Nedir ve Nasıl Nedir ve Nasıl Yapılır
Donma Nedir
Bir cismin sıvı halden katı hale geçmesi. Cismin sıvı halden katı hale geçtiği sıcaklık derecesine, o cismin donma veya katılaşma noktası denir. Bir cismin ergime ve donma, noktaları aynıdır. Ergime ve Donma, süresince cismin sıcaklığı sabit kalır. Katılaşma noktasında bulunan bir sıvının bir gramının katı hale geçerken çevreye yaydığı ısı miktarına
o cismin katılaşma Donma ısısı denir. Bir cismin katılaşma ısısı, ergime ısısına eşittir. Donma olayı cisimlerin hacimlerinde de bir değişmeye sebeb olur. Donan cisimlerin hacmi genellikle küçülür. Bizmut, antimon ve su ise donma sırasında genleşirler ve hacimleri büyür. Kışın soğuk havalarda su borularının, otomobil radyatörlerinin, testilerin çatlamasının sebebi, suyun donarken hacminin büyümesidir.
Pekçok maddenin tersine, suyun donarken hacminin büyümesi, Allahü tealanın sayısız hikmetlerinden, sonsuz ilminin ve merhametinin alametlerinden sadece birisidir. Eğer diğer pekçok madde gibi suyun hacmi de donma sırasında küçülseydi, buzun yoğunluğu sudan daha büyük olacağı için, suyun yüzeyinde hasıl olan buz tabakaları dibe çökerlerdi. Böylece denizlerin ve göllerin dibi tamamen buz kaplı olurdu. Güneş
ışınları belli bir derinlikten daha aşağılara ulaşamadığı için, dipteki buz tabakalarının erimesi de mümkün olamayacağından, deniz ve diğer sularda, bugün olduğu gibi canlılar yaşayamazdı. Belki gemi gibi deniz vasıtalarının çalışması da imkansız hale gelirdi.
Donma noktası, cismin saf olması ile ilgili olduğu gibi, basınç ile de ilgilidir. Su gibi donma sırasında genleşen cisimlerin üzerindeki basınç artarsa, donma noktası düşer. Tersine donma sırasında hacmi küçülen cisimlerin üzerindeki basınç artarsa, donma noktası yükselir.
Sarsıntısız olarak yavaş yavaş soğutulan bir sıvı, her zaman aynı sıcaklıkta donmayabilir. Bazı cisimler donma noktasından çok daha düşük sıcaklıklarda bile uzun süre sıvı halde kalabilir. Bu olaya donmada, gecikme veya aşırı ergime denir. donmada gecikmeye mani olmak için sıvıyı sarsmak gerekir.
