Derviş Paşa
on altı-on yedinci yüzyılda yetişmiş Osmanlı şair ve devlet adamı. Bosna bölgesine bağlı Mostar şehrinde 1560da doğdu. ikinci Selim devrinde daha çocuk yaşta iken Enderun Mektebine alınarak, ibrahim Paşa sarayında yıllarca tahsil ve terbiye gördü. Sultan Üçüncü Murad Han zamanında saray-ı
amireye geçti ve doğancılık hizmetinde bulundu. Gayretli çalışmaları neticesinde sultanın yakın dostları arasına girdi. Yine sultanın emri ile iran şairi Bennaninin Sehaname adlı eserini manzüm olarak Türkçeye tercüme ederek Muradname adıyla padişaha takdim etti. Padişahın iltifatına kavuşarak Doğancılar Kethüdası tayin olundu.
Sultan Üçüncü Murad Hanın vefatına kadar sarayda kalan ve aynı zamanda onun Kapı Kethüdalığını yapan Derviş Paşa, Sultan Üçüncü Mehmedin cülüsuyla birlikte 1595 saray dışındaki hizmetlere gönderildi. Rumeli seferlerine katıldıktan sonra gösterdiği başarılar sebebiyle Bosna Beylerbeyliğine getirildi. Bu hizmetteyken Stolni Belgratın muhafazasıyla görevlendirildi. Aynı yılın sonunda bu görevden ayrılan Derviş Paşa Osmanlı-Avusturya harplerinin en buhranlı döneminde düşman eline
geçen Peşteye geldi. Serdar Lala Mehmed Paşanın başında bulunduğu orduda büyük başarılar gösterdi. Düşman ordusuna fevkalade kayıplar verdirildiyse de, üstün kuvvetler karşısında ordumuz da büyük zayiat verdi. On beş bin kişiden ancak bir kaç yüz Osmanlı cengaveri sağ kalabildi. derviş Paşa, da bu muharebede şehid oldu 1603. Vefatında, tahminen 43 yaşlarında bulunuyordu.
derviş Paşa aynı zamanda, çağının tanınmışşairlerinden biridir. Eserlerinin başında sade ve akıcı bir üslüba sahib olan Muradnamesi gelmektedir. Bu eserde mesnevi tarzını kullanmış olup, hadiseleri anlatışı fevkalade güzeldir.