Dondurma Nedir? Dondurma Nedir Nasıl Yapılır?

Dondurma Nedir? Dondurma Süt, krema veya süt kaymağı, şeker ve tatlandırıcı ara maddelerinin karıştırılıp dondurulması süretiyle yapılan yiyecek maddesi. Yumurta katılan türleri de bulunan dondurmanın yüzlerce çeşidi arasında en yaygınları vanilyalı, kakaolu, çikolatalı, dövme, kaymaklı ve meyveli olanlarıdır.

Dondurmanın ilk Yapılış Yeri

Doğu ülkeleri olan dondurma, 17. yüzyılda Avrupaya getirilmiş ve kısa sürede yayılmıştır. 1676 senesinde Fransanın başkenti Pariste 250 ye yakın dondurmacı olduğu bilinmektedir. ABD de ise Philadelphia, dondurma üretiminin merkezi haline geldi. Bilhassa sıcak yaz mevsimlerinde serinletici olarak yenilen dondurma ülkemizde de giderek yaygınlaşmaktadır.

Zamanımızda piyasada satılan dondurmalar süt, krema veya çeşitli meyve aromalarının karıştırılmasıyla yapılır. Yapılacak dondurmanın, çeşidine göre, önce ana madde süt veya meyve aromaları ısıtılır. Sonra şeker, dengeleyici maddeler, kurutulmuş yumurta gibi kuru malzemelerle karıştırılır. Miks tankında karıştırılan bu maddeler daha sonra pastörize edilerek homojenleştirilir. Kaba parçaları varsa süzülerek ayrılır. Daha sonra özel dondurucularda tipine göre karıştırılarak, döndürülür. Bu sırada karışıma ince kıyılmış meyve, fındık veya başka katı maddeler eklenir. Dondurma işlemi sırasında da karışım çalkalanır. Böylece havayı emmesi ve buz kristallerinin istenen küçüklükte olması sağlanır. Kısmen donmuş durumdaki karışım paketlere veya kaplara konarak katılaştırılır. 6-24 saat bırakılarak sertleştirildikten sonra pazarlanır.

Türkiyede Dondurma Eskiden Nasıl Yapılırdır?

Dövme dondurma Maraş dondurması diye de meşhur olmuştur. Salep katılarak koyulaştırılan kaynamış süt önce kepçeyle karıştıra karıştıra soğutulur. Daha sonra da dövülerek dondurulur. Etrafı kalın bir buz tabakasıyla kaplı olan ve bir yandan dövülürken, bir yandan da donmaya devam eden dondurma sakız gibi uzayan kolay kolay erimeyen bir durum alır. Kahramanmaraşta dövme dondurma kasap çengeline asılarak ve dönerci bıçağına benzer bir bıçakla kesilerek satılır.

Ülkemizde makineleşmenin yaygınlık kazanması ve tekniğin gelişmesiyle dondurma çeşitleri de artmaktadır. Son yıllarda fabrikada üretilip, paketlenmiş hazır dondurmalar, da yaygınlık kazanmaktadır. Bir kısmı ilkel usullerle yapılan, sıcak havalarda kalabalık yerlerde, özellikle okul çevrelerindeki seyyar dondurmacılar tarafından satılan dondurmalar zararlı olmaktadır. Çünkü dondurmanın içine ne katıldığı bilinmemekte, bazan zararlı boyalar katılmaktadır. Böyle dondurmalar sık sık, bilhassa küçüklerin hastalanmasına ve zehirlenmesine sebep olmaktadır.

Sıcak yaz günlerinde serinlemek maksadıyla yenilen dondurmalar çok defa solunum ve sindirim yollarında rahatsızlıklara sebep olmaktadır. Bu sebeple yaz günlerinde serin içecekler içmek, soğuk içecek ve yiyeceklerden uzak durmaya çalışmak sağlığı korumanın gereğidir.

Dondurma Nedir? Dondurmanın Faydaları Nelerdir?

Her mevsim tüketilebilen dondurma; zengin besin içeriği nedeniyle, aynı miktar süte göre daha yüksek oranda enerji, vitamin ve mineral kaynağıdır. Dondurma, her mevsim tüketilebiliyor olması nedeniyle süt, yoğurt, peynir gibi gıdaları sevmeyenler için iyi seçenektir. Bununla birlikte hamur tatlılarına göre çok daha hafif olması dondurma için söylenebilen avantajlar içerisindedir.

Dondurma Tüketirken Nelere Dikkat Edilmeli?

Sağlık ve hijyen kurallarına uygun hazırlanmış olmalı.
Süt mikroorganizmaların üremesi için çok iyi bir ortam sağladığı için çok kolay bozulabilir. Bu nedenle özellikle dondurmanın yapıldığı sütün pastörize olması ve hazırlanırken mikroorganizmalarla temasının önlenmesi gereklidir.

Üretim esnasında gıda maddeleri tüzüğüne uygun olan katkı maddeleri ve renk vericilerin kullanılması, uygun paketleme, etiketlemenin yapılmış olması ve üretim sonrası dağıtımının soğuk zincire uygun yapılması önemlidir. Dondurma tüketirken bu koşulların sağlanmış olmasına dikkat edilmeli.

Sokakta açıkta satılan dondurmalar tüketilmemeli ve güvenilir yerlerden alınmalı.
Güvenebileceğiniz, satışı sık olan ve ambalajlı ürünleri tercih edin. Aynı zamanda ambalajın düzgün ve şeklinin bozulmamış olmasına dikkat edilmeli. Dondurma tüketirken son kullanma tarihine mutlaka bakılmalı.

Dondurmanın içinde buz kristallerinin olması kurallara uygun üretilmediğinin göstergesidir. Bununla birlikte dondurma içindeki küçük buz parçacıkları boğaz dokusunu çizeceğinden enfeksiyon riskini artırır.

Aç karnına dondurma tüketilmemeli. Dondurmanın yemekten sonra tüketilmesi iştah kapanmasını ve midede rahatsızlık oluşma riskini engeller. Kaynak: Dondurma Nedir