Nedir ve Nasıl Nedir ve Nasıl Yapılır
Barbunya Balığı Nedir? Barbunya balığının yaşadığı yerler Marmara, Karadeniz, Akdeniz ve Atlantik sularında. Özellikleri 25-30 cm boyunda, 150-600 gr ağırlığında kırmızı renkli balıklardır. Çeşitleri Asil barbunya, karaçalıKemikli balıklar takımının Mullidae familyasından bir tür. Balıkların en lezzetlilerindendir. iri gözlü, iri pullu, iki sırt yüzgeçli, kırmızı vücutludur. Alt çenelerinde iki uzunca bıyığı vardır. Sürüler halinde dolaşır. Bitki ve hayvan artıklarıyla beslenir. Kışın dibi kumlu denizlere çekilir, baharda sahillere yanaşır. Mayıs aylarında yumurtlar.
Barbunya Balığı Nedir?
Her mevsimde avlanırsa da mayıs ve haziran aylarında çok tutulur. Beyaz etli bu balıkların en lezzetli zamanı ekim-mart arasındadır. 150-200 gr gelenleri makbuldür. Bazı balıkçılar tekir balığını barbunya diye satarlar. Tekir balığı barbunyaya çok benzerse de, daha küçük ve pembe renklidir ve eti barbunya kadar lezzetli değildir. Barbunyanın, 100 gr etinde 68 kalori vardır. Barbunyanın ızgarası, tekirin tavası makbuldür.
Barbunya Balığının Özellikleri Nelerdir?
Barbunya balığının vücudu yanlardan basık, başı iri ve oval şekildedir. Üzerinde kolayca dökülen pulları vardır. Çene altında biraz uzun iki bıyığa sahiptir. Sadece üst kısımda dişleri vardır. Balığın yüzgeçleri sarı renktedir. Ancak dorsal yüzgeci renksiz ya da düz renklerdedir.
Barbunya balığının yan çizgisi aralıksız şekilde düz devam eder. Balığın göz çukuru altında üç pul yer almaktadır. Barbunya balığı ortalama 13 cm civarında olmasına karşın 40 cm’e kadar büyüyebilir. Barbunya balığı iki yaşında yumurtlamaktadır. İki yaşını aştıktan sonra balık verimli şekilde üreme yapmaya başlar. Üreme için sıcaklığı ortalama 24 derecedir.
Küçük sürüler halinde yaşayan barbun balıklarının ortalama ağırlıkları 50 – 75 gram arasında değişmektedir. Ege ve Akdeniz’de bol miktarda bulunmaktadır. Türkiye’de yılda yaklaşık 3 – 5 ton arasında barbunya balığı avlandığı bilinmektedir. Dişiler 1 yaşından sonra üremeye başlarlar ve ömürleri erkeklere göre daha uzundur. Lezzet açısından diğer balıklara göre ciddi anlamda ön planda olan barbunlar, ekonomik değer konusunda biraz farklıdır.
Barbunya Balığının Yaşam Alanı
Barbunya balığı ılıman Akdeniz ve Ege sahillerinde yaşamaktadır. Nadir olarak kaya yakınlarını ama çoğunlukla çamur ve kum alanlarını seven balığın yaşadığı derinlik, suyun ısısına göre değişmektedir. Isı değiştikçe derinlere ya da sahile mevsimsel göçler yaparlar. Barbunya balığı 10 yıl kadar yaşayabilmektedir. Lezzetli bir balık olması sebebiyle avcılıkta çok tercih edilir. Bu da ekonomik değeri de yüksek bir balık olmasını sağlar.
Barbunya balığının kaya barbunyası, kum barbunyası, ot barbunyası ve paşa barbunyası gibi dört çeşidi vardır. İsimlerinden de anlaşılacağı üzere çeşitler yaşam alanlarına göre ayrılmıştır. Aralarında en nadir görüleni kaya barbunyasıdır. Buna karşın en lezzetli olanı da yine bu türüdür.
Barbunya Balığı Ne Zaman ve Nasıl Yenmeli?
Barbunya balığı Nisan ve Haziran aylarında ortalama 70.000 civarında yumurta dökmektedir. Yumurtlama dönemi bittikten sonra avlanma izni başlayan balığın tüketilmesi için en uygun zaman Temmuz ve Ekim aylarıdır. Barbunya balığını bu zamanlarda en lezzetli şekilde pişirebileceğiniz yöntemler; ızgara, tava ve kağıt kebabıdır. Kağıt kebabı olarak pişirildiğinde çok lezzetli olduğu bilinmektedir. Barbunya balığı ve kendisiyle çok karıştırılan tekir balığı genellikle tavada kızartma yapılarak pişirilmektedir.
Barbunya Balığının Besin Değeri Nedir
Barbun balıkları; A, B1, B2, B12 ve C vitaminleri açısından zengin bir içeriğe sahiptir. Bunların yanında fosfor, potasyum, çinko, magnezyum, bakır, demir gibi mineralleri de barındırmaktadır. Omega 3 ve omega 6 yağ asitlerini bolca bulunduran barbun balıkları ayda en az2 defa tüketilmelidir.
Fosfor; kemiklerimizi ve dişlerimizin sağlığında büyük rol oynar. Aynı zamanda hasar görmüş dokuların onarımını kolaylaştırır. Bu da büyüme çağında en gerekli olan şeylerden biridir. Protein sentezinde, yağların ve karbonhidratları vücut tarafından kullanılmasında önemli görevleri vardır. Fosfor eksikliğinde; hipotiroidi, D vitamini eksikliği, miyeloma, mide bulantısı, kusma, hiperinsülinizm, hızlı büyüyen neoplastik hastalıklar gibi sağlık sorunları ortaya çıkmaktadır.
Barbunya Balığının Faydaları Nelerdir?
Barbunya balığının 100 gramlık porsiyonunun içinde 117 kalori, 19 gram protein, 3,79 gram yağ, 49 mg kolesterol, 65 mg sodyum ve 357 mg potasyum bulunmaktadır. İçinde şeker ve karbonhidrat bulundurmamaktadır. İçeriği dolayısıyla faydalı kabul edilebilecek barbunya balığı aynı zamanda lezzetlidir. Bu nedenle çocuklara, hamilelere, emziren annelere daha çok önerilmektedir.
Bu besin değerlerini kaybetmemesi ve kalori oranının artmaması için doğru yöntemlerle pişirilmesi önemlidir. İçeriği ile barbunya balığı kalp hastalıklarına karşı koruyucu, kemikler için faydalı ve astım tehlikesini azaltıcı etkiye sahiptir. Barbunya balığı selenyum açısından zengin bir içeriğe sahiptir. Bu özelliğiyle kanserden korunmada ve vücuttaki toksinlerin atılmasında faydalıdır.
Kalp damar hastalıkları ve şeker hastalığını önlemenin yanında vücuda enerji verir. Göz sağlığına iyi gelen barbunya balığı, hamilelik döneminde yenirse, anne karnındaki bebeğin retina oluşumuna da katkı sağlar. Eğer düzenli olarak tüketilirse genç yaşlı herkesin göz sağlığına iyi gelmektedir. Kalsiyum açısından zengin olduğu için kemiklerin kuvvetlenmesini sağlar. Gelişim çağındaki çocukların bu yüzden sık sık balık yemesi önerilmktedir.
Barbunya Balığının Bilimsel Sınıflandırması?
Alem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Acnitopterygii (Işınsal Yüzgeçliler)
Takım: Perciformes
Familya: Mullidae
Cins: Mullus
Tür: M. barbatus
Kaynak: Barbunya Balığı Nedir?
