Avrupa Konseyi

Avrupa Konseyi

5 Mayıs 1949 Londrada imzalanan Avrupa Konyesi Statüsü ile kurulan siyasi alandaki en önemli Avrupa teşkilatı. Kurucusu 10 devlet olup, bunlar Belçika, Danimarka, Fransa, irlanda, italya, Lüksemburg, Hollanda, Norveç ve ingilteredir. Kurucu devletlerin çağrısı ile Türkiye ve Yunanistan aynı yılın Ağustos ayında, izlanda 1950 de, Almanya 1951 de, Avusturya 1956da, Kıbrıs 1961 de, isviçre 1963 te, Malta, ispanya ve Portekiz 1977 de ve en son olarak da Liechtenstein 1978 de teşkilata katıldılar

Yunanistan siyasi rejimi dolayısıyla geçici bir süre için konseyden ayrılıp 1969, daha sonra geri döndü 1974.

Avrupa Konseyi statüsünün birinci maddesi Avrupa konseyinin gayesi, üyeleri arasında müşterek varlıkları olan ilke ve prensiplerini korumak, yaymak, iktisadi ve siyasi gelişmelerini ilerlemelerini sağlamak için daha sıkı bir birlik meydana getirmektir

Bu gayeye ulaşmak için müşterek meseleler müzakere edilecek tartışılacak, anlaşmalar yapılacak, ictimai ve kültürel sahalarda, hukuki ve idari meselelerde birlikte hareket edilecek, insan haklarıyla temel hak ve hürriyetler korunacak ve geliştirilecektir. Milli savunma ile ilgili meseleler, Avrupa Konseyinin, yetkileri arasına girmemektedir. Konseyin nihai gayesi tek bir Avrupa devletine ulaşmaktır.

Avrupa Konseyi, üyeliği, Konseyin statüsündeki belirtilen siyasi rejime ve idare tarzına uygun diğer Avrupa ülkelerine de açık bulunmaktadır. Avrupa ülkesi olmayanlar konseye üye olamazlar.

Konseyin temel statüsünde ifade edilen Avrupa birliğinin temeli olarak düşünülen kültürel birliğin esasları Avrupanın müşterek tarihinden kaynaklanmaktadır. Bu kaynakları kısaca şöylece ifade olunmaktadır

Konsey, Avrupa devletlerinin siyasi birleşmelerini gerçekleştirmede Eski Yunan Felsefesi, Roma Hukuku, Batı Hıristiyan kilisesi, Rönesans Hümanizmi ve Fransız ihtilali gibi ortak geleneklerden faydalanacaktır.

Organları Konseyin merkezi, Fransada Strasbourg şehrindedir. Resmi lisanı ingilizce ve Fransızcadır. Bazan Almanca ve italyanca da yardımcı lisan olarak kullanılır.

Bakanlar komitesi Üye ülkelerin dışişleri bakanlarından meydana gelir. Senede iki defa toplanır. Kendisine sunulan karar ve raporları görüşür. Komitenin başkanlığı alfabe sırasına göre dönerek değişir. Ayrıca çeşitli teknik bakanlar da zaman zaman kendi sahalarındaki konularda yapacakları işbirliğinin esaslarını görüşürler.

istişari asamble Burada 170 üye bulunur. Her ülke nüfusuna göre üye gönderir. Türkiyenin bu meclise üye 12 parlamenteri vardır. Bu üyelerin milletvekili olmasını gerektiren bir hüküm olmadığı halde tatbikatta bu temsilcilerin parlamenterler arasından seçilmesi veya tayin edilmesi gelenek haline gelmiştir

istişari asamble, her sene üç defa birer haftalık süreyle toplanır ve her yıl kendisine bir başkan seçer. Parlamento usullerine göre çeşitli konuları görüşür ve tavsiye kararları alırlar. Asamblenin çeşitli komisyonları vardır.

Teşkilatın Genel Sekreterliği Strasbourg şehrindedir. Genel Sekreterlikte üye ülkelerden gelen 800 memur çalışır. Sekreterliğin, genel sekreteri ve yardımcısı Bakanlar Komitesinin tavsiyesi üzerine istişari asamble tarafından seçilir.

Avrupa Konseyi, kuruluşundan beri çeşitli sözleşmeler hazırlamış ve bu sözleşmeler üye ülkelerin imzasına sunulmuştur. Bunlardan bazıları şunlardır

insan Hakları Sözleşmesi 1950, Roma. Türkiye bu sözleşmeye aynı sene katıldı. Uyuşmazlıkların Barışçı Yollarla Çözülmesine Dair Avrupa Sözleşmesi Strasbourg 1957.

Avrupa Sosyal Şartı 1961
Avrupa Hakemlik Sözleşmesi 1966

Konseyin organlarından olan Avrupa insan Hakları Divanı, insan hakları konusunda devlerler üstü bir mahkeme olarak düşünülmüştür. Bu divan, konsey üyesi devletlerin sayısı kadar hakemden teşekkül eder.

Konseyin diğer bir organı da, Avrupa insan Hakları Sözleşmesini kabul eden devletlerin taahhüt ettikleri hürriyetleri ve hakları gerçekleştirmek için kurdukları Avrupa insan Hakları Komisyonudur. Komisyona müracaat hakkı üye devletlerden başka, hakiki şahıslara, hükumet dışı teşekküllere ve insan topluluklarına da tanınmış bulunmaktadır

Ancak devlet dışı hakiki ve hükmi şahısların müracaat yapabilmesi için ilgili devletin Avrupa insan Hakları Komisyonunun selahiyetini yetkisini kabul etmiş olması lazımdır 5 Mayıs günü Avrupa Günü olarak her yıl kutlanmaktadır