Asliye Mahkemesi Nedir
Asliye Mahkemesi, ilk derecede hüküm veren mahkemeler. Esasta bir başkan ve iki üyeden ibarettir. Fakat çok yerde tek yargıçlıdır. Ceza, hukuk ve ticaret olmak üzere üç bölüme ayrılır.Asliye ceza mahkemesi, bir yargıçla bir savcıdan kurulmuştur. Hukuk mahkemeleri ile ağır ceza mahkemelerinin görev ve yetkileri dışında kalan davalara bakar.Asliye hukuk mahkemesi, sulh hukuk mahkemeleri ile ticaret mahkemelerinin görev ve yetkileri dışında kalan dâvalara bakar. Tek yargıçlıdır.
Ticaret mahkemesi, yalnız ticaret davalarını görür. Bunlarda bir başkan ve iki üye vardır.
Asliye ceza mahkemelerinde dâvaya savcı tarafından, ya da şikâyet sahibi tarafından bir dilekçe ile açılır. Asliye hukuk ve ticaret mahkemelerinde ise dâva, şikâyet sahibi tarafından dilekçe ile açılır.
Bu mahkemelerde verilen kararlar temyiz edilirler. Yargıtay kararı bozarsa, mahkeme yeniden görülür
Türkiye’deki asliye hukuk mahkemeleri, Türkiye’de adli yargı kolunun içinde yer alan hukuk mahkemelerinden biridir. Sulh hukuk mahkemeleriyle birlikte temel hukuk mahkemelerini oluştururlar. Her iki hukuk mahkemesi de bulundukları il veya ilçenin adı ile adlandırılır.
Türkiye’deki asliye hukuk mahkemelerinde, sulh hukuk mahkemelerine oranla dava konusu şeyin değeri ya da miktarı daha fazla olan davalar görülür. Her ilde ve ilçe merkezinde kurulmakla birlikte ihtiyaç sayısına göre birden fazla kurularak numaralandırılabilirler. (Ankara 1. Asliye Hukuk Mahkemesi, Beyoğlu 2. Asliye Hukuk Mahkemesi gibi.) Mal varlığına ilişkin dava ve işlerde Davanın açıldığı tarihteki müddeabihin tutarı HUMK 8/1’deki değerin üzerinde ise görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir. Dava konusu ticari ise değeri ne olursa olsun dava asliye ticaret mahkemelerinde görülür ancak ihtisas mahkemesi sayılan Ticaret mahkemelerinin olmadığı yerlerde asliye hukuk mahkemeleri görevlidir ve bu mahkemenin görevlerini yerine getirir.
Asliye hukuk mahkemeleri, diğer hukuk mahkemelerinin görev alanına girmeyen hukuk davalarının görüldüğü mahkemelerdir. Adli yargının “asıl” hukuk mahkemeleri niteliğindedir. Aile mahkemesi olmayan yerlerde asliye hukuk mahkemeleri bu mahkemenin görevini de yapar. Medeni Kanun ve Borçlar Kanunu dışında, Kamulaştırma Kanunu, 3533 sayılı kanun, Hukuk Usulü Yargılamaları Kanunu, Kooperatifler Kanunu’nda asliye hukuk mahkemelerinin göreceği bir kısım işler düzenlenmiştir