Devletler Huküku

Devletler Huküku

Bağımsız devletlerle milletlerarası kuruluşların uymak zorunda olduğu hukuk kurallarının bütünü. Bu hukuka, Devletlerarası Hukuk, Milletlerarası Hukuk ve Devletler Umümi Huküku da denir. Devletlerin yabancı şahıslara olan ilişkilerini düzenleyen Devletler Husüsi Huküku, Devletler

Hukükunun bir kolu değildir. Ayrı bir hukuk dalıdır. Devlet huküku, devletler topluluğunun bağımsız bütün üyelerini eşit olarak bağlar. Devletler Huküku bakımından bütün devletler, toprak genişlikleri ve kuvvetleri ne olursa olsun eşittir. Devletler huküku, milletlerarası kişiler saydığı devletlerle ve onların devletler topluluğu içindeki davranışlarıyla uğraşır. Kuralları gereğinde zorla devletlere uygulatacak bir kuvvet, bir otorite yoktur. Uygulayacak devletlerin iyi niyetlerine bağlıdır. Milletlerarası bir kuruluş olan Birleşmiş Milletlerin kararları dahi devletlerin Devletler Huküku kurallarına uymasını sağlamakta yeterli olmamaktadır.

Devletler hukükunun tarihçesi Avrupa ülkelerinde, Devletler Huküku, günümüzdeki hüviyetini ancak 19. yüzyıl ortalarından itibaren almaya başlamıştır. Halbuki günümüzde yeni yeni söz konusu olan Devletler Huküku problemlerine zamanımızdan bin sene önce islam alimleri kaideler koyarak çözümler getirmişlerdir. Devletler Hukükuna ait meseleler, çeşitli fıkıh ve siyer kitaplarında en teferruatlı şekilde

ortaya konmuştur. Çeşitli kaynaklardaki bu bilgileri, Büyük islam alimi Serahsi miladi 1009-1090 Siyer-i Kebir Şerhi adlı eserinde toplamıştır. Bu eser Devletler Huküku sahasında ilk yazılı eser olarak kabul edilmektedir. Cafer-i Tayyarın Habeşistanda Necaşinin huzürunda söylediği sözler de Devletler Husüsi Hukükunun temelini teşkil etmiştir. Kaynaklar Devletler hukükunun dört çeşit kaynağı vardır. Bunlar 1 Devletlerarası antlaşmalar, 2

Teamüller Milletlerarası davranışşekilleri, 3 Genel hukuk ilkeleri, 4 Milletlerarası mahkemelerin ictihatları. Bir işlemin teamül sayılabilmesi için bütün devletlerin kendilerini ona uymak mecbüriyetinde saymaları ve yine bütün devletlerce uzun zamandan beri uygulana gelmesi gerekir. Bunlar hukuk ilkeleri, devletin devamlılığı, ahde vefa gibi ilkelerdir.

Devletler Hukükunun düzenlediği konular şunlardır Devletin ülkesi ve yetkileri, milletlerarası ulaştırma, kara ulaştırması, akarsular ulaştırması, deniz ulaştırması açık deniz, iç sular, kara sular, kıta sahanlığı, boğazlar vb. hava ulaştırması, milletlerarası uyuşmazlıkların barışçı yollarla çözülmesi diplomasi, siyasi hakem ve yargı yoluyla çözer, savaş ve tarafsızlık gibi devletlerarası problemlerdir.