Askeri Müze Nedir

Askeri Müze Nedir

Askeriyeye ait tarihi malzemelerin teşhir edildiği yer. Askeri Müzenin kuruluşu çok eskidir. Yalnız, başlangıcı bugünkü müze anlayışından uzaktır. Fatih Sultan Mehmed Han, istanbulu fethedince Topkapı Sarayı bahçesi içindeki Aya irini Kilisesini camiye çevirtmedi. Burası silah ve mühimmat hazinesi olarak kullanıldı. Buraya Cebehane

ismi verildi. O zamandan Üçüncü Ahmed devrine kadar Cebecilerin kontrolü altında silah ve mühimmat deposu olarak muhafaza edildi. Üçüncü Ahmed Han bir Askeri Müze kurulması gerektiği düşüncesinden hareketle 1726 senesinde,

Cebehanedeki silah ve gereçlere düzen vermek için Dar-ül-Eslihayı kurdurdu. Bu tarih Askeri Müzenin, müze anlamına uygun kuruluş tarihi olarak kabul edilmiştir. Dar-ül-Esliha, Üçüncü Selim Han

ve ikinci Mahmud Han zamanlarındaki yeniçeri ayaklanmaları sırasında yağmalandı. Özellikle 1826da yeniçeriliğin kaldırılması sırasında buradaki eşyaların da yeniçerilere aid olduğu düşünülerek bir çok

kıymetli eşya tahrib edildi. ikinci Abdülmecid Han zamanında Harbiye Ambarı adını aldı. Tophane- i Amire müşiri Fethi Ahmed Paşanın gayretiyle Müze-i Askeri adıyla yeniden kuruldu ve daha sonra

adı Asar-ı Atika-i Müze-i Hümayun olarak değiştirildi. Müze harp silah ve gereçlerini ihtiva eden Mecmua-i Asar-ı Esliha-i Atika ve arkeolojik eserleri ihtiva

eden Mecmua-i Asar-i Atika adlı iki bölümden meydana gelmişti. Mecmua-i Asar-ı Atika bölümü daha sonra Osman Hamdi Bey tarafından Çinili Köşke taşınarak bugünkü Arkeoloji Müzesinin temeli

atılmıştır. Abdülaziz Han zamanında önemini kaybeden müze, tekrar Harbiye Ambarı haline gelmiş ve Kıyafethane bölümü buradan alınarak Sultanahmeddeki Elbise Ambarı denilen yere götürülüp

Yeniçeri Müzesi adı altında sergilenmiştir. ikinci Abdülhamid zamanında Ahmed Muhtar Paşanın başkanlığında kurulan heyetin hazırladığı projeler Sultana arz edilmiş ve ikinci Abdülhamid Hanın emriyle, Yıldız Sarayı bahçesinde büyük bir

silah müzesi kurulması kararlaştırılmıştır. Fakat bu çalışmalar da neticesiz kalmış ve ikinci Meşrutiyetin ilanından sonra Tophane Müşiri Ali Rıza Paşa aynı projeyi uygulamak için Padişahtan izin aldıktan

sonra Ahmed Muhtar Paşanın başkanlığında bir kurucu Müze Komisyonu teşkil edilmiştir. Bu komisyon istanbul içinden ve dışından çeşitli silahların toplanmasını sağlamış, fakat bina seçimi

yapılmadığından bunlar Aya irini Kilisesinde toplanmıştır. Daha sonra Harbiye Nazırı Mahmud Şevket Paşa, Ahmed Muhtar Paşayı Esliha-i Askeriye Müzesini kurmakla görevlendirmiş ve kendisini ilk

Askeri Müze müdürü olarak tayin etmiştir. 1908-1923 yılları arasında müdürlük yapan Ahmed Muhtar Paşa, müzenin adını Müze-i Askeri-i Hümayun olarak değiştirmiş, kütüphane, atış poligonu kurmuş

ve Yeniçeri Mehterhanesini aslına uygun olarak Mehterhane-i Hakani adıyla faaliyete geçirmiştir. Bu arada yayın hayatına da giren Askeri Müze, Ahmed Muhtar Paşanın oğlu Sermet Muhtar Aluş Bey

tarafından Fransızca ve Türkçe olarak hazırlanan üç ciltlik Müze Rehberini ve Mehter müziği notalarını Mehterhane-i Hakani Notaları adıyla yayınlamıştır. Müzenin adı daha sonra Askeri

Müze olarak değiştirildi. ikinci Dünya Harbi sırasında savaşın Türkiyeye sıçrayabileceği düşünülerek kıymetli eşyanın bir kısmı Ankaraya ve diğer kısmı 1944de Niğdeye gönderilmiş, 1948de müze olarak Maçka Kışlası verilmiş,

1949da bütün eşyalar istanbula geri getirilmiş, 1949-1955 yılları arasında bütün eşyanın sayımı, devir ve teslimi yapılmış ve envanter kayıtları yenilenmiştir. 1955 yılında Maçka Kışlası, Teknik Üniversiteye

devredilmiş ve buradaki eşyalar eski Harbiye Jimnastikhanesine taşınmıştır. Daha sonra Harbiye Yedek Subay Okulundaki modern binasına taşınan Askeri Müze, muhteşem tarihimizin silah, araç-gereç ve kıyafetlerini modern müzecilik anlayışına uygun olarak sergilemektedir. Müzede çok çeşitli silahlar bulunmaktadır. Bunlar arasında kılıçlar, topuzlar, tüfekler, zırhlar, kalkanlar,

toplar, oklar ve her türlü ateşli silahlar en fazla olanlardır. Ayrıca birçok ünlü kişinin silahı, çeşitli askeri giyim eşyaları, sancak ve kıymetli ganimetler müzeyi süslemektedir. Bunların yanında, güzel bir kütüphanesi de olan Askeri Müzede, haftanın belirli günlerinde mehter marşları halka açık olarak mehter bölüğü tarafından icra edilmektedir