Site icon Nedir ve Nasıl

Cumhuriyet Nedir

Cumhuriyet Nedir

Cumhuriyet, başta devlet başkanı olmak üzere, devletin başlıca temel organlarının belli aralıklarla yinelenen seçimlerle göreve getirildiği bir yönetim biçimidir Cumhuriyet adı verilen yönetim biçimleri, yöneticilerin göreve getirilmesinde veraset yöntemini reddetmiştir Cumhuriyet adı verilen yönetim biçimlerinde halk, yönetimini beğenmediği yöneticileri, belli aralıklarla yinelenen seçimlerde değiştirebilmek olanağına sahiptir.Bu nedenle yöneticiler, toplumu keyfi biçimde yönetemezler halkın isteklerini ve beğenilerini gözönünde tutmak zorunda kalırlar. Bir başka deyişle, yöneticilerin iradesi mutlak değil, halk iradesi ile sınırlıdır

Cumhuriyetlerde bu özellikler, yönetenleri siyasal bakımdan halka sorumluduruma getirir yönetilenleri tebaa, kul olmaktan çıkarıp vatandaşlık konumuna yüceltir.

Yönetilenler, hükümdarlık monarşi adı verilen yönetim biçimlerinde tebaa veya kul durumundadırlar Tebaa veya kul olmak, hükümdarın iktidarına ve tüm buyruklarına baş eğmekle yükümlü olmak demektir.

Tebaa veya kul, hiçbir zaman hükümdarın iktidarını sınırlayıcı veya denetleyici bir rol oynamaz Tebaa veya kul hükümdarı seçimle değiştirmek olanağına sahip olmadığı için, hükümdarın tebaaya karşı hiçbir siyasal sorumluluğu da yoktur.

Türkiyede Cumhuriyet Nasıl ilan Edildi Türkiyede Cumhuriyet yönetimine, 29 ekim 1923 tarihinde geçilmiştir ancak 23 nisan 1920 tarihinin, Cumhuriyet yönetiminin de fiilî başlangıcı olduğunu söylemek gerekir.

23 nisan 1920de egemenliğin kayıtsız şartsız ulusa ait olduğu ilqn edilmiş ulusun seçtiği TBMMnin denetimindeki hükümet, ulusun kaderini belirlemek üzere çalışmaya başlamıştır.

Bu gelişmelere karşın, Padişahlık ve Saltanatın hukuken kaldırılması için 1922 yılına kadar beklemek gerekmiştir TBMM, 1 Kasım 1922 gecesi verilen bir kararla, Halifelikle Saltanatı birbirinden ayırmış Saltanatı kaldırmıştır Halifeliğin ise, bir süre daha korunması uygun bulunduğu için, ingiltereye sığınmış olan Vahdettinin yerine, Osmanlı Ailesinden Abdülmecit, halife seçilmiştir.

Cumhuriyetin ilanından sonra, Halifenin, iktidar odağı haline getirilmesi için çalışmalar başlayınca, 3 mart 1924 tarihinde de Halifelik kaldırılmıştır.

Bu aşamalardan geçilerek kurulmuş olan Türkiye Cumhuriyeti, tarihimizdeki en önemli dönüşümdür hukuk devleti ilkesinin ve hukukun üstünlüğü kavramının da Türkiyede, Cumhuriyet yönetiminin getirileri arasında olduğu söylenebilir.

Cumhuriyetçilik Ne Demektir Özelliklerine kısaca değindiğimiz cumhuriyet adlı yönetim biçiminin yönetime egemen kılınmasını devlet iktidarının ve yönetiminin kişilerin, ailelerin, grupların tekeline bırakılmamasını vatandaşların yönetime etkin bir biçimde katılmasının sağlanmasını amaçlayan anlayışa cumhuriyetçilik denilmektedir.

Atatürk, cumhuriyetçiliği, yalnız hükümdarlık ve veraset yöntemlerinin reddi olarak anlamamış aynı zamanda demokrasi kavramı ile birlikte düşünmüş demokratik bir cumhuriyetçilik anlayışını benimsemiştir

Exit mobile version