Bios Nedir
Bios güncellemesi riskli bir istir Adimlari dogru bir sekilde takip etmeniz gerekmektedir Bios, update islemi Asus anakartlarla birlikte gelmekte olan CDnin içinde bulabileceginiz aflash.exe programi ile gerçeklesebilmektedir. Programi ve anakartinizin modeline göre download etmis oldugunuz Bios dosyasini awd hard diskinize veya bir diskete kopyalayiniz.Anakartiniz Asus ise yeni Bios sürümünü Daha sonra sisteminizi DOS modunda açilista F8 ile ya da sistem disketiyle açip aflash.exe yazarak entera basiniz
AFLASH Programini çalistirdiginizda yanda görüldügü gibi anakartinizla ilgili Bios bilgileri ekrana gelir Opsiyonel olan birinci seçenek, anakartinizin o an kullandigi Bios versiyonunu herhangi bir probleme karsi yedeklemenizi saglar. Please Enter File Name To Save komutuna herhangi bir isim vererek Biosunuzu yedekleyin. Bios Saved Successfuly mesaji ile islem gerçeklesmis olur. ESC ile ana menüye dönebilirsiniz
Ikinci seçenek seçildiginde program sizden yeni Bios update dosyasinin ismini soracaktir. Bunu buraya girin örnegin bx2b1009.awd ve Returne basin
Bundan sonra anakarta ait Biosu ve üzerine yazacaginiz yeni Bios versiyonlarini gösteren asagidaki mesajlar çikacaktir. Ve Mesaji çiktiginda Y tusuna bastiginizda, eger epromunuzda herhangi bir ariza yoksa Biosunuzun update islemi baslar.
5-10 snlik bir programlama süreci ardindan Biosunuz update edilmis olacaktir islem bittikten sonra Biosunuzu, yeniden programlamak isteyip istemediginiz sorulacaktir. Hayir ile devam edebilirsiniz.
Son olarak ekranınıza islemin bitmis ve bilgisayari restart etmenizin gerekli olduguna dair bir yazi gelecektir. ESC ile programdan çikip, bilgisayarinizi restart ediniz. işlem tamam!
Bir uzun iki kısa beep Ekran kartınızda bir sorun var. Ekran kartı kablosu yerinden çıkmış olabilir yada ekran kartınız bozuk Tek kısa beep Anakartın bellek tazeleme devresi sorunlu Cmos Battery has failed
Cmos pili zayıflamış. Değişmesi gerekir 4 Cmos checksum error Cmosun bozulduğunu gösterir. Cmos pili bozuk veya zayıf olabilir Disk boot failure, insert system disk and press enter
Sistem boot edemiyor. HDD bağlantısında sorun olabilir HDD aktif partition tanımlanmamış olabilir, Biostan HDD tanımlanmamış olabilir, HDD bozuk olabilir, HDD nizin system dosyaları silinmiş olabilir.
Keyboard error Sisteme bağlı bir klavye yok. Klavyenin kablosu hatalı takılmış olabilir, klavye bozuk olabilir, klavye girişinde sorun olabilir.
Primary Slave Failed Hatalı HDD tanıtımı. Yada daha önceden bilgisayara takılı olup daha sonra çıkarılan ve Biostan, kaldırılmayan hddler söz konusu olunca böyle yapar.
Floppy Disk Failed Disket sürücünüze erişelimiyor. Kablolarının düzgün takılıp takılmadığından emin olun. Eğer değiştrincede hata devam ediyorsa sürücünüzde sorun vardır.
Cache memmory bad, or not enabled cache Cache bellek bozulmuş olabilir. Yada cache bellek anakart ile uyumsuz DMA Error Doğrudan Erişimli Bellek devrelerinde sorun var. Anakartı değiştirin.
Bios ayarları Cmos Setup Utility Cmos Bios verilerini tutan yarı iletkene verilen isimdir. Complementary Metal Qxide Semiconductor. Bios Setupı ilk açtığınızda ekrana gelen menüye de Cmos Setup adı verilir. Ok tuşları ile buradaki seçeneklerden birinin üzerine gelip enter tuşuna bastığınızda ya alt menülere geçilir, ya da bu seçenekler zaten kendi başına birer komuttur bu komut yerine getirilir. Bios Setupın tüm pencerelerinde olduğu gibi bu pencereden de Esc tuşuna basılarak çıkabilir veya F10 tuşuna basarak yaptığınız değişiklikleri kaydederek çıkabilirsiniz.
Not Bios ayarlarını anlatırken Enabled ve Disabled terimlerini kullanacağız. Çoğu Bios ayarlarının karşısında bulunana bu seçeneklerden ilki yani, Enabled o ayarın aktif olduğunu, Disabled ise devreden çıkarılmış olduğunu gösterir.
Standart Cmos Setup Ana Menüden bu bölüme girdiğinizde, temel sistem ayarları ve sistem Saati ile ilgili seçeneklere ulaşırsınız. Bunların işlevleri aşağıda sunulmuştur.
Date/Time Sistem Saatini ve tarihini buradan ayarlayabilirsiniz. Aslında sistem saatini ve tarihini Windows veya DOStan da ayarlayabilirsiniz. işletim sistemlerinin Saat ve tarihleri Biosdakilerden farkı olmaz. Tarih konusunda küçük bir not düşmek gerekli yıl iki basamaklı görünüyorsa 2000 yılı sorununuz olabiliyor. Yani 2000 yılında tarih 00 olarak görünecektir. Sistem ve uygulamalarınızın tümü 1900 yılı gibi algılayabilir. Ancak uzunca bie süredir anakartlarda bu sorun, yıl dört haneye çıkarılarak giderilmiştir ve tarihin 2079 yılına kadar gösterilmesi sağlanmıştır. Tabi anakartlarda bu sorunun çözülmesi her şeyi halletmeyebilir bazı kritik yazılımlarda tarih yazılım tarafından belirleniyor olabilir. Bu durumda yazılımların güncellenmesi gerekir.
Sabit Diskler Bios ve anakartlar 4 IDE sürücüye sabit disk veya CD-ROM destekler. IDE disketlerinizin ayarlarını Hard Disks adlı bu bölmede görebilirsiniz. Ancak sisteminizdeki IDE CD sürücüler veya SCSI sürücüler burada görünmez. Burada disklerinizin MODE bilgisini tüm disk sürücülerinizin için AUTO olarak seçmenizi öneririz. Böylese Bios, POST sırasında diskinizin özelliklerini belirleyip sistemi ona göre açabilir. Bios diskinizi bu şekilde, ana Bios Setup menüsünden IDE HDD Auto Detection seçeneği ile Biosun diskinizi bulmasını sağlayabilirsiniz. Hard Disk bölmesindeki parametreler diskinizin kafa, silindir, sektör sayısı ve teknoloji ile ilgili bazı bilgiler içerirler
Nadirende olsa Bios bazı diskleri otomatik olarak tanımayabilir. Bu durumda disk türünü Type UserKullanıcı olarak seçip disk üzerinde yazan bu parametreleri elle girerek diskinizi tanıtabilirsiniz. Neyse ki günümüzde tüm yeni anakartlarda IDE HDD Auto Detection seçeneği vardır ve bu çoğu diski tanımamazlık etmez.
Disk Sürücüler Hemen hemen her PCde bir disket sürücü vardır. Hatta bazılarında iki tane olabilir. işte bu bölmeden disket sürücünüzün tipini seçeceksiniz. Tek bir disket sürücünüz varsa bunu 1.44M, 3.5 olarak seçebilirsiniz. Diğer disket sürücü Drive B ise Not Installed Kurulmamış olarak bırakılır. Günümüzde çoğu disket sürücü 1.44MBlık diskleri okur. Bir ara 2.88MBlık disket sürücülerde çıktı ama bu kapasiteye sahip diskler pek yaygınlaşmadığından sürücüleride yaygınlaşmadı.
Video Bu monitörünüzün tipi ile ilgili bir ayardır. Eskiden 40 veya 80 sütunluk CGA monitörler veya mono monitörler varken bu ayar işe yarardı. Artık hep renkli VGA veya SVGA monitörler kullanıldığı için bu ayar EGA/VGA olarak bırakılıyor.
Halt-On POST yani Biosun, gerçekleştirdiği donanım testleri sırasında bir donanım hatası ile karşılaşılırsa sistem durur. Halt-On seçeneği ile bazı hataların dikkate alınmamasını, POST işleminin devam ederek sistemin açılmasını söyleyebilirsiniz. Bu seçenekler aşağıdaki gibidir.
No errors POST hiçbir hatada durmaz All errors Bios bir hata tespit ettiğinde durur ve size bu hatayı düzentmeniz için uyarıda bulunur.
All, But Keyboard POST klavye hataları dışındaki hatalarda durur All, But Diskette POST disket sürücü hataları dışındaki hatalarda durur.
All, But Disk/Key POST klavye ve disket sürücü hataları dışındaki hatalarda durur Bellek Bilgileri Bu alandaki bilgilerde değişiklik yapamazsınız. Burada geleneksel base, uzatılmış extended ve diğer bellek kapasiteleri hakkında bilgi yer alır.
Bios Features Setup CPU Internal Core Speed Bu sayıdaki ekran görüntüsünde görülmese de bazı anakartların özelliğine bağlı olarak burada işlemcinin hızı görünür. 233MHz, 300MHz gibi. Bazı Bioslarda bu değiştirilebilir bir değildir. Ancak yeni Abit, Chaintech gibi anakartlarda işlemci terfileri için bu bir seçenek olarak verilmiştir ve işlemci hızını anakart üzerindeki karmaşık jumperler ile değil doğrudan Bios yazılımından ayarlamanıza izin verir. Bazı Bioslarda, ana menüde CPU&CHIPSET SETUP adlı ayrı bir bölümde de yer alabilir.
Virus Warning Bu seçenek Enabled konumuna getirilmişse diskin boot sektöründe veya bölmeleme tablosunda partition table kazara veya virüsler marifeti ile değişiklik yapılması engeller. Boot virüsleri için güzel bir önlemdir. Ancak diski FDISK ile biçimlerken veya Windows 95 kurulurken de bu bölmeler değiştirildiği için, bu seçenek Disabled konumuna getirmezseniz, diski FDISK ile bölmeleyip format atamazsınız. Anakart kitapçığınızda bu seçeneğin sürekli Disabled konumda tutulması gerektiği de yazıyor olabilir. Bunun nedeni, yeni işletim sistemlerinin bunu gerektirmesidir.
CPU Internal Cache Bazı Bioslarda CPU Level 1 cache/CPU Level 2 Cache olarak da görünür. Yeni PII işlemcilerde önbellek işlemci üzerindedir. Sık kullanılan bazı bilgiler disk veya sistem belleği RAM yerine, geçici olarak hızlı önbellekte tutulabilir. Böylece bazı işlemler daha hızlı gerçekleştirilir. Sisteminizin performansını artırmak için bu seçeneği sürekli Enabled konumunda tutmalısınız.
Bios Update Bios yongası ile bütünleşik Bios güncelleme modülünün işlemciye gerekli bilgileri iletmesini sağlar. Enabled konumunda durmalıdır.
CPU Fast String Performansı artırır. Bu yüzden Enabled konumda olması gerekir. Bazı Bioslarda bulunmayabilir Quick Power On Self Test POST işleminin 4 kez yerine bazı PClerde 3 kez bir kez yapılmasını sağlar. Sistemin hızlı açılmasını sağlamak için Enabled konumuna getirebilirsiniz.
Boot Sequence PCniz açıldığında Biosun işletim sistemi için önce hangi sürücüye bakması gerektiğini söyler. Sisteminizi açılış disketi ile açacaksanız bu sırayı A, C … olarak değiştirebilirsiniz. normalde ise açılışın hızlanması için C, A … olarak durmalıdır. Yeni Bioslarda sistemin CD-ROMdan veya diğer sürücülerden açılması için CD-ROM, E, F, LS/ZIP gibi seçenekler de bulunur.
HDD Sequence SCSI/IDE First Bazı yeni Bioslarda SCSI ve IDE diskleri bir arada kullananlar için konulan bu yeni seçenek, SCSIye ayarlandığında sistemin SCSI sürücüler üzerinde birden fazla işletim sisteminin boot edilmesinde de kullanılabilir.
Boot Up Floppy Seek Bu seçenek Enabled konumda ise açılışta disket sürücü bir kez aranır. Ama Disabled konumda ise sistem ara sıra disket sürücüyü yoklayarak doğru çalışıp çalışmadığını kontrol eder. Sisteminizin ara sıra işlem yapmayı kesip disket sürücüyü aramasını istemiyorsanız Eisabled konumuna getirin çünkü default ayarı Disabled dır.
Floppy Disk Access Control Bazı Bioslarda bulunan bu ayar, sabit diskten disket sürücüye dosya kopyalamasını engeller. R/W Read/Write seçilmişse, diskete yazdırma yapılabilir ve disket okunabilir.
IDE HDD Block Mode Sectors Bu seçenek, disketlerde veri transferi başına bir sektör yerine her transferde birden fazla sektörün işleme alınmasını sağlayarak disk performansını artırır. Tüm yeni diskler bu özelliği destekler. Bu tür yeni disketlerde seçenek HDD Max olmalıdır.
Boot Up NumLock Status Klavyenizin sağındaki numerik tuş dizisi-klavyenizde NumLock tuşu basılı ise – rakamları yazmak için de kullanılabilir, ok ve fonksiyon sayfa yukarı/aşağı kaydırma, metin sonuna/başına gitme vs. tuşları olarak da. Biosta bu seçeneği On durumuna getirirseniz sistem açıldığında NumLock tuşuna basmışsanız gibi olur ve numerik klavye rakamları yazar.
Boot Up System Speed Yeni bazı Bioslarda bulunan bu ayarı, sistemin işlemci hızınıza uygun olarak açılması için High konumuna getirmelisiniz. Low konumda iken sistem dahili veriyolu hızında açılır. Bazı çok eski çevre birimleri ve oyunlar bu hıza alışık olmadığı için, Low seçeneği konulmuştur. Normalde High konumda durmalıdır.
Gate A20 Option Bu seçenek, sistemin 1 MB üzerindeki uzatılmış belleği extended memory nazıl kullanacağı ile ilgilidir. Fast seçilmişse, sistem yonca seti Gate A20yi kontrol eder. Normale ayarlanmışsa, klavye denetçisindeki bir pin bunu denetler. Gate A20yi Fast olarak seçmek, özellik Windows ve OS/2de sistem performansını artırır.
Typematic Rate Üç seçenek halinde bulunur. Bazı Bioslarda, Bios Features Setup ekranının sağ tarafında yer alır. Klavyede bazılı tutulan bir tuşun tekrarlanma hızını ayarlayan bu seçeneklerden ilki Typematic Rate Setting dir ve Enabled konumuna getirildiğinde ikinci ve üçüncü seçeneklerin ayarlanabilmesini sağlar. Typematic Rate chars/sec adlı ikinci seçenek, klavyede bir tuşu basılı tuttuğunuzda, saniyede aynı karakterden kaç adet yazılacağını belirler. Pek gerekli bir ayar olduğu söylenemez. Üçüncü ayar olan Typematic Rate Delay ise, bir klavye tuşunu basılı tuttuğunuzda aynı karakterin tekrarlanarak yazılması için arada kaç milisaniye süre olması gerektiğini belirler.
Security Option Sisteminize ve Bios Setupdaki ayarlara başkalarının ulaşamaması için Bios Setuptan nasıl şifre koyabileceğinizi biraz ileride açıklayacağız. Bu seçenek ise bu şifrenin sistem için mi Bios Setup için mi olması gerektiğini belirler. Hani bazen Bios Setupta şifre koymanıza rağmen sistem takır takır açılır, yoksa sistemin şifre özelliği çalışmıyor mu diye sinirleriniz bozulur ya… işte o zaman bu ayar Startup konumuna getirilmiş demektir. Oysa bu ayar System konumuna getirilirse, sistem açılışta şifre sorar ve şifreyi girmeden PCnizi açamazsınız.
PS/2 Mouse Function Control Yeni sistemlerde fare bir COM portuna değil, yuvarlak bir PS/2 portuna bağlanır tabii bunun için PS/2 farenizin olması gerekir. işte bu ayar Auto ise sistem açılışta PS/2 fareyi tanır ve IRQ12yi bu fareye ayırır. Aksi halde IRQ12 başka kartlara ayrılabilir.
PCI/VGA Palette Snoop Bazı grafik kartları örneğin grafik hızlandırıcılar ve MPEG kartları standart VGA olmayabilir ve renkleri düzgün şekilde göstermeyebilir. Bu ayarın Enabled yapılması sorunu giderir. Disabled olarak bırakılması önerilir.
OS/2 Onboard Memory >64MB OS/2 işletim sistemi ile birlikte 64MBtan büyük DRAM kullanıyorsanız bu ayarın Enabled yapın. Aksi halde Disabled olsun.
Video ROM Bios Shadow Bu ayar Enabled yapıldığında video Biosunun ROM tipi bellekten RAM tipi bellek ROMdan hızlı olduğu için, Shadow adı verilen bu işlem sayesinde sistem performansı artar. Hemen bu seçeneği altında bir dizi bellek adresi göreceksiniz. Bunlar ROM kullanan diğer kartlara aynı işlemi uygulamak içindir. Ancak kitapçıklarına bakarak bu kartların hangi adresleri kullandığını öğrenmeli, ona göre bu seçenekleri Enabled konuma getirmelisiniz. Çünkü bu işlem 640-1024K arasındaki bellekten çalar.
CHIPSET Features Setup Anakartın yonga seti ile ilgili ayarlar bu kısımda bulunur. Günümüzde çoğu anakartta bulunan yonga seti ve bellek ayarları ile ilgili seçenekleri bu bölümde anlatacağız.
EDO Auto Configuration Bu ayar genelde default olarak 60 nsye ayarlanmıştır. 50 veya 70 nslik EDO RAMler kullanıyorsanız bu ayarı 50 veya 70 nsye getirebilirsiniz. EDO RAM ile ilgili teknik bilgiler içeren diğer ayarları olduğu gibi bırakmanız önerilir.
SDRAM Configuration Sisteminizde SDRAM tipinde bellek kullanıyorsanız belleklerinizin hızını burada belirleyebilirsiniz. LX yonga setli anakartlarda bu ayar 8, 10 veya 12 ns olabilir. BX anakartlar için geliştirilen 100MHzlik belleklerde ise bu ayar 6 veya 8 ns olmalıdır. SDRAM ile ilgili teknik bilgiler içeren diğer ayarları olduğu gibi bırakmanız önerilir.
8/16 Bit I/O Recovery Time 8 ve 16 bitlik ISA kartlar için zamanlama. Dafault ayarlarda bırakılmalıdır Memory Hole at 15M-16M Bu ayarı Enabled yapmak, belleği 15-16 MB arasındaki kısmını bu ayarı özellikle gerektiren ISA kartlara ayırır. Sisteminizde bu tür bir ISA kart yoksa ve bu ayar Enabled edilmişse sistem belleği 1 MB az görünebilir. Özel bir durum olmadıkça bu ayarı Disabled olarak bırakın.
PCI 2.1 Support Bazı Bioslarda bulunan bu ayar PCI 2.1 standardının desteklenmesini sağlar. Enabled konumda tutulmalıdır.
DRAM are xx bits wide Pariteli bellek kullanıyorsanız bunlar 36 bitlik olarak kabul edilir. Örneğin iki pariteli bellek modülü varsa bu ayar 72 olarak görünür. Paritesiz bellekler ise 32 bitliktir. Yine iki bellek modülü varsa bu ayar 64 olarak görünür.
Data Integrity Mode Hata düzeltmeli ECC bellek kullanıyorsanız bu ayar ECC yapılmalı, aksi halde Non-ECC olarak bırakılmalıdır.
Onboard Serial Port 1 Birinci seri portun bellek adresini ve IRQsunu gösterir. Bazı dahili modemler bu portu COM 1 kullanır ve seri portun iptal edilerek dahili veriyoluna yönlendirilmesini gerektirir. Bu durumda Seri port Disabled ayarına getirilir. Seri Port 1in default bellek adresi ve IRQsu 3F8H/IRQ4tür.
Onboard Serial Port 2 ikinci seri portun bellek adresini ve IRQsunu gösterir. Seri port 1 için söylediklerimiz bu port için de geçerlidir. Seri Port 2nin default bellek adresi ve IRQsu 2F8H/IRQ3tür.
Onboard Parallel Board Paralel portun bellek adresini ve IRQsunu gösterir. Default değeri 378H/IRQ7dir. Bir PCye paralel portlu giriş çıkış I/O kartı bağlanarak paralel port sayısı üçe çıkarılabilir. Ancak bu bellek adresi ve IRQlarında çakışma olmamalıdır.
Paralel Port Mode Default ayar Normal dir. Bu, portun normal hızda ama tek yönlü çalışmasını sağlar. EPP modu portun çift yönlü ve maksimum hızda çalışmasını, ECP çift yönlü ve maksimum veri transfer hızında daha hızlı çalışmasını, ECP+EPP modu ise normal hızda çift yönlü çalışmasını sağlar. Özellikle tarayıcı, yazıcı gibi cihazlar bu modları kullanabilir.
ECP DMA Select ECP modu hızlıdır ama bir DMA Direct Memory Access – Doğrudan Bellek Erişimi kanalının kendisine ayrılmasını ister. Seri porta ECP veya ECP+EPP modlarından birini kullanan bir aygıt takmışsanız ve seri portu buna göre ayarlamışsanız işte bu seçeneği default ayarı olan Disabled dan çıkarıp DMA 1 veya 3 kanalına ayarlamalısınız.
UART2 Use Infrared Bu ayar Enabled konuma getirildiğinde anakart üzerindeki infrared özelliği devreye girer ve ikinci seri UART portu anakart üzerindeki infrared konnektörüne ayırır. Infrared cihazlar, kablo gerektirmeden kızıl ötesi ışınlarla PC ile veri alış verişinde bulunurlar ancak bunun içinde sisteme bu konnektör yardımı ile bir IrDA cihazlar pek piyasaya çıkmadığı için bu ayarı Disabled konumda tutabilirsiniz.
Onboard PCI IDE Enabled Bu ayarı kullanarak IDE kanalını, ikinci IDE kanalını veya her ikisini birden both seçeneği ile aktif konuma getirebilirsiniz. Normalde her iki IDE kanalını da açık tutmalısınız, ancak sadece SCSI sürücüye sahip sistemler için her iki kanal da Disabled konuma getirilebilir.
IDE Master/Slave PIO/DMA Mode IDE kanallarına 0 ve 1 master ve slave olmak üzere ikişerden dört IDE sürücü bağlanabilir. IDE aygıtları farklı modlarda 0, 1, 2, 3 sahip olduğu için bunların bağımsız olması gerekir. IDE sürücüleriniz optimum performansa göre ayarlanır.
CPU Warning Temperature işlemci ısısı kaç dereceye gelince sistemin alarm vereceğini belirler. işlemci ısısının üst ve alt limitlerini buradan belirleyebilirsiniz. işlemci ısısı belirlenen limitleri aşarsa sisteminize kurulu uyarı mekanizması devreye girer.
Current CPU Temperature Anakartınızda ısı sensörleri varsa, bu alan işlemci ısısını gösterir Current System Temperature Sisteminizde anakartın çeşitli yerlerinde ısı sensörleri varsa, bu alan sistem ısısını gösterir.
Current CPUFAN 1/2/3 Speed Anakartınızda bu iş için bir denetleme sistemi varsa sisteminizdeki üç CPU fanının hızını gösterir POWER Management Setup
Bu bölümde sisteminizin güç tüketimini azaltmak için için ayarlar bulunur Power Management Güç yönetim modlarının ana denetim masasıdır. Ayarı Max Savinge getirirseniz sistem kısa bir süre kullanılmadan durursa güç tasarruf moduna geçer. Min Savingde de aynı işlem olur ama bu sefer sistem güç tasarruf moduna daha uzun sürede geçer. Disabled seçeneği tüm güç yönetim modunu tümüyle devreden çıkarır. User Define seçeneği ise bu bölümdeki diğer seçenekleri ayarlanabilir konuma getirerek, kullanıcının kendi tercihlerini yapabilmesini sağlar.
PM Control By APM Sisteminizde gelişmiş güç yönetimi yüklüyse bu seçeneği Yes olarak ayarlamak güçten daha fazla tasarruf sağlar.
Video Off Option Bu seçenek monitörün ne zaman güç koruma tasarruf geçirilebileceğini gösterir. All Modes Off tüm modlarda kapama Always On daima açık Suspend Off suspend modunda kapama ve Susp, Styb Off suspend ve standby modlarında kapama seçenekleri vardır.
Video Off Method Monitörün ne şekilde askıya alınacağını belirler. Şu seçenekler olabilir DPMS, Blank Screen, V/H Sync+Blank. DPMS Display Power Management – Görüntü Güç Yönetimi özelliği, ekran kartınızı – tabii bu VESA DPMS özelliği destekliyorsa – denetler. Blank Screen sadece ekranı karartır ve sadece güç yönetim özelliği olmayan monitörlerde kullanılır. V/H Sync+Blank seçeneği ekranı karartır ve yatay/dikey taramayı kapatır. Yeni monitör ve ekran kartlarında DPMS seçeneği kullanılır.
Video Off After Sistemin sırayla daha düşük güç koruması modlarından daha yüksek olanlara geçmesini sağlamışsanız, hangi modda monitörün kapanacağını belirler.
Modem Use IRQ Sistemi modem sinyali ile uyandıracaksanız, varsa bu seçenekte modeminizin IRQsunu seçmelisiniz PM Timers Bazı Bioslarda, bu pencerenin çizgilerle sınırlanmış ayrı bir bölümünde bulunan PM Timers ayarları güç yönetim zamanlarını belirler. Bu bölümde diski güç tasarruf moduna geçiren HDD Power Down süresi, ve sistemin Uyku, Bekletme ve Askıya Alma Doze, Standby, Suspend modlarına geçmeleri için gerekli süreler ayarlanabilir. Sistem bir aktivite olunca, örneğin klavyede basılan bir tuş ilgili IRQ kanalına sinyal gönderince tekrar harekete geçer.
Power Up Control Yine aynı pencerede ayrı bir bölmede yer alan bu grupta ayrı bir bölmede yer alan bu grupta sistemin ne zaman otomatik açılacağını belirlenir. Soft-Off özelliğine sahip anakartlarda sistem bir düğme ile veya yazılım aracılığı ile kapatıldığında Elektrik doğrudan kesilmez, sistem askıya alınır.
PWR Button<4 sec Bu ayar Soft Offa getirildiğinde PC açma/kapama düğmesi 4 saniyeden sistem normal olarak kapanır. Suspend seçeneğinde ise düğmenin iki yönlü işlevi vardır 4 saniyeden az basıldığında sistem uyku moduna geçer. No Function seçeneğinde ise düğme 4 saniyeden az basılı tutulduğunda Soft-off düğmesinin bu işlevi devreden çıkarır. Bu ayarlardan bağımsız olarak düğme 4 saniyeden fazla basılı tutulduğunda sistem Elektriği kesilerek kapanır. PWR Up On Modem Act Bu seçenek Enabled duruma getirildiğinde bilgisayar kapalı durumdayken modemden gelen bir sinyalle modeme bağlı Telefon numarası arandığında açılır. Ancak işletim sistemi hemen devreye girmediği için modem aracılığı ile bir faks, dosya vs. gönderiliyorsa, bu ilk denemede gerçekleşmez. Automatic Power Up Sisteminizin günün belirlediğiniz saatlerde otomatik olarak açılmasını sağlar PNP/PCI Setup Bu pencerede Biosu kullanmak yerine PCI veriyolu yuvalarını ayarlayarak Tak Çalıştır PnP işletim sistemlerinden yararlanmak için gerekli seçenekler bulunur. Ayarların karşısında Yes seçilmişse işletim sistemi aygıtla ilgili kesmeleri kendi ayarlar. Tak Çalıştır işletim sistemi kullanmıyorsanız veya kesme ayarlarının IRQ sizin ayarladığınız gibi kalmasını istemiyorsanız bu No ayarları seçilmelidir. PnP Os Installed Tak Çalıştır destekli bir işletim sistemi kullanıyorsanız OS/2, Win 95/98 bu ayarı Yes yapın Resources Controlled Tak Çalıştır Bioslar tüm boot işlemlerini ve Tak Çalıştır aygıtları kontrol edebilir. Bu ayar Autoya getirilirse tüm IRQ ve DMA atamaları kaldırılır çünkü Bios bu işlemi devralır. Bu ayar tüm PCI yarıkları için ayrı ayrı olabilir 4e kadar. Bu durumda Recourses Controlled By yerine Slot 1 IRQ, Slot 2 IRQ vs. seçenekleri vardır. Tak Çalıştır işletim sistemlerinde tümü de Autoya getirilebilir. IRQ n Assigned to Tak Çalıştır olmayan kartlar ve aygıtlar belirli bir IRQda çalışmak isteyecektir. işte bir IRQyu kesme istemi Tak Çalıştır olan veya olmayan kartlara göre buradan ayarlayabilirsiniz. Tak Çalıştır olmayan bir aygıt veya kart bu IRQya takılmış ise bu seçenek Legacy ISA bazı Bioslarda No/ICU olarak ayarlanmalıdır. Tak Çalıştır kartlarda ise ayar PCI/IS PnP bazı Bioslarda Yes olmalıdır. Aynı şekilde DMA n Assigned To diye bir seçenek de vardır. Aynı şey bu DMA ayarı için de geçerlidir. Load Bios Defaults Bazı kullanıcılar, ana menüdeki bu seçeneğini, Biosu, fabrika ayarlarına getirmeye yaradığını düşünür. Ancak tüm yüksek performans özelliklerini kapatan bu seçenek, Bios ayarları ile ilgili herhangi ciddi bir problem ile karşılaştığınızda kullanılır. Seçeneğin üzerine gelip Enter tuşuna bastığınızda işlemi onaylayıp onaylamadığınıza dair bir soru ekrana gelir. Klavyede Y Yes - Evet tuşuna basarsanız işlem onaylanır ve Default Bios ayarları yüklenir, N No - Hayır tuşuna basarsanız işlem iptal edilir. Load Setup Defaults işte bu Biosun optimize edilmiş fabrika ayarlarını yükler. Ancak kullanılan aygıtlar, işletim sistemi vs. sistemden sisteme değiştiği için bu fabrika ayarlarının yüklemesi her zaman optimum performans sağlıyor anlamına gelmez. Ayarlarınızı yukarıdaki açıklamalara göre yapmalısınız. Burada da standart Setup ayarlarını yükleme işlemi aynıdır. Supervisor/User Password Supervisor Password, hem Bios Setupa hem de sisteme şifre koyar. Yani şifreyi yazmadan Bios ayarlarına da giremezsiniz, PCniz de açılmaz. Ancak Bios Features Setup kısmında anlattığımız Security Option ayarına dikkat! User Password ise sadece PCnin açılışına şifre koyar. Sisteminiz ilk geldiğinde şifresizdir. ilk kez şifre girerken yazdığınız şifreyi kontrol amacıyla iki kez girersiniz. Şifreyi kaldırmak içinse bu seçeneklere basıp şifre yazma satırını boş bırakmanız yeterlidir. HDD Low Level Format Bazı Bioslarda bulunan bu seçenek sabit diske düşük seviyeli format atar. Bir anlamda disk yüzeyini kazır diyebiliriz. Çok tekrarlanması diski bozabilir. Bu yüzden disk gözden çıkarılmadan kullanılmayacak bir format işlemidir. Save & Exit Setup Bios Setupda yaptığınız değişikliklerin hiçbiri Biosa kaydedilmeden devreye girmez. işte bu seçeneğe Enterleyip Y tuşuna basarak yaptıklarınızı kaydedecek ve tekrar sistem açılışına geri döneceksiniz. Yaptığınız değişiklikleri kaydetmeden önce bir hata yapmadığınızdan emin olun. Exit Without Saving Yaptığınız değişiklikleri kaydetmeden, yani bu değişiklikleri işleme sokmadan Bios Setuptan çıkmak için bu seçeneğin üzerine gelip Enter tuşuna basın. Yine olay için klavyede Y tuşuna bastığınızda sistem açılışına geri dönecektir. Evet herkese selamlar. isterseniz hemen konuya girelim. ilk önce aldığımız parçayı slotuna yerleştiririz. Bilgisayara parçalar zaten 3 slottan oturur. pcı, ısa ve agp. Artık parçaların çoğunluğu pcuı destekli olduğu için fazla zorluk çekmezsiniz. Bilgisayarın kasasını açtığınız zaman karşınıza çıkan anakartta görülen beyaz slotlat pcı , hafif büyük olan siyah slotlar ısa, ve ekran kartları için yeni anakartlara yerleştirilen kahverengi slotta agp dir. Şimdi parçayı taktıktan sonra kasayı kaparız ve bilgisayarı açarız. Windows otomatik olarak açılılşta bu parçayı zaten görür AMa sizden büyük bir ihtimalle üretici tarafından sağlanan cd yada disketi ister. Hemen varsayalım cd cd yi setup cd sini cd-rom drivera takarız ve eğer windows gördüyse yükle diyerek yüklemeyi başlatırız. Eğer sistem dosyaları belirli bir dizin altındaysa onu bulup bilgisayara tanıtmak bizim görevimiz. Sonra windows açılışını sürdürür ve eğr herşey normalse parça çalışır. Şimdi gelelim problemlere. Mesela windows parçayı görmedi ne yapıcaz Hemen denetim Masasına girerek yeni donanım ekleyi çalıştırır ve parçanın tanımasını sağları. Ya parça çalışmıyor ve denetim Masasından sisteme girince bir ünlem işareti parçanın üstünde varsa Durum kritik hemen parçanın üstünü tılayarak sürücüyü güncelleştir deriz ve sürücü yanlış yüklenmiş doğru sürücüyü yükleriz. Ya sistemde parçanın üstünde bir ünlem var ve parçaya tıklanınca çakışma var diyorsa O zaman çakışan iki aletten irinin giriş çıkış aralıklarını değiştiririz Peki ya parçanın üstünde koca bir kırmızı çarpı varsa o zaman olay kötü parçayı bilgisayar hiç görmemiş parçanın slota tam oturup oturmadığını kontrol etmeliyiz. Peki ya ne yaptım ne ettimse doğru sürücüyü bulamıyorum Bu durumda ise kısa zamanda parçayı aldığınız yere başvurun ve setup disketini isteyin