Borik Asit Nedir
Ortoborik asit için kullanılan isim. Borik asit, elementel borun bir oksiasidi olup, formülü H3 BO3 şeklindedir. Özellikleri Borik asit, kokusuz, tatsız, havada kararlı, beyaz kristaller şeklinde bir maddedir. Molekül ağırlığı 61.83, erime noktası 169°C ve kaynama noktası 300°Cdir. Özgül ağırlığı 1.46 g/cm3tür. Borik
asit suda orta derecede çözünür. Sıcak sudaki çözünürlüğü soğuk sudakinden fazladır. Alkol ve gliserinde çözünür. Borik asit bir lewis asidi vazifesi yapan ve bir hidroksil iyonu olan çok zayıf mono bazik asittir.
Borik asit 175°Cye kadar ısıtılırsa su kaybederek metaborik asit HBO2 şeklini alır. Daha çok ısıtıldığında tetraborik asit H2B4O7 meydana gelir. Hatta daha da asıtıldığında camsı bor trioksit
halini alır. Borik asit, sodyum peroksit ile reaksiyona sokulursa, beyazlatıcı olarak ticarette kullanılan peroksoborat elde edilir. Gliserin gibi belirli polialkollerle reaksiyona girer ve asidik çelat kompleksleri verir. Metal oksitlerle eritildiği zaman gerçek metal iyonlarını karakterize eden oldukça renkli camsı boratları verir. Bu olay metal iyonlarının analizinde kullanılır.
Bulunuşu
Mineral halinde bulunabilir. Fakat daha çok çözeltilerde bulunur mesela kaplıca sularında. Ayrıca buhar püskürten volkanların yakınında da bulunabilir. Laboratuvarda, borik asit, bor halojenürlerin hidrolizinden elde edilir. Ticari maksatlı borik asit, boraks çözeltisine klörür veya sülfürik asit ilavesiyle elde edilir. Ticari borik asit % 99.9 saflıktadır.
Kullanılışı
Borik asit, ısıya dayanıklı borosilikat camı ve aynı zamanda cam elyafı üretiminde kullanılır. Metalurjide kaynak ve bakırın pirinçle kaplanması için de kullanılır. Ahşap malzemeyi havaya karşı korumada ve kumaşları ateşe dayanıklı hale getirmede kullanılır. Dahilen kullanıldığında borik asit zehirleyicidir. Özellikle çocuklar için çok az miktarı dahi zehirlidir. Borik asit haricen hafif antiseptik olarak kullanılır. Göz damlasında, ağız gargarası ve kozmetikte kullanılır. Yara tozlarının içine de katılabilir. Suların sertliğini gidermekte de faydalıdır.