Ekran Kartları
monitördeki görüntülerin kalitesi, biraz da ekran kartının özelliklerine bağlı grafik kartı olarak da adlandırılan ekran kartlarının görevi, bilgisayardan gelen sinyali ekranda görüntülenebilecek bir formata çevirmektir
eğer yeni bir ekran kartı almayı planlıyorsanız, piyasadaki çeşitlilik karşısında kafanızın karışmaması mümkün değil. 30 dolardan başlayan ve yüzlerce dolara kadar varan farklı fiyatlar, seçim yapmayı da son derece güç bir hale getiriyor.
doğru seçimi yapabilmek için, öncelikle ekran kartlarının temel özelliklerini tanımanız gerekli. örneğin kart üzerinde kullanılan grafik işlemci, modelden modele büyük farklılıklar gösterebilir. günümüzde grafik işlemci dendiğinde, akla gelen ilk isimler nvıdıa ve atı olacaktır. iki şirket arasında yaşanan büyük hız yarışı, her geçen gün yeni bir grafik işlemci ile tanışmamıza yol açıyor
yeni nesil kartların üzerinde ya atınin radeon işlemcisine, ya da nvıdlanın geforcefx işlemcisine rastlayacaksınız. ancak bu işlemcilerin de kendi içlerinde farklı modellere ayrıldığını bilmelisiniz. daha hızlı olan işlemciler, her zaman için daha yüksek bir fiyata sahip olacaktır. sizin satın alacağınız kartın hızı ise, tamamen ihtiyaçlarınıza bağlı.
dikkat etmeniz gereken diğer bir detay da, kart üzerinde kullanılan bellek büyüklüğü. yeni nesil kartların büyük çoğunluğunda 128 mblık bellek yongalarına rastlıyoruz. daha profesyonel kartlar ise 256 mblık bellek kapasitesi ile destekleniyorlar.
veri yoluna dikkat
veri yolu, farklı donanımların işlemci ile iletişim kurmalarını sağlayan ve veri alış verişini mümkün hale getiren kanallara verilen genel isimdir. ekran kartları da, işlemci ile iletişim kurarken ana kart üzerindeki özel veri yollarından yardım alırlar.
yeni nesil ekran kartlarının hemen hepsi, agp accelerated graphics port veri yolunu destekliyorlar. bu da, kartınızı ana kart üzerindeki agp yuvasına takmanız gerektiği anlamına geliyor. eğer bilgisayarınız biraz eskiyse, anakart üzerinde agp yuvası bulunmayabilir. bu durumda sahip olacağınız ekran kartı da mutlaka pcı veri yolunu kullanıyor olmalı. pcı veri yolunun en büyük dezavantajı, veri transfer hızı konusunda agpnin oldukça gerisinde kalması. ancak ana kartınızda agp yuvası bulunmuyorsa, pcı veri yolunu kullanan bir ekran kartı almaktan başka bir çareniz yok.
ihtiyacınızı belirleyin
eğer sadece kelime işlemci ve benzeri ofis programlarını kullanıyorsanız, çok hızlı bir ekran kartına ihtiyacınız olmaz. ancak yine de çok zayıf ve aynı zamanda çok ucuz bir kart seçmenizi önermiyoruz. çünkü görüntülenen resim her ne kadar statik görünse de, aslında bilgisayar tarafından devamlı olarak tazelenir
başka bir deyişle görüntü, bir saniye içerisinde defalarca çizilir. çizim işleminin başarısı da, büyük oranda monitöre ve ekran kartına bağlıdır. eğer tazeleme hızı düşük olursa, ekrandaki görüntüde de rahatsız edici titremeler oluşacaktır ve bu titremeler, göz sağlığı açısından oldukça tehlikelidir.
hangi kartlar satın alınabilir
ekran kart satın alırken dikkat etmeniz gereken noktaları iki ana kategoriye ayırabiliriz teknik özellikler ve ekstra özellikler.
teknik özellikler arasında ilk sırayı kullanılan grafik işlemci alıyor. 3d grafikleri çizmekle görevli olan grafik işlemcilerden yukarıda da kısaca bahsetmiştik. tercihinizi yaparken, atı ve nvıdıa imzalı grafik işlemcilerden birisini tercih etmek zorundasınız. atınin yeni nesil grafik işlemcileri arasında dikkat çekenler, radeon 9200, radeon 9500, radeon 9600 ve radeon 9700dür. nvıdıa ise, yarıştaki varlığını geforcefx 5200, geforcefx 5600 ve geforcefx 5900 gibi grafik işlemcilerle sürdürüyor. bu noktada bilmeniz gereken, bir kart ne kadar pahalı ise üzerindeki işlemcinin de aynı oranda yüksek olacağıdır. ancak bazı istisnalar olabileceğini de aklınızdan çıkartmayın.
dikkat etmeniz gereken diğer bir teknik özellik ise kullanılan bellek miktarıdır. kısa süre öncesine kadar yoğun olarak gördüğümüz 64 mb kapasiteli bellekler, artık yerlerini 128 mba bırakmış durumda. bugün piyasadaki kartların büyük çoğunluğunun üzerinde 128 mblık bellek yongaları görmeniz mümkün. bu rakam, standart bir kullanıcı için son derece yeterlidir. ama profesyonel uygulamalarla ilgileniyorsanız, 256 mblık kartları tercih etmeniz daha doğru olacaktır.
ekstra özellikler
gelelim ekstra özelliklere. kart üzerinde bir tv çıkışının bulunmasında büyük yarar var. bu çıkışın yardımıyla bilgisayarınızı televizyona bağlayabilirsiniz. peki ama televizyon bağlantısına neden ihtiyaç duyuyoruz tabii ki film izlemek için… eğer bilgisayarınızı tvye bağlarsanız, filmleri televizyon kalitesinde ve büyük bir ekranda izlemeniz de mümkün olacaktır. bu sayede, alacağınız keyfin ne kadar arttığını siz de anlayacaksanız.
ekran kartlarının kısa tarihi
ekran kartlarının geçmişine kısa bir yolculuk yaptığımızda, sahnedeki kahramanların da sürekli olarak değiştiğini görüyoruz. 3 boyutlu grafik kavramı ile tanışmamızı sağlayan ilk şirket 3dfx adını taşıyordu. şirketin voodoo ismi ile satışa sunduğu ekran kartları, uzun süre boyunca bilgisayar kullanıcılarının hayallerini süsledi resimde gördüğünüz kart. ancak nvıdlanın yarışa dahil olması, 2000li yıllara girdiğimizde durumun tamamen değişmesine neden oldu.
bu tarihten sonra, 3dfx giderek güç kaybetmeye başladı ve sonuçta nvıdıa tarafından satın alındı. nvıdıa yarışta yalnız kaldığını düşünürken, bu kez de karşısında atıyi buldu. 2 boyutlu grafik döneminin yıldızı olan ancak 3 boyut devrinde bir hayli gerilerde kalan atı, hızlı işlemcileri ile nvıdlanın en büyük ve en ciddi rakibi olmayı başardı. üstelik bu durum, günümüzde de aynı şekilde devam ediyor.
peki ama ekran kartı piyasasında sadece iki isim mi var tabii ki hayır. örneğin matrox, üç monitör destekli kartları ile pazardan pay kapabilmek için büyük bir mücadele veriyor. ancak şirketin yakaladığı başarı, şimdilik atı ve nvıdlanın oldukça gerisinde.
agp ve pcı
anakart üzerinde bulunan agp yuvalarının sayısı, en fazla 1 ile sınırlı olabilir. pcı yuvaları ise. üst düzey anakartlarda 6 ya da 7 adet olabilir. çünkü ses kartı. tv kartı ya da modem gibi bileşenlerde, bilgisayar bağlantısını pcı veriyolunun yardımıyla gerçekleştirirler. agp veriyolu ise. sadece ekran kartları tarafından kullanılır.
dvı girişi nedir
yeni nesil ekran kartlarının büyük çoğunluğu, monitör bağlantısı için iki farklı girişe sahiptir. bunlardan ilki, herkesin yakından tanıdığı vga girişidir. dvı girişi ise, özellikle lcd monitörlerin sisteme bağlanması için kullanılır. eğer dilerseniz, crt monitörleri de uygun adaptörlerin yardımıyla dvı girişine bağlayabilirsiniz. bu sayede, tek bilgisayar için iki farklı monitör kullanma şansınız olabilir