At Kestanesi Nedir
Çınar ağacını andıran güzel görünümüyle sokakları süsleyen at kestanesinin zehirli meyvesi, harici olarak kullanıldığında varis ve basura iyi geliyor, romatizmal ağrıları ve güneş lekelerini gideriyor. Amerikan Tabipler Birliği nin haftalık dergisi JAMA nın bir alt yayını olan “Archives of Dermatology”de yer alan bir makalede, at kestanesi ekstresinin yararları anlatılıyor. Makaleye göre, kaynatılıp içilmesi halinde ölüme bile sebebiyet verebilen bu zehirli meyvenin ekstresi, damar ve kılcal damarların yapısını koruyarak, pürüssüz bir tene sahip olmayı sağlıyor.
At kestanesi özünün merhem, tentür veya jel haline getirilmiş türlerini cilde sürerek kullanmak, varis ve romatizmal hastalıklar haricinde, bacaklardaki ağrı, yorgunluk, kaşıntı ve darbe sonucu oluşan şişliklere de iyi geliyor. Sürmelik tentürleri aktarlarda bulunabilen meyvenin eczanelerde satılan hap şeklindeki tabletlerinin kullanımı içinse mutlaka doktora başvurmak gerekiyor.
Zehirli olduğu için, meyvesinin çiğ veya kaynatılarak yenilip içilmesinin öldürücü olabileceğini vurgulayan uzmanlar, problemli bölgelere harici olarak merhem veya tentür şeklinde sürülmesinin ise gözle görülür iyileşmelere yol açacağını belirtiyor.
At Kestanesi özellikleri
at Kestanesi bitkisi Kestaneye benzer meyveler veren, 15-20 metre yüksekliğinde, iri gövdeli ve daha çok süs ağacı olarak yetiştirilen bir ağaçtır. Tanen, saponinler, glikozitler ve acı madde içerir. Atkestanesigiller familyasının örnek bitkisidir. at Kestanesi ağacı Kuzey Yarıkürede yetişen Aesculus cinsi, kışın yapraklarını döken 25 kadar ağaç ya da çalı halindeki bitki türünün ortak adı atkestanesidir. Bunlardan konumuzla en çok ilgili olan, Koca atkestanesi ya da Beyaz çiçekli atkestanesi türünün anayurdu Balkan Yarımadası olup bu tür on yedinci yüzyılda Avrupaya yayılmıştır.
Türkiyede park ve bahçelerde süs bitkisi olarak yetiştirilen ve 20-30 m. kadar boylanabilen bu ağaca kısaca atkestanesi diyeceğiz. Atkestanesi ağacının gövdesi düz ve sık dallı, tepesi düz olur. Kenarları dişli, ucu sivri 5-9 yaprakçıktan oluşan yaprakları koyu yeşil renklidir. Üzerlerinde pembe lekeler bulunan ve piramit biçimli salkımlar oluşturan beyaz çiçekleri yaz aylarında açar.
Bu çiçeklerden oluşan kapsül durumundaki kalın çeperli mevyeleri dikenlidir. Meyveler olgunlaşınca, yeşil renkli dikenli kabuk yarılır ve içinden 1-3 adet parlak koyu kahverengi, tadı buruk ve acı olan tohumu düşer. Eskiden soluğan (nefes darlığı) çeken atlara verildiğinden bu tohumlara ve bitkiye atkestanesi adı verilmiştir. Atkestanesi, tohumlarıyla ya da gövde çelikleriyle çoğaltılır. Bitkinin sağlığa en yararlı bölümü tohumlarıdır. Bunlar, yani atkestaneleri bol miktarda nişasta, şekerler, saponin, tanen, yağ, bazı acı maddeler ile aeskulin ve fraksini içerir. Eczacılıkta iltihap giderici ilaçların yapımında kullanılır. Ağacın ekşi tadı olan körpe yaprakları bazı yerlerde toplanıp sarması yapılarak yenilir.
At Kestanesinin Faydaları
at kestanesi neye iyi gelir içerisindeki Aescin adlı madde özellikle kılcal damarlar üzerinde etkili olarak damarları güçlendirir ve esnekliklerini arttırır. Böylece, başta varis ve basur olmak üzere vücuttaki şişlikleri önleyici ve iyileştirici etki gösterir. Vücuda kuvvet verir. Güçlü bir antioksidandır. Göğsü yumuşatır ve öksürüğü keser. Romatizma ve mafsal ağrılarını dindirir. Ateş düşürücüdür. At kestanesi yağı ciltteki çatlaklara iyi gelir ve kırışıklıkları azaltır. İdrar yollarındaki taşları düşürmeye yardımcı olur.
At Kestanesi Nasıl Kullanılır
At kestanesi daha çok harici olarak kullanılır. At Kestanesinin kabukları ateş düşürmek için, tohumları ise romatizma ağrılarına karşı kullanılır. At kestanesi tohumu, tentürü, merhemi ve yağı kullanılır. Bunun yanında, at kestanesi ekstresi şeklinde hazır ürünler bulmak mümkündür.