Denizaltı Nedir

Denizaltı Nedir? Denizaltı Ne Demek? Denizaltı Nedir Kısaca? Denizaltı Ne Demektir? Denizaltı Hakkında Bilgi?

Denizaltı Nedir, Deniz sathının altında seyredebilen deniz vasıtası. Denizaltı, tarihi çok eski zamanlara dayanır. Makina devrine geçilmeden önce insanoğlu su içinde dalma ve seyir yapabiliyordu. Denizaltının ilk olarak resmini çizen Leonorda da Vincidir. William Bourne 1580 senesinde denizaltı dizaynını gerçekleştirdi. Çok basit de olsa Cornelius Von Drebnel ilk olarak denizaltıyı tatbik sahasına koydu. Drabnel, 1620 yılında küçük üstü kapalı bir tekne yaparak, nehrin 4-5 metre derinliğinde, yürütmeyi başardı.

1653 yılında Fransuva de Son adında bir Fransızın aynı biçimde bir tekne ile yaptığı başarılı denemelerden sonra, 1720 yılında Simons adında bir ingiliz daha geliştirilmiş bir tekne kullandı. Aynı yıllarda Türk mühendisleri de istanbulda padişah Üçüncü Ahmedin huzürunda bir çeşit denizaltı denemesi yapmışlar ve başarılı olmuşlardır. 1776 yılında David Busnell adında bir Amerikalı,

kaplumbağa adını verdiği yumurta biçiminde biri yatay biri dikey olmak üzere iki pervaneli, pervaneleri içeriden elle döndürülen bir tek kişilik denizaltısıyla denemeler yaptı. Nihayet buharlı gemiler üzerinde yıllarca çalışmış olan Fultan Naytilus, kendi adını verdiği, gerektiğinde suya dalabilen bir buharlı denizaltı yaparak Fransız imparatoru Birinci Napolyona armağan etti.

Savaş gemisi olarak ilk defa 1887 de ispanyol J. Peral batarya ile çalışan denizaltısını yaptı. Bunu 1888 de Fransız Zede takip etti. 1902 de ise Almanlar en başarılı denizaltıyı yaptılar.

Denizaltıda dikey ve yatay olmak üzere iki hareket vardır. Denizaltıda, dikey hareketDalma ve çıkma olarak tarif edilir. Dalmak için denizaltı basınca dayanıklı sarnıçlarına su alır. Ağırlaşan denizaltı dalışa geçer. Satha tekrar çıkabilmek için alınan su dışarı atılır. Bazı denizaltılarda ise mukavim tekne dışında yer alan mukavim olmayan dalma sarnıçları vardır. Denizaltılara yatay hareketi ise pervane motoru sağlar. Ayrıca yatay ve dikey hareket, ufki ve amudi dümenlerle yönlendirilir. Modern denizaltılarda dalışı hızlandıran gemi baş tarafında yer alan burgu ufki dümenler mevcuttur.

Ana mukavim tekne, denizaltının dalabileceği umku derinliği tayin eder. Mukavemet denizaltı teknesinin şekli ile de ilgilidir. Daire kesitli sigara biçimindeki denizaltı basınca dayanıklıdır. Ceviz gibi

küre denizaltı daha mukavim olup, çok derine dalabilir, ancak hidrodinamik yapı silindirik şekli ön plana geçirmiştir. Ayrıca denizaltıda mümkün mertebe az delik olmalıdır. Buna rağmen Periskop, Anten, Şnorkel, Çıkış kaportası, Torpito kapakları gibi birçok delik vardır. Bu delikler su sızdırmaz bir şekilde kapatılır.

Mukavim tekne dışında kule ve dalma sarnıçları vardır. Dalma sarnıçları bazan geminin başında ve kıçında bazan da bütün bünyeyi yorgan gibi sararcasına yer almıştır. Her dalma sarnıcında iki delik vardır. Bir delik altta olup, dalışta su bu delikten girer. Diğer delik yukarıda olup, dalış yapılacağı vakit açılarak sarnıçtaki havanın kaçmasına yarar. Boşalan hava yerine su dolunca, denizaltı dalışa geçer. Tekrar su üstüne yükselebilmek için yukardaki delikten sarnıca bu defa hava üflenir. Basınçlı hava sarnıçtaki suyu alt delikten dışarı atınca, denizaltı yukarı çıkar.

Denizaltının Dalışı

gemi pervanesine yol vererek, dümenler kullanarak hızlandırılır. Geminin su altında dengeli olarak durabilmesi için gemi içinde ayrıca suyu birbirine nakleden tirim denge sarnıçları vardır. Geminin aşağı yukarı hareketini hassas olarak ayarlayan bir de nazm telafi sarnıçları vardır.

Klasik Denizaltılar

Klasik denizaltılarda tahrik gücü olan dizel makinalar ve bunlara bağlı jeneratörler kullanılır. Jeneratörlerin ürettiği elektrik enerjisi denizaltı bataryalarını şarj imla etmekte ve pervane motorunu çevirmekte kullanılır. Denizaltı dalışta iken yalnız bataryasını kullanabilir. Çünkü hava yeterli olmadığı için dizeller çalıştırılmaz. Bataryaları deşarj tahliye olan denizaltı tekrar satha çıkmak mecbüriyetinde kalır. Denizaltının, tamamen satha çıkmadan dizel çalıştırabilmesi için kuleden su sathına hava borusu uzatılır. Bu boruya şnorkel denir. Ayrıca periskopla da çevre incelenerek herhangi bir çatışma durumunda tedbir alınır.

Nükleer Denizaltılar

Şnorkel yapmadan bir denizaltının aylarca su altında kalması mümkündür. Bu ancak denizaltıda nükleer reaktör kullanılmak süretiyle sağlanabilir. Nükleer reaktörün yakıtı birkaç senede bir değiştirilir. Bunlardan 1958 de servise giren USS Nautilus Denizaltısı ilk nükleer denizaltıdır. Bu denizaltı uzun müddet su altında kalabildiği için kuzey kutbunu kaplayan buz tabakasının altından geçmiştir.

Nükleer denizaltılar, enerjisini su soğutmalı basınçlı nükleer reaktörlerden sağlar. Reaktörün çevresini saran basınçlı su devresi, diğer su kazanlarına girerek türbünlerde kullanılacak buharı üretir. Bu buhar hem pervane türbününü hem de elektrik jeneratör türbününü çevirir. Bu sistem, hiç hava gerektirmez. Yalnız personele gerekli olan hava kimyasal yollarla temizlenir. Geminin su ve hava ihtiyacı, deniz suyundan özel cihazlarla temin edilir

Denizaltıların su üstü ve su altı seyri Denizaltılar su üstünde iken süratli gidemezler. Bunun sebebi pervanenin su sathına yakın olması sebebiyle yeterli itme kuvveti sağlayamamasıdır. Ayrıca üst amüdi dümen tamamen su üstündedir. Su altında hem sessiz hem de hızlı hareket mümkündür. Denizaltının, su altındaki derinlik ve rotası otomatik cihazlarla yapılır. Denizaltı otomatik seyir yaptırılamadığı vakit el

kumandası ile manevra ettirilir. Denizaltılarda gürültü başlıca problemdir. Bu bakımdan makinaları çok az gürültü yaparak çalışır, pervanesi az gürültü doğuracak şekilde imal edilir. Elektronik cihazların hemen hepsi pasif cihazlardır. Yani yayın yapmadan dışardan gelen sinyalleri alarak değerlendirme yaparlar. Mesela denizaltılar peyklerden gelen sinyalleri değerlendirerek bulundukları sahanın mevkıini tesbit ederler.

Denizaltı Silahları

Klasik denizaltıların silahları torpidolardır. Başlığı güdümlü mermi olan torpidolar da vardır. Bu tür torpidolarla denizaltıdan atılan torpido deniz altında bir müddet seyrettikten sonra, baş kısmındaki füzenin ateşlenmesi ile, su sathına çıkan ve satıhtaki veya havadaki hedefi vurabilir. Harpoonlu torpidolar böyledir. Bazı denizaltılar mayın da dökebilirler. Nükleer denizaltılarda nükleer başlıklı füzeler mevcuttur. Balistik füzelerden Polarisin menzili 4500 km, Tridentin menzili 7000 kilometredir. Kısa mesafeli Cruise füzeleri ise 400 km menzile sahiptir.

Denizaltılar, hem silahları kullanmak, hem de normal seyrini yapmak için muhtelif cihazlardan istifade eder. Dalmış bir gemi sağır ve kördür. Ancak denizaltılarda kullanılan sonar cihazı geminin su içindeki cisimleri elektronik yolla ekranda görmesini sağlar. Su içindeki cisim hareketli ise sesini yine bu cihazla

duyar. Denizaltı torpidosunu ateşlemeden önce Cayro pusuladan hedefin ve kendisinin yönünü sonardan umkunu derinliğini ve cinsini, parakete hızölçer den sürat ve daha bir çok bilgiyi alarak değerlendirmek mecbüriyetindedir. Hedefin hızı, seyir açısı, denizin tuzluluk, sıcaklık ve akıntısı da

dikkate alınmaktadır. Bütün bunlara ilaveten hedef tarafından yapılan aldatıcı sinyallerin de analiz edilmesi gerekir. Modern denizaltılarda bütün bu bilgiler merkezi kompütürde toplanarak hafızaya önceden verilen harita, ses frekansları gibi arşiv bilgilerinin yardımı ile çok kısa zamanda analiz edilerek netice elde edilir. Modern bir denizaltı, aynı anda denizde ve havadaki hedeflerinden bir çoğuna bünyesinde bulunan silahları aynı anda tevcih ederek onları bir anda imha edebilme özelliklerine sahiptir.