Bayat Tarihi
Bayat, sözcüğünün anlamı, her ne kadar günümüzde, tazeliğini kaybetmiş, eskimiş, kokuşmuş anlamlarına kullanılsa da, tarihi anlamı tamamen değişiktir. Bunu anlamak için Oğuz kağan destanını okumak gereklidir Oğuz Kağan Destanı Destan kahramanı Oğuz kağan Oğuz Han Büyük Hun hakanı Mete Mao-tu M.0.210-175 dir. Destana göre Mete han iki kere evlenir. Birinci eşi gökten bir nu içinde inmiş, bu eşinden Gün, Ay ve Yıldız, adında üç oğlu olmuş
ikinci eşini bir adanın ortasındaki ulu bir ağacın ortasında bulur ve evlenir. Bu eşinden de Gök, Dağ ve Deniz adında üç oğlu olur. Mete Han Gökler tanrısının kutsal kızı ve yerler tanrısının kutsal kızı ile evlenerek, gök yüzüne ve yer yüzüne egemen olmayı amaçlayan tanrısal bir sahipliği simgeler. Bunun içinde Oğuz Han kendini Dünya kağanı ilan eder. Ve şöyle der
Ben sizlere oldum kağan, Alalım elimize ile kalkan Gökyüzü çadırımız, Güneş ise bayrağımız olsun
Diyerek dört yana yayılmak amacıyla büyük bir imparatorluk kurar. Kendisi yaşlanınca büyük bir kurultay oluşturur ve imparatorluğu oğulları arasında paylaştırır. Ülkeyi sağ ve sol olmak üzere iki kola ayırır. Sağ kolu Bozoklar olarak birinci eşinden olan oğulları Gün, Ay ve Yıldız a sol kulu da Üçoklar adıyla ikinci eşinden olan oğulları Gök, Dağ ve Deniz e verir. Bu altı oğulun da dörder oğlu olup böylece Oğuz Handan 24 Türk Boyu türemiş olur.
işte bu 24 Türk Boyundan birinin adıdır bayat, Asalet sırasına göre Osmanlıların mensup olduğu Kayı boyundan sonra ikinci sırayı işgal eder bayat sözcüğünün bazı anlamları Bay at adın birle başlarım şeklinde besmele çekilirmiş. Anlamı, Tanrı adıyla başlarım demektir. Bayat Zengin, büyük, ünlü ve nimeti bol. Bayat Devletli Sahib-ül Devle, Bayat Düşmana karşı yapılan gece akınları Anlamlarında kullanılıyordu. Bayat Beyi divanda Oğuz Hanın sağ yanında oturur, cephede askerin sağ kolunu yönetirdi