Bolu Tarihi
Bithynium Claudiopolis Arkeolojik verilere göre bolu ovasındaki ilk yerleşim M.Ö. 3. bine kadar uzanmaktadır. Bugünkü turizm ve Otelcilik Meslek Yüksek Okulunun bulunduğu alanda yer alan küçük bir höyükte 1942 yılında ele geçmiş olan Pişmiş toprak eser Bolu, kabı bölgenin en eski buluntusudur
Hisartepe, Kargatepe, Fırka tepe ve Uğurlunaip tepesini kapsayan alanda kurulmuş olan Bithnium – Claudio polis şehrinin tarihi ise 1978 yılı Hisartepe kazısında ortaya çıkan bulgulara göre M.Ö. 7. yüzyıla kadar gitmektedir. Helenistik dönemde Bithynia Kralı Ziaelasın M.Ö. 255 – 235 doğu seferi sırasında ele geçirilerek Bithynia Krallığına bağlanan şehir, o dönemde imar edilmiş ve şehre Bithynium ismi verilmiştir.
Seben kaya Evleri Bolu ili, Seben ilçesinde birbirine yakın aralıklara, kayalara oyularak yapılmış çok sayıda evden oluşan yerleşim yerleri mevcuttur. Bunlardan en önemlileri Alpagut köyü – Muslar mahallesi, Çeltikdere, Karca, Solaklar, Hoçaş ve Kaşbıyıklar köylerinde bulunmaktadır. Kaya evlerinden oluşan yerleşim yerinde, kırmızı boyalı haç işaretlerine rastlanması bazı evlerde şapel, rölik çukuru gibi uygulamalara yer verilmesi Seben Kaya Evlerinin Erken Hıristiyanlık Döneminden, Orta Bizans Dönemine kadar kullanılmış olabileceğini akla getirmektedir.
Çeltikdere Bizans Kilisesi Seben ilçesi, Çeltikdere köyü yakınında bulunan kilise Orta Bizans Döneminin M.S. 842 – 1204 klasik dini mimari şemasına uygun olarak haç biçiminde inşa edilmiştir. 9×13 m. ölçülerinde bir oturma alanına sahip olan kilise kesme taş ve tuğladan inşa edilmiş olup, batısındaki girişte narteski, doğusunda ise dışa taşkın 3 apsisi mevcuttur. Oldukça iyi korunmuş durumdadır.
Bolu Yıldırım Bayezid Camisi Büyükcami Bolu Yıldırım Camisi,Yıldırım Bayezid tarafından yaptırılan medrese ve kütüphaneden oluşan mimari bir külliyenin merkezidir. Yıldırım Bayezid Boluda yaptırmış olduğu hamam Orta Hamam ve 30 dükkanı bu külliyenin ihtiyaçlarının karşılanması için vakfetmiştir. Yıldırım Bayezidın yaptırmış olduğu cami 1891 yılında yanınca, tamamen yıktırılmış ve 1899-1900 yılında bugünkü tek kubbeli cami yapılmıştır
ilk şeklinin ahşap olduğu tahmin edilen bu cami 1944 depreminde büyük hasar görmüştür. Kubbe payandaları ve köşe kuleleri kaldırılmış, taş olan kubbe kasnakları sıvanmıştır. Orijinal görünümünü epeyce kaybeden caminin medrese ve kütüphanesinden herhangi bir iz bulunmamaktadır. 12 Kasım 1999 depreminde hasar gören cami restore edilmiş ve 2002 yılının ramazan ayında hizmete açılmıştır.
Mudurnu Yıldırım Bayezid Camisi Büyük Cami Yıldırım Bayezid tarafından şehzadeliği zamanında 784 H.1382 yılında Hamam ve Medrese ile birlikte yaptırılmıştır. Şehrin merkezinde yer alan bu caminin kitabesi olmamakla beraber biraz ilerisinde bulunan hamamın kapısı üzerindeki kitabe ve vakfiye özetine göre tarihlendirilmektedir
1776, 1839, 1900 ve 1956 yıllarında onarım görmüştür. Doğusunda bulunması gereken medrese mevcut değildir. Cami kareye yakın dikdörtgen planlı bir ana mekan ve üç bölümlü son cemaat yerinden oluşmaktadır. 20.70 m. olan ana mekanı tromplarla geçilen 19.43 m. çapındaki yüksek kasnaklı bir kubbe kaplamaktadır. Bu da klasik Osmanlı Döneminde olgunlaşan mekan birliği düşüncesinin ilk adımlarındandır.
Akşemseddin Türbesi Göynük ilçesi, Gazi Süleyman Paşa Camisi avlusunda bulunmaktadır. Büyük ilim adamı ve Fatih Sultan Mehmedin hocası olan Akşemseddin, 1459 tarihinde vefat ettikten sonra 864 H.1464 yılında türbesi yapılmıştır. Altıgen planlı türbenin kesme taştan yapılmış beden duvarlarının her kenarında sivri kemerli niş içinde dik Dörtgen ve ağaç söveli pencereler yer almaktadır. Pahlı saçak silmeleri ile nihayetlenen beden duvarları üstten kurşun kaplı kubbe ile örtülüdür.
Eskiçağa Yıldırım Bayezid Camisi Yeniçağa ilçesi, Eskiçağa Köyün de yer almaktadır. 791 H. 1388 de Yıldırım Bayezid adına yaptırılan cami, zaman içerisinde gördüğü onarımlarla orijinalliğini büyük ölçüde yitirmekle birlikte, ilk planını korumaktadır. Dikdörtgen planda, kırma çatılı basit bir yapıdır.
Aşağı Taşhan Şehrin merkezinde Yıldırım Bayezid Büyük Camisinin batısında, Yukarı Taşhanın güneyinde yer almaktadır. 1750 yılında eşraftan Emin Ağa tarafından yaptırılmıştır. Kesme taştan güney köşeleri pahlı, geniş bir saçak silmesi ile sonlanan beden duvarlarının güney kenarında üçer mazgal penceresi yer alır. Güney kenar ortasında bulunan yuvarlak kemerli büyük kapının üzeri iki büyük konsol ile çıkıntı teşkil eden bir cumba şeklindedir.
Yukarı Taşhan Aşağı Taşhanın kuzeyinde yer alan Yukarı Taşhan giriş kapısı üzerindeki kitabeye göre 1219 H.1804 tarihinde Serbevvab hacı Abdullah Ağa tarafından yaptırılmıştır. 2 katlı açık avlulu bir handır. Avlu etrafını saran kare kolon payeler ve yuvarlak kemerlerin teşkil ettiği revaklar çapraz tonoz örtülüdür. Revakların arkasında odalar sıralanmaktadır. Doğu yönünde beden duvarlarında çıkıntı teşkil eden cümle kapısı yuvarlak kemerli büyük bir eyvan şeklinde avluya açılmaktadır. Cümle kapısının iki yanında kemerli 2 dükkan bulunmaktadır.
Süleyman Paşa Hamamı Göynük ilçe merkezinin doğusunda Akşemseddin Türbesinin yakınında bulunmaktadır. Vakıf kayıtlarına göre 1331-1335 tarihinde Gazi Süleyman Paşa tarafından cami ile birlikte yaptırılmıştır. Cami 1875 yılındaki büyük sel baskınında yıkılınca Sultan II. Abdülhamid devrinde tamamen yenilenmiştir. Hamam orijinal ebat ve planını koruyan en eski Osmanlı Hamamlarından birisidir. 1950 den sonra yapılan esaslı bir onarımla cephe taşlarının çoğu, kat silmeleri değiştirilmiştir. Erkekler ve kadınlar bölümü olmak üzere çifte hamam olarak teşkil olunmuştur.
Sultan Hamamı Bolu merkez, Büyükcami mahallesi, Saraçhane sokağında yer alan hamam, mimari karakterine göre 16. yy.a tarihlenmekte ve Sokullu Mehmed Paşa Vakfı olarak, vakıf kayıtlarında geçmektedir. Ön kısmı üzerinde yer alan kule şeklindeki feneri 19. yyda eklenmiştir. Çifte hamam tarzındadır.
Ömer Sekkin Türbesi Göynükte Akşemseddin Türbesinin 100 m. kadar doğusunda yer alır. Hacı Bayram Velinin talebesi Akşemseddin arkadaşı olan Ömer Sekkine Bıçakçı Ömer Dede ait olan türbe 853 H.1449 yılına tarihlenmektedir. Yüksek platform üzerine, tamamen kesme taştan sekizgen planlı olarak inşa edilen türbe kubbe ile örtülüdür. Giriş kapısı önünde kare kaideli, mukarnas başlıklı iki sütuna oturan kubbeli bir revak yer almaktadır