Site icon Nedir ve Nasıl

Çelik Nedir

Çelik Nedir

Bileşiminde % 0.25.1,7 kadar karbon bulunan ve demir gibi dövülmeye elverişli olan bir madde. Bu bileşimine göre ya demir filizlerinin yüksek fırınlarda redüksiyona uğraması ile elde edilen font un artırılması ile ya da demire karbon verilmesi ile elide edilir.Fonttan çelik elde edebilmek teknikte başlıca Bessemer ve Martin Siemens usulleri ile mümkün olur. Bessemer usulü ile çelik elde etmek ergimiş hale getirilmiş olan fontun içerisinden basınçla hava geçirerek karbonu yakmak, silisyum ve fosforu oksiltliyerek cüruf halinde ayırmak esasına dayanır. Bu şekilde elde edilen demire manganezli font katılmak suretiyle çelik elde edilmiş olur.

Martins Siemens usulünde ise esas, bir reverber fırını içerisinde ergimiş hale getirilen fonttaki karbonu paslanmış demir artıkları ya da filiz (Fe2 03) temasında yakmak şekli ile olur. Fakat her iki usulde de fırınlardan tam istenilen ayar da karbonlu bir madde alınmasına imkân yok tur. Demirden çelik elde etmek demire sementasyon suretiyle karbon kazandırmakla mümkün olur.

Ancak bu şekil de demire karbon vermekle de bütün kütleye tam olarak karbon verilmiş olmaz. Böylece demirin üstünde çelikleşmiş bir tabaka meydana geldiği halde, iç kısımlar demir olarak kalmakta devam eder. Bu durumda demirin kırılmaya karşı gösterdiği dayanma ile çeliğin sertliği birleştirilmiş olur.

Çelik yapısındaki karbon itibariyle demir ve font arasında bir maddedir. Ergime derecesi 1350.1450 derecedir Kopmaya dayanıklılığı sertliği uzama ve esnekliği ile teknikte çok kullanılmıştır.

Exit mobile version