Nedir ve Nasıl Nedir ve Nasıl Yapılır
Benzoik Asit
Aromatik organik asitler sınıfının ilk üyesi. Formülü C6H5COOH olup, beyaz bir katıdır. Erime noktası 122°C, kaynama noktası 249°Cdir. 100°Cde sublime olabilir. Soğuk suda az, sıcak suda ise rahat çözünür. Eter ve alkolde çözünür. Asetik asitten daha iyi iyonlaşır
Benzoik asit, benzoin zamkından imbikleme destilasyon ile elde edildi 1560. Benzoin zamkında ağırlık olarak % 10 ila 20 kadar benzoik asit bulunur. 1832 yılına kadar bileşimi bilinmiyordu.
Elde edilişi Ticari olarak benzotriklorürün su ile reaksiyonundan
C6H5CCl3+2H2O › C6H5COOH + 3 HCl
ve toluenin oksitlenmesinden elde edilir
C6H5CH3 + 3/2O2 › C6H5COOH + H2O
Katalizör olarak kobalt naftanat kullanılır. Benzo nitrilin asidik ve bazik ortamda su ile reaksiyonundan hidrolizinden elde edilir
C6H5CN + 2H2O › C6H5COOH+NH3
Kullanılışı
Benzoik asit en çok sodyum benzoat ve sentetik plastiklerin elde edilmesinde, pamuklu boyamada ve tütünleri ilaçlamada kullanılır. Analitik kimyada standart referans olarak da kullanılır. Asidik yiyeceklerde gelişen bakterileri öldürdüğü için konservecilikte geniş çapta kullanılır. Benzoik asit suda çok az çözündüğünden, iyi çözünen sodyum benzoat tuzu halinde kullanılır
Benzoik asit ve tuzları çoğunlukla tatsız ve nisbeten zehirsizdir. Mideye indikten sonra vücutta bulunan amino asit H2N- CH2-COOH ile birleşerek hippurik asit C6H5-CO-NH-CH2COOH haline geçer ve idrarla dışarı
atılır. Omurgalı hayvanların pek çoğunda zehirin temizlenmesi böyledir. Benzoik asit, yüksek dozda bile deri için mahsurlu değildir. Whitefield merhemi şeklinde mantar hastalıklarında kullanılır. Bu merhem, aspirinin temel maddesi olan salisilik asit de ihtiva eder.
