Coğrafya Yer Şekilleri Nedir? Dünya haritası Coğrafya insanlar ve yer mekan ile bunlar arasındaki ilişkiyi inceleyen bilimdir. Yer ve insanlar arasındaki ilişkiler coğrafyanın konusunu oluşturur. Coğrafya sözcüğü Yunanca gaia yeryüzü ve gráphein yazmaktasvir etmek sözcüklerinden türemiştir.
Gregg ve Leinhardt 1994 coğrafyayı 4 özellikle karakterize edilen bir disiplin olarak tanımlamaktadırlar Birincisi bir yere eşsiz bir karakter kazandıran yeryüzü üzerindeki özelliklerin dağılımıdır örneğin dağlar nehirler denizler vb..
Coğrafya Yer Şekilleri Nedir?
ikincisi bazı şeylerin oldukları yerlerde ve zamanda neden ve nasıl meydana geldiğini anlamaktır örneğin volkanlar gibi Üçüncüsü meydana gelen olayların diğer olaylarla ilgisi ve bağlantısıdır örneğin yağmur ormanlarının tahribi Sonuncusu coğrafyanın haritalar ile bilgilerin ve fikirlerin iletişimini sağlamasıdır Bu dört özellik birbiri ile çok çeşitli yollardan etkileşim içindedir. Bunlardan ilk üçü coğrafyanın temel prensipleridir. Sonuncusu ise coğrafî araştırmalar sonucu elde edilen bilgilerin ifadesidir.
Coğrafyanın bu değişik yönleri arasındaki etkileşim onu tanımlama amaçlı olarak kesin çizgilerle bölünmesini zorlaştırır. Coğrafi beceriler yerler mekanlar fizikî beşerî ve çevre coğrafyası biçiminde bir bölümleme bunlardan bir veya iki alanın coğrafya eğitiminin çeşitli basamaklarında yer alması öğrencinin çeşitli alanlar arasındaki ilişkiyi anlamasının engellenmesi şeklinde bir sonuç doğurabilir.
Coğrafya bazı yeteneklerin gelişimini ve kavramların anlaşılmasını içerir. Bu kavram ve yetenekler ise fizikî çevre ortam beşerî çevre ve bunlar arasındaki ilişki ile ilgilidir.
Araştırma dalları
Başlıca iki araştırma dalı vardır bunlar Fiziki coğrafya ve Beşeri coğrafya dır. Fiziki coğrafya yeryüzünün fiziksel özellikleri yer Su Hava ve canlılar ile ilgilenirken beşeri coğrafya bu fiziksel özelliklere göre şekillenmiş insan yaşayışı ekonomisi gibi sosyal konularla ilgilenmektedir.
Coğrafi yer şekilleri Kıta Ada Yarımada Kıstak Ova Plato Vadi Sıradağ Uçurum Mağara Yanardağ Krater Okyanus Deniz Boğaz Körfez Koy Kapalı deniz Burun Irmak Göl Deniz kulağı Delta Kıyı Gölü
Buzul Moren Buzdağı Çalılık Çöl Tundra Savana Tropikal orman Orman Bataklık Mercan resfi Kanyon Coğrafi olaylar deprem — Sel — Yanardağ patlaması — Lav — Fay hattı — Çığ — Toprak kayması — Tsunami — Yanardağ — Kaynaç — Erozyon
Yerleşim birimleri Köy — Şehir — Kasaba-Büyük Sehir — Belde — Bucak insanoğlu tarafından yapılan coğrafya değişiklikleri Tepe — Set — Baraj — Bent gölü — Kurutulmuş arazi — Sulama — Tarla — Çayırlık — Tünel — Bent — Köprü — Su Kemeri — Yol–Tünel
Siyasi koridor — Enklav — Eksklav–göç Sınıflandırılması gereken terimler Su tatlı/tuzlu/çorak/kirletme vs. dahil — Tuzlu–Dümencilik
Dünyanın ülkeleri — Şehirler — Jeoloji — Yerbilim Maddelerine de bakınız Coğrafyanın tarihi Diğer bütün bilimler gibi coğrafyada gereklilik sebebiyle ortaya çıkmıştır.Eski çağlarda Mısır uygarlığında verimli Toprakların nerede olduğu ve nasıl kullanılacağı gibi konular ayrıca her yıl gerçekleşen sellerin sonuçlarını bulmak ve zararlarını en aza indirmek için coğrafyayı kullanmışlardır.Dönemin göçebe toplulukları ise su kaynaklarını yerleşecekleri yerleri ve yolları bulabilmek için basit haritalar yapmışlardır.
Ptolemynin haritasıEski Yunanlılar ise verimli alanların kıtlığından dolayı denizcilikle ilgilenmiş ve bu alanda coğrafyayı geliştirmişlerdir.Miletoslu Hekataiosun iÖ 500de yazdığı kitabın ilk coğrafya yapıtı olduğu var sayılır.Ayrıca Klaudios Ptolemaiosun Geographike hyphege-sis kitabında harita yapım metotlarından bahsetmiş ve bu alanda coğrafyaya büyük katkıda bulunmuştur. Eratosthenes Surlu Marinus ve Ptolemaios da bugün kullandığımız paraleller ve meridyenlerden oluşan sistemin gelişmesine katkıda bulunmuşlardır.
Abraham Orteliusun dünya atlasıKarakteristik olarak yayılmacı olan Roma imparatorluğu döneminde coğrafya daha çok Askeri amaçlar için kullanıldı ve geliştirildi. Coğrafi şartların savaş üzerindeki etkileri bağlamında yer ve hava incelemerlerinde bulundular ayrıca haritacılıkta askeri alanda geliştirildi
Coğrafya Yer Şekilleri Nedir?
islam dünyasında ise bn Havkalın 10. yüzyılda yazdığı el-Mesalik vel-Memalik Yollar ve Ülkeler9. yüzyılda Belhinin yazdığı Suverü-l-Ekâlim iklim Türleri 10. yüzyılda Mesudinin yazdığı el-Müru-çüz-Zeheb Altın Çayırlar ve 14. yüzyılda ibn Battutanın yazdığı Tuhfetün-Nuzzarfi Garaibil-Emsar adlı eserler öne çıkmaktadır.Ayrıca islam dünyası tarafından geliştirilen 360 dereceli sistem haritacılıkta hâlâ kullanılmaktadır.
Pusulanın Avrupaya geçmesi sonucunda uzak diyarlara seyahatler başladı ve yeryüzü hakkında daha geniş bilgiler edinildi. Kristof Kolomb Vasco da Gama Amerigo Vespucci Cabot ve Macellan keşifleriyle haritalar zenginleşti.Anversli Abraham Ortelius 1570te ilk dünya atlasını yaptı.
1700lü yıllardan sonra coğrafya yöntem ve biçim olarak daha bilimselleşti.Teleskop ve kronometrenin bulunuşuyla coğrafi bilgilerin güvenilirliği ve hesapların kolaylığı sağlandı.
1800lü yıllarda ise coğrafya doğabilimci Alexander von HumboldtAlman bilim adamı ile tarihçi Carl Ritter tarafından akademide ders olarak verilmeye başlandı.Humboldtun Cosmos Evren Ritterin de Die Erdkunde Coğrafya adlı yapıtlarında coğrafya bilgisini sistemli biçimde düzenlemeye çalışarak modern coğrafyanın temellerini attılar. A.von Humboldt fizikicoğrafyanın C. Ritter ise beşeri coğrafyanın kurucusu olarak kabul edilir.