Alabalık Nedir? Alabalık Salmo trutta, Salmonidae familyasının en tanınmış mensubudur ve Somon balığı ile yakın akrabadır. Alabalık, diye adlandırdığımız balıkların ama hepsi sadece Salmo cinsine ait değillerdir. Salmonidae ailesinin arta kalanını oluşturan Oncorhynchus ve Salvelinus cinslerine ait olan balıkların bazılarınada Alabalık denilir. Alabalığın bir sürü çok yaygın olan veya sadece yöresel bulunan alt türlerine rastlanır.
Alabalık Nedir?
Gökkuşağı alabalığı Oncorhynchus mykiss, eski adı Salmo gairdneri
Anadolu alabalığı Salmo platycephalus
Abant alabalığı Salmo trutta abanticus
Karadeniz alabalığı Salmo trutta labrax
Kafkas alabalığı Salmo trutta caspius
Büyük benekli alabalık Salmo trutta macrostigma
Deniz alabalığı Salmo trutta trutta
Dere alabalığı Salmo trutta forma fario
Göl alabalığı Salmo trutta lacustris
Aral alabalığı Salmo trutta aralensis
Garda alabalığı Salmo trutta carpio
Sevan alabalığı Salmo ischchan
Marmorata alabalığı Salmo trutta marmorata
Amu-Darya alabalığı Salmo trutta oxianus
Ron alabalığı Salmo trutta rhodanensis
Balkan alabalığı Salmo trutta dentex
Ezenami alabalığı Salmo trutta ezenami
Makedonya alabalığı Salmo balcanicus
Italyan alabalığı Salmo trutta cettii
Boşnak alabalığı Salmo trutta taleri
Fibreno alabalığı Salmo trutta fibreni
Nerdeyse tüm alabalıklar yırtıcı tatlısu balıklarıdır, sadece daha çok somon balığı ile yakın akraba olan deniz alabalığı aynı Somon balıkları gibi denizde yaşayıp sırf yumurtlamak için akan tatlısulara girer.
Pasifik okyanusu somonu ile yakın akraba olan Gökkuşağı alabalığı suni göllerde yetiştirilmek için Amerika’dan getirilmiştir. Aynı çay alabalığı gibi o da balık üretiminde tanınmış bir balık türüdür. Türkiye’nin neredeyse her yerinde alabalık üretilen küçük veya büyük çiftliklere rastlamak mümkündür.
Alabalık Nedir? Alabalığın Özellikleri Nelerdir?
Alabalık, suyun derinliklerinde parlayan bir görünüme sahiptir. Çoğu ülkede alabalık yetiştiriciliği de yapılır. Bunun için özel tesisler kurulur. Türkiye’de de pek çok şehirde alabalık tesisleri vardır. Canlı renkleriyle ve hoş görünümleriyle öne çıkan bu balıklar, kahverengi, yeşil ve mavi tonlarında olabilir. Alabalıkların hemen hepsinde karışık renkler vardır. Bütün alabalıklarda boydan pembemsi bir bant ve inci beyazına dönen bir alt kısım bulunur. Ayrıca, sırtlarında, yüzgeçlerinde ve kuyrukta küçük siyah benekler yer alır. Alabalıkların yüzgecinde diken bulunmaz.
Alabalığın ortalama vücut uzunluğu 15-20 cm, ağırlığı 1.5-2 kg olur. Gölde yaşayan alabalıklar 9 kg ağırlığına kadar çıkabilir. Genelde salyangoz, su böceği ve küçük balıklarla beslenirler. Aslında yakalayabildikleri her şeyi yerler. Batı mutfağında popüler olan alabalık, lezzetiyle ünlü balık türleri arasındadır. Serin ve temiz sularda yaşayan alabalıkların, ortalama 11 yıl yaşam süresi vardır.
Alabalık Hangi Mevsimde Tüketilmelidir?
Yaz başlangıcından yaz sonuna kadar alabalıklar için en ideal zamandır. Bu dönemlerde tüketilen alabalığın hem lezzeti hem de besin değerleri yüksek olur. Balık çiftliklerinde yetiştirilen ve avlanma yöntemiyle elde edilen bu balıkların, en taze haline Haziran ve Temmuz aylarında rastlarız.
Alabalığın Faydaları Nelerdir?
Alabalık, düzenli ve yeterli miktarda tüketildiğinde protin bakımından zengin beslenmiş ve faydalı olan vitamin desteğini almış olursunuz. Alabalığın en önemli sağlık faydalarını şöyle sıralayabiliriz;
· Alabalık, mükemmel bir protein, niasin, B12 vitamini ve omega-3 yağ asidi kaynağıdır.
· Protein vücudumuzun yapı taşı olduğundan, alabalık bizim için iyi bir protein desteği sağlar.
· Hasarlı dokularımızı onarmaya yardım eder.
· Niasin desteği ile yediğimiz yiyecekleri enerjiye dönüştürmeye ve sindirime katkıda bulunur.
· Omega-3 yağ asitleri sayesinde alabalık, büyüme ve gelişme konusunda ek fayda sağlar.
Alabalık Nasıl Temizlenir?
Alabalığın ayıklanması oldukça basit bir işlem. Bunun için öncelikle balığın pullarını ve sırtında bulunan sert yüzeyi bıçak yardımıyla kazıyalım. Alabalığın karnına çizik attıktan sonra, iç organlarını dışarı alalım. Son adımda balığımızın her tarafını bol suyla yıkayalım.