Engizisyon Nedir
Orta çağda Avrupanın bazı memleketlerinde kurulmuş olan ve XIX. yüzyılın başlarına kadar süren Katolik mahkemelerine verilen ad. Mahkemeler, Katolik, mezhebine karşı gelenlere ve bu mezhebe aykırı hareket edenlere ceza vermek amacı ile 1183 yılında italya’da kurulmuştur. Papalar, kayıtsız şartsız ağır cezalar veren bu müesseseleri, kendi kudretlerinin bir vasıtası olarak kullanmışlar ve Orta çağda dehşet saçan müesseseler haline gelmesi sonucunu doğurmuşlardır. Bu mahkemelerin bütün dehşetleriyle hüküm sürdüğü memleketler, ispanya ve italya olmuştur, özellikle ispanya’da Müslüman olanlara ve Yahudilere karşı tatbik edilen bu mahkemeler Birinci Napoleon tarafından ilkin ispanya’da 1807 yılında kaldırılmış, 1834 te bütün Avrupa’da son bulmuştur.
Orta Çağ Engizisyonu
Orta Çağ Engizisyonu, Valdensesler ile Katharlar’ın kurulu düzeni sarsan öğretiler yaymaya başlamaları üzerine, 1231’de Papa IX. Gregorius tarafından kuruldu. Engisizyon Mahkemesi’nde mahkum suçunu kabul edene kadar işkence görürdü. Eğer suçunu kabul etmez ise işkenceden ölürdü, kabul ettiğinde de zaten hapisanede ömür boyu ceza çekerdi. Yani kısacası, neresinden bakılırsa bakılsın, Engizisyona düşen bir kişi ölmüş sayılırdı .
ispanyol Engizisyonu ise, Castilla kraliçesi I. Isabella’nın ısrarı üzerine, Papa IV. Sixtus tarafından 1483 yılında onaylandı. Müslümanlar’la Yahudiler’in hristiyanlaştırılması hedeflenmişti. Bu nedenle, 200.000’e yakın Yahudi, 1492 yılında ispanya’yı terk etti.Bir çoğu da Osmanlı imparatorluğuna sığındı.
Roma Engizisyonu
Roma Engizisyonu, Roma Katolik Kilisesi’nin savunduğu öğretiyi korumak için Papa III. Paulus tarafından 1542’de kuruldu. Genel olarak Calvin ve Lutherciler’e savaş açtı. Roma Engizisyonu, cadılık ve büyücülükle de uzun yıllar mücadele etti. Bir manastıra ya da piskoposun sarayına yerleşen engizisyon sorgucusu, daha sonra halkı kilisede toplayıp uzun bir vaaz veriyordu. Amaç yerel halkla ilişkileri sıcaklaştırmak ve onların güvenini kazanmaktı