Erkeklerde Kısırlık Nedir? Tüm dünyada yüz binlerce çift çocuk sahibi olmak için masraflı ve yorucu tedavilere başvurmaktadır. Ancak bunun için öncelikli şart, erkekte sperm sayısının yeterli olmasıdır. Oysa son yıllarda hava kirliliği, stres, dar pantolon ve külot kullanımı gibi faktörler sperm sayısının düşmesine yol açmaktadır.
Sıkı ve dar pantolon ve iç kıyafetten kaçınmalıdır. Bol giysiler önemle tavsiye edilir. Isıya aşırı duyarlı spermleri iklim şartlarına karşı korumalıdır. Tatile ve istirahata önem vermelidir.
Dengeli beslenme ve çinko yönünden zengin (et ve hububat ürünleri) gıdalara ağırlık vermelidir Alkol ve sigaradan uzak durmalıdır Egzersiz ve spor ölçülü ve istikrarlı yapıldığında faydalıdır. Hava kirliliğinden uzak durmalıdır.
Erkekte Kısırlık Nedenleri?
Erkeklerde Kısırlık Nedir? Sadece testise bağlı olanlar (yüzde 30-40), testiste oluşan spermin kanallardaki tıkanıklığa bağlı olan bozuklukları (yüzde 10-20), beyindeki Hipofiz bezine ve Hipotalemik bölgeye ait hastalıklar (yüzde 1-2) ve bilinmeyen nedenler (yüzde 40-50) erkek kısırlığının nedeni olabilir. Anlaşıldığı üzere erkek kısırlığında bilinmeyen nedenlerin fazladır.
Sperm Kaynaklı Kısırlık
Erkek Kısırlığı Spermin testiste oluşmaya başlamasından meniyle dışarı atımına kadar 3,5 – 4 ay geçer. Erkekte kısırlığın ana sebebi spermin sayı, kalite ve hareketlilik olarak anormal yapıda oluşması ya da hiç oluşmamasıdır. Yandaki görsel sperm anormalliklerini göstermektedir. Penis vasıtasıyla spermin dışarı atılamayan vakalar kısırlığın ayrıca bölümünü oluşturur. Sperm normal oluşsa bile kanallardaki tıkanıklık sebebiyle sperm meni sıvısına karışmaz. Testis gelişimi ve hormon dengesi tamamen normal olsa bile genetik sebeplerle testislerde sperm üretimi çok yetersiz olabilir veya hiç sperm oluşmayabilir. Erkek kısırlığında sonuç alınması en zor nedenlerin başında genetik sebeplerle spermin oluşmadığı durumlardır. Çok derin araştırmalar yapılması gerekir. Sınırlı hastaların dışında başarı oranı düşüktür.
Testis Kaynaklı Kısırlık
Testisin iltihapları, cinsel temas ile geçen hastalıklar, Varikosel denilen testisin toplardamarlarındaki genişleme, yukarıda kalıp yerine inmemiş testis, testisin doğuştan küçük olması testis kısırlığının sebeplerindendir.
Meni Atımı Kaynaklı Kısırlık
Ejakülasyon (meni atımı) orgazm esnasında prostat, testisler ve meni keselerinin kasılmasıyla spermin kadın vajinasının içine atılması olayıdır. Erken boşalma durumunda sperm vajinanın derinliklerine atılamadığı için kısırlık nedeni olabilir.
Ejakülasyon esnasında mesane boynundaki idrarı tutan mekanizma kapanır. Bu sayede meni ve içindeki sperm mesaneye gitmez ve penisten dışarı atılır. Özellikle prostata yapılan kapalı girişimlerde bu mekanizma bozulacağı için meni mesane içerisine gider ve penisten gelmez. Bu yüzden gebelik için gerekli olan sperm hayvancıkları vajinanın derinliklerine gidemez. Buna Retrograt Ejakülasyon denir. Çocuk sahibi olmamış insanlara gereksiz yere prostata müdahale yapılmamalıdır. Ayrıca prostattaki tıkanıklığı tedavi etmek için kullanılan bazı ilaçlar da mesane boynunu genişleterek meninin mesaneye kaçmasına neden olur.
Diğer Kısırlık Nedenleri?
Sadece testise bağlı olanlar (yüzde 30-40), testiste oluşan spermin kanallardaki tıkanıklığa bağlı olan bozuklukları (yüzde 10-20), beyindeki Hipofiz bezine ve Hipotalemik bölgeye ait hastalıklar (yüzde 1-2) ve bilinmeyen nedenler (yüzde 40-50) erkek kısırlığının nedeni olabilir. Anlaşıldığı üzere erkek kısırlığında bilinmeyen nedenlerin fazladır.
Sperm kaynaklı Kısırlık
Spermin testiste oluşmaya başlamasından meniyle dışarı atımına kadar 3,5 – 4 ay geçer. Erkekte kısırlığın ana sebebi spermin sayı, kalite ve hareketlilik olarak anormal yapıda oluşması ya da hiç oluşmamasıdır. Yandaki görsel sperm anormalliklerini göstermektedir. Penis vasıtasıyla spermin dışarı atılamayan vakalar kısırlığın ayrıca bölümünü oluşturur. Sperm normal oluşsa bile kanallardaki tıkanıklık sebebiyle sperm meni sıvısına karışmaz. Testis gelişimi ve hormon dengesi tamamen normal olsa bile genetik sebeplerle testislerde sperm üretimi çok yetersiz olabilir veya hiç sperm oluşmayabilir. Erkek kısırlığında sonuç alınması en zor nedenlerin başında genetik sebeplerle spermin oluşmadığı durumlardır. Çok derin araştırmalar yapılması gerekir. Sınırlı hastaların dışında başarı oranı düşüktür.
Erkekte Kısırlık Teşhisi
Bir yıllık düzenli bir cinsel birliktelikten sonra hamile kalınmıyorsa çiftler beraberce sorgulanmalıdır (Anamnez). Meni tahlili yapılır. 3-5 gün meninin boşalmamasından sonra mastürbasyonla uygun şartlarda meni laboratuvara verilir. Verilen meni en az 2 cc olmalıdır. Eğer daha az ise meni keselerinde veya prostatta bir sorun var demektir. Sperm sayısının 1 cc de 20-300 milyon arasında olması lazımdır. 1 cc de 10 milyonun altında olması daha ciddi bir kısırlık anlamına gelir. Sperm hayvancığının çift başlı, çift kuyruklu gibi şekil bozuklukları kadın yumurtasını dölleme yeteneğinden uzak olduğunu gösterir. Sperm tahlilindeki diğer önemli parametrede spermlerin hareket hızlarıdır. Sperm hızı 0 dan 4’e kadar derecelendirilir. 3 ve 4 derece sperm hızı iyi bir sperm hızı olduğunu gösterir. Bütün spermler içinde yüzde 50 spermin 3 ve 4 derece hızda olması lazımdır.
Erkekte Kısırlık Tedavisi Kısırlıkta Klasik Yöntemler
Erkeklerde Kısırlık Nedir? Sperm oluşmasını arttıran ilaçlar hastaya verilir. İdrar yolu ve genital organ iltihaplarının tedavi edilmesi gerekmektedir. Hormon bozuklukları var ise tedavi uygulanır.
Hastaya uzun süreli sıcaktan uzak durulması önerilir. Testis torbaları içerisindeki sıcaklık normal vücut sıcaklığından 3-4 derece daha düşüktür. Ancak bu sıcaklıkta testisler sperm üretebilir. Sauna veya kaplıcaya gitmek, sıkı iç çamaşırı giymek, fırın gibi sıcak ortamlarda çalışmak bu sıcaklığa etki ederek kısırlığa yol açabilir.
Varikosel hastalığı testisin kirli kan taşıyan damarlarında kan akımını engellediği için testiste sıcaklık artışına neden olarak sperm oluşumunu kötü yönde etkileyebilir. Gerektiğinde Varikosel ameliyatla tedavi edilmelidir. Maalesef varikosel ameliyatı pek çok nedenle gereksiz yere yapılmaktadır. Her 100 erkeğin 20 sinde Varikosel mevcuttur. Bu yüzde 20 erkeğinde ancak yüzde 20 sinde Varikosel kısırlık yaratır. Buda pek çok Varikoselin kısırlığa neden olmadığını gösterir. Bu nedenle bu konuda deneyimli bir hekimin Varikosel ameliyatına karar vermesi gerekmektedir.
Klasik tedavi yöntemlerinin bilinçli şekilde uygulanması özellikle hormon tedavisinin bu konuda çok deneyimli hekimlerce planlanması çok önemlidir. Gereksiz yere verilen hormon tedavileri tedavinin ötesinde hastanın kısırlık sorununu daha da ciddileştirebilir.