Nedir ve Nasıl Nedir ve Nasıl Yapılır
Acıgöl Nedir? Göller Bölgesinin kuzeybatı kenarında, Afyonun Dazkırı ilçesinin güneyinde bir göl. Türkiyede bu isim ile anılan göllerin en büyüğü. Yüzölçümü 153 kilometrekare olup, uzunluğu 27 kmdir. En dar yeri 9 kmdir. Derinliği azdır. Ortalama 8 metredir. Gölün seviyesi denizden 836 m yüksekliktedir. Etrafı 1500-2000 metreyi bulan, volkanik kayalar ve kireç taşlarından meydana gelmiş dağlarla çevrilidir. Büyük Menderes çöküntü hendeğinin doğu ucundaki çanakta meydana gelmiş tektonik bir göldür. Her iki ucunda eski tabanını gösteren düzlükler vardır.
Acıgöl Nedir?
Acı ve tuzlu olan suyunda yüksek oranda, sodyum ve mağnezyum klorürleri ve sülfatları bulunur. Bu yüzden gölde balık yaşamaz ve kurak yaz aylarında beyaz bir görünüm alır. Göl, Kılıçgaga ve Flamingo gibi acı suları seven kuşların konaklama ve üreme yeridir.
Batı Anadoluda diğer bir Acıgöl de Simav Çayının kaynak bölümündedir. Esas gölün alanı 5 kilometrekare kadar olmasına rağmen kışın çok genişlemektedir. Denizden yüksekliği 125 metredir ve derinliği azdır. Gölün fazla suları Simav Çayı ile boşalır. Gölde balık boldur.
Ayrıca Orta Anadoluda bu adla iki göl vardır. Bunlardan biri Konyanın Karapınar ve Ereğli ilçeleri arasında ve Karapınarın doğusunda yer alan 700 m çapında, suyu acı, tuzlu ve çok derin olan göldür. ikincisi ise Nevşehirin 40 km güneybatısında yer alan küçük krater gölüdür.
acıkarpuz Citrullus colocynthis Alm. Koloquinte, Fr. Fruit de Coloquinte f., ing. Colocynth Apple, Bitter Apple. Familyası Kabakgiller Cucurbitaceae. Türkiyede yetiştiği yerler Marmara, Ege, Akdeniz bölgelerinde denize
yakın kumluklarda. Küçük bir karpuz görünüşünde, sürünücü bir bitki. Çiçekleri sarımsı yeşil renklidir. Meyvelerinin üzeri yeşil veya sarı renkli olup lekeli ve çizgilidir. Tadı acıdır.
Kullanıldığı yerler Meyvelerinde rezin, acı maddeler, glikozitler bulunur. Eskiden beri tedavide kullanılır. Düşük dozlarda müshil ve idrar arttırıcı etkileri vardır. Yüksek dozda zehirlenmelere sebeb olur. Müshil olarak daha çok veteriner hekimlikte kullanılır.
acımarul Lactuca virosa Alm. Giftlattich, Fr. Laitue virause, ing. Wild lettuce. Familyası Bileşikgiller compositae. Türkiyede yetiştiği yerler istanbul civarı.
Sapının alt kısmı batıcı tüylü, sarı çiçekli, beyaz sütlü, iki yıllık otsu bitki. Çiçekleri başak denen çiçek durumunda toplanmıştır. Başağı meydana getiren bütün çiçekler dilsi ve erdişi erkek ve dişi biraradadir.
Yapraklarının dişli ve dişlerinin ucunun dikenli olmasıyla yenen maruldan ayrılır ve tadı acıdır. Süt borularına sahiptir. Boyu 1-2 metreyi bulan sürgünü kesilirse beyaz bir süt akar. Kuruyunca esmerleşen sütüne acı marul sütü denir.
Kullanıldığı yerler Acı marul sütü eskiden ağrıları dindirmek için ameliyatlarda kullanılırdı. Bitki zehirli olup, narkotik ve yatıştırıcı etkiye sahiptir. Şimdi de yatıştırıcı olarak şuruplarda kullanılmaktadır.
Tabii olarak Avrupa, Kuzey Afrika ve Batı Asyada yayılmıştır. Acı marul eskiden Avrupa ve Amerikada sütü için yetiştirilirdi.
acımık Cephalaria syriaca Alm. Syrien Schuppenkopf, Fr. Syrienne scabieuse, ing. Syrian Scabious. Familyası Fescitarağıgiller Dipsacaceae, Türkiyede yetiştiği yerler Orta ve Güney Anadolu.
100 cm kadar boyda, bir senelik otsu bir bitki. Gövde ve dallar tüylü olup, üstte dallanmıştır. Yapraklar karşılıklı, kısa saplı, oval şekilli, kenarları dişli ve üzeri tüylüdür. Çiçekler tüp şeklinde, morumsu kırmızı renktedir. 12-20 çiçek biraraya gelerek bir küme meydana getirirler. Meyve önceleri yeşil, olgunlaşınca açık veya koyu kahverengidir. Pelemir olarak da bilinir.
Memleketimizde 12 kadar acımık türü bulunmaktadır. Bunlardan yalnız bir tanesi Cephalaria syriaca hemen bütün Anadoluya yayılmıştır. Orta ve Güney Anadoluda yetiştirilmektedir.
Kullanıldığı yerler Acımık meyveleri, memleketimizin bazı bölgelerinde Kayseri, Erzincan buğdaya karıştırılır. Acımık ihtiva eden buğday ile hazırlanan unlar acımsı bir tattadır. Acımık yağı zor kuruyan bir yağdır. Bu yağ dericilikte ve hayvanları yağlamakta kullanılır.
acıtırfil Menyanthes trifoliata Alm. Bitterklee, Fr. Trefle dean, Menyanthe, ing. Bitter clover. Familyası Menyanthaceae. Türkiyede yetiştiği yerler Bütün Avrupaya yayılmasına rağmen seyrek rastlanır.
Yaprakları üç yaprakçıklı, çiçekleri soluk pembe renkli bir su bitkisi. Özellikle kuzeyde bataklıklarda, su çukurlarında, kuytu yerlerde, akarsu ve denizlerin kumlu kısımlarında rastlanır. Ovalardan, Alp Dağları yüksekliklerine kadar yetişir.
Acıyonca, üçyaprak, yosunyoncası gibi isimlerle de bilinir. 15-30 cm yükseklikte mayıs – haziran aylarında çiçek açan bir bitkidir. Yuvarlak bir ana dalı vardır. Genellikle sulak çayırlarda bulunur. Büyük ve parçalı düz yapraklara sahiptir. Parça yaprakçıkları ters yumurta şeklindedir. Beyazdan pembeye kadar renkli olan çiçekleri, en uçta sık salkım şeklinde bulunur. Çiçek tacı, nazik yıldız şeklindedir.
Kullanıldığı yerler Sindirime yardımcı olan, iştah açıcı bir bitkidir. Karaciğer ve safra rahatsızlıklarında iyi bir etkisi vardır. Mide şişkinliği ve barsakta gaz toplanmasını önler, ateşi düşürür. Sinir sistemini teskin eder. Halk arasında sarılığa, kansızlığa karşı ve kan temizleyici olarak kullanılır. Haricen ekzamaya karşı ve karaciğer hastalıklarında tavsiye edilir. Acıgöl Nedir
