalar kısa sürede sağlıklı bir görüşe kavuşuyor. Yaşlılık, güneş ışığı, kortizon gibi ilaçların kullanımı, diyabet gibi hastalıklara ya da doğumsal nedenlere bağlı olarak gelişebilen katarakt hastalığının tedavisinde fako adı verilen bir ameliyat yöntemi kullanılıyor fako yönteminin başarılı olması için kataraktın sertleşmesi beklenmeden kısa sürede ameliyat öneriliyor. fako yöntemiyle buzlu cam haline dönüşen gözdeki şeffaf tabaka çıkarılarak yerine yüksek kalitede üretilen akrilik lensler yerleştiriliyor. Lens kalitesi de ameliyatın başarısını artırıyor
Acıbadem Hastanesi Kadıköy Göz Hastalıkları uzmanları Op. Dr. Nesrin Bozkurt ve Op. Dr. Şafak Çakmakçı, göze açılan kesinin çok küçük olması, hastanın kısa sürede normal görüşüne kavuşarak işine dönebilmesi ve astigmat gibi problemlerin en aza indirilmesinin fako yönteminin en önemli üstünlükleri olduğuna dikkat çekiyorlar.
Katarakt nasıl oluşuyor
Gözün ışıktan rahatsız olması, tek gözde çift görme oluşması, gece görüşünün bozulması, renklerin giderek soluklaşması, gözlük camı ya da kontakt lens numarasında değişiklik katarakt hastalığının habercisi olarak kabul ediliyor. Op. Dr. Nesrin Bozkurt, göz içindeki şeffaf merceğin şeffaflığını kaybetmesi olarak tanımlanan katarakt hastalığını camın buharlaşmasına benzetiyor. Cam buharlaştığında ışık gözün içine giremiyor ve görme bulanıklaşıyor. Başlangıç dönemlerine yavaş yavaş görme azalıyor, ilerleyen dönemlerde ise görme giderek zayıflıyor.
Katarakt kimlerde görülüyor
Çeşitli katarakt tipleri var. En sık yaşlılık kataraktı denilen 50 yaşın üzerindeki kişilerde görülen tip. Göz merceği içindeki liflerin yaşlanmaya bağlı olarak şeffaflığını zamanla kaybettiğine dikkat çeken Op. Dr. Şafak Çakmakçı, şöyle devam ediyor
“Ultraviyole ışınları (güneş ışığı) katarakt oluşumunda etkili olmaktadır. Bunun dışında doğumsal kataraktlar, bazı vücut ve göz hastalıklarında gördüğümüz kataraktlar ve bazı ilaçların kullanımından sonra da (kortizon gibi) kataraktlar da mevcuttur.”
fako ile katarakt ameliyatı
Tıpta bugün göz merceğinin tekrar eski şeffaflığını kazanmasına yardımcı olacak bir ilaç yok. Ultraviyole ışınlarının göze gelmesini engelleyen güneş gözlüklerinin faydalı olabileceği düşünülüyor. Ancak sonuçta oluşmuş bir kataraktın tek tedavisi cerrahi uygulama olarak kabul ediliyor.
Çeşitli katarakt ameliyatı tipleri şöyle sıralanıyor
Ekstrakapsüler katarakt ameliyatı
Günümüzde giderek daha az uygulanmaya başlanmış bir tekniktir. Burada gözde ortalama 10-12 mm bir kesi yapılır. Mercek arka kapsül dediğimiz bölümü gözde bırakılarak bir bütün halinde çıkarılır. Daha sonra da arka kapsül içerisine yapay göz merceği yerleştirilir. Yapılan kesi de dikişlerle kapatılır. Bu dikişler ameliyattan 2 ay kadar sonra alınır.
fakoemülsifikasyon yöntemi
Doktor gerekli tetkikleri yapar, göz içine koyacağı merceğin numarasını özel bir ölçüm cihazı yardımı ile ölçer ve göz bebeğini genişleterek ameliyata hazırlar. Hasta ameliyat sırasında hareketsiz bir şekilde yatarak doktoruna yardımcı olur. Hasta ameliyat lokal anestezi ile yapıldığı için herhangi bir ağrı duymaz. Gözün şeffaf tabakasında daha küçük bir kesi yapılır ve fako dediğimiz bir uç göze sokularak mercek gözün içinde küçük parçalara ayrılarak emilir. Daha sonra küçük kesiden girebilmesi için katlanır halde bulunan mercek göze yerleştirilir. Kesi küçük olduğu için dikiş genellikle konmaz. Genellikle her hastaya yapılabilir. Ancak çok sertleşmiş kataraktlarda fako ameliyatı güç olabilir.
Bu nedenle artık katarakt ameliyatını mercek pek fazla sertleşmeden yapılması önerilmektedir. fako ameliyatı küçük bir kesiden yapılması, hastaların gündelik yaşantılarına daha erken dönmelerini sağlaması, astigmat olasılığının azalması nedeniyle giderek daha fazla tercih edilmeye başlamıştır. Bazı hastalarda merceğin üzerine konduğu arka kapsülde zamanla opaklaşma ortaya çıkabilir ve daha önce iyi olan görme bozulabilir. Bu durumda görmeyi tekrar iyileştirebilmek için kapsülün ortasında bir pencere açmak gerekir.
Ameliyat sonrası öneriler
Op. Dr. Nesrin Bozkurt ve Op. Dr. Şafak Çakmakçı ameliyat olan hastalara şu önerilerde bulunuyorlar Ameliyat sonrasında elinizle gözünüze bastırmamanız gereklidir Ameliyattan sonra birkaç hafta süre ile kullanacağınız damlaları doktorunuz önerir Eğer görme zarında engel bir durum yoksa hastaların çoğunluğu 20/30 görmenin üzerinde bir görmeye ameliyat sonrası kavuşur