Faruk Nafiz Çamlıbel Hayatı
Türk şair, oyun yazarı, gazeteci, siyaset adamı. Milli Edebiyata dönüş sürecinden etkilenerek divan edebiyatı yazım kalıbı olan aruz veznini terk etmiş bu dönüşüme destek vermek amacıyla Hecenin Beş Şairinden Beş Hececiler biri olmuştur. Yazın çalışmaları şiirden ibaret kalmamış sanattan yoksun bırakılmış halka yönelik oyunlar kaleme almış ve eserlerinde gerçekçi bir lirizm ortaya koymuştur
Yeni Lisan anlayışıyla gelişim sürecinde olan Türkçenin bilhassa Anadolu yöresinde yaygınlaşması için çalışmış bir Milli Mücadele dönemi şairi olarak, Cumhuriyetin 10. kuruluş yıldönümü için Behçet Kemal ile birlikte, 10. Yıl Marşını mısralara dökmüş ve Türk milletine armağan etmiştir.
Faruk Nafiz Çamlıbel 18 Mayıs 1898 tarihinde, Orman ve Maadin Nezareti memuru Süleyman Nazifin oğlu olarak, istanbul Kanatlarımın Altındada dünyaya geldi. ilk ve orta öğrenimi için Bakırköy Rüştiyesi ile ardından Hadika-i Meşveret idadisine gönderildi. Henüz lise yıllarındayken şiirler kaleme almaya başlayan Çamlıbelin Eserlerimin Ruhu adıyla yayımlanan ilk şiiri, 1913 yılında Peyam gazetesinin edebiyat ekinde yer aldı. Ertesi yıl, Saat adlı manzumesi Çocuk Dünyası dergisinde yayımlandı.
Yüksek öğrenimine istanbul Darülfünunu Tıp Fakültesinde devam ederken, 1917 yılında aldığı bir teklif üzerine eğitimini yarıda keserek, Ati gazetesinin yazı işleri bölümünde çalışmaya başladı. Cenap Şahabettin ve özellikle de Yahya Kemal Beyatlıdan ve dolayısıyla Servet-i Fünun akımından oldukça fazla etkilenen Çamlıbel, ilk şiirlerini aruz vezniyle kaleme aldı. Ancak sonraları, Milli Mücadele döneminin aydınlara verdiği yenilikçi ilhamdan yola çıkarak, Türkçenin yalınlaşması, yabancı kelimelerden ve kalıplardan uzaklaşılması düşüncesini benimseyerek hece vezniyle yazmaya başladı
Milli edebiyatın oluşabilmesi, geliştirilebilmesini misyon edindi ve Enis Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy, Yusuf Ziya Ortaç ve Orhan Seyfi Orhon gibi Yeni Lisancılarla birlikte, Türk edebiyat tarihinde Beş Hececiler adıyla anılır oldu. 1918 yılında yayımlanan, Şarkın Sultanları adlı ilk şiir kitabıyla, edebiyat camiasında tanınır hale geldi.
1919 yılında ise, ikinci kitabı Dinle Neydeni çıkardı ve adını geniş kitlelere duyurma fırsatı yakaladı. Oldukça verimli bir şair olan Çamlıbel, aynı yıl Gönülden Gönüleyi yayımladı. Aynı zamanda, Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının gelişmesinde büyük rolü olan çeşitli dergi ve gazetelerde çalıştı. Gençlik yıllarında aruz vezniyle yazdığı şiirlerinin de basıldığı, ileri 1917-18, Yeni Mecmua 1918, Şair 1918-19, Ümid 1919-1921, Edebi Mecmua 1919, Nedim 1919, Temaşa 1920, Yarın 1921-1922 ve daha birçok yayın organında yer aldı.
1921 yılında, Kurtuluş Savaşının melankolik sosyal havasından etkilenerek, bir aydın olarak, ancak halkın eğitilmesi ve bilinçlendirilmesine yardım etmek suretiyle mücadeleye en faydalı şekilde destek verebileceğini düşünerek, öğretmenlik yapmak istedi. ilk görev yeri, Kayseriydi
Bu sayede Çamlıbel, Anadoluda cereyan eden gerçek savaşın içine girmiş oldu ve soluduğu bu yerel havayı ileriki eserlerinde işledi. Ünlü şiiri Han Duvarlarını ve daha pekçok eserini bu duygu yoğunluğu içerisinde kaleme aldı. Anadolu köylüsünün savaş, eğitimsizlik, yoksulluk sebebiyle yüzyüze geldiği acıların ilk defa tiyatro sahnesinde gözler önüne serildiği Canavar 1924-1926 adlı lirik tiyatro oyunu da, şairin realist bakış açısıyla aynı yıllarda satırlara döktüğü, önemli eserleri arasındaydı.
1924 te Ankara ilköğretim Okuluna tayin edildikten sonra, 1932 yılına kadar, edebiyat öğretmenliği görevini Ankarada sürdürdü. Yeni devletin yapılandırılması için yoğun şekilde faaliyet gösteren siyaset çevrelerine yakınlaşması nedeniyle, bu alana ilgi duymaya başladı. Başkentte geçirdiği yıllar boyunca, sevilen şiirlerini Çoban Çeşmesi 1926, Suda Halkalar 1928 gibi kitaplarda toplayarak yayımladı
1932 den sonra görevine istanbulda devam eden ünlü şair, Vefa Lisesi, Kabataş Erkek Lisesi ve ardından Amerikan Kolejinde bulundu. Bu dönemde, Akın ve Özyurt 1932 gibi tanınmış tiyatro oyunun yanı sıra, Onuncu Yıl Marşını Behçet Kemalle birlikte – 1933, Bir Ömür Böyle Geçti 1933 derleme şiir kitabını ve Atatürkü konu alan Kahraman1933 adlı oyununu yazdı
Ertesi yıl, sevdiği şiirlerini biraraya getirdiği Elimle Seçtiklerim adlı derleme kitabını yayımladı. 1936 da ise, ilk roman çalışması olan Yıldız Yağmurunu kaleme aldı. Bu eserini takip eden yıllarda Akarsu 1937, Akıncı Türkleri 1938, Tatlı Sert 1938 ve Yayla Kartalı gibi, yeni şiirlerinin yer aldığı kitapları basılan Çamlıbel, sanatçı kimliğini terk etmeksizin, siyasette aktif rol almaya karar verdi.
1946 seçimlerine, Demokrat Partiden katıldı ve istanbul ilinden milletvekili seçildi. 27 Mayıs 1960 tarihindeki ihtilale kadar görevini aralıksız sürdüren Çamlıbel, darbe sonrasında diğer birçok DP milletvekiliyle birlikte suçlu bulunarak tutuklandı ve Yassıadadaki cezaevine gönderildi. 15 ay tutuklu kalmasının ardından, aleyhine açılan davalardan beraat ederek serbest bırakıldı. Sonrasında, Arnavutköydeki evinde inzivaya çekilen şair, Yassıadada geçirdiği zaman içerisinde yazdığı Zindan Duvarlarını 1967 yılında, Han Duvarlarını ise 1969 yılında yayımladı.
Şair, 8 Kasım 1973 tarihinde çıktığı yurt gezisinde, Akdeniz sularında seyreden Samsun vapurunda hayatını kaybetti. Çamdeviren, Deli Ozan gibi mahlaslarla mizah şiirleri de kaleme almış olan Çamlıbel, Anayurt adlı bir de dergi çıkarmıştır
Milli edebiyatımızın kaydettiği ilerlemeyi Anadoluya yansıtmaya çalıştığı gibi, Anadolunun sıkıntılarını da edebiyatla dile getirmeye çalışmıştır. Her ne kadar eski bir istanbul beyefendisi olsa da, ülkenin geri kalmış yörelerini görmezden gelmemiş ince bir sanatçı hassasiyetiyle bu sorunların temeline inmiştir. Şiir ve manzum oyunların yanı sıra, çocuk piyesleri de yazmıştır.
Eserleri
şiir Şarkın Sultanları 1919 Gönülden Gönüle 1919 Dinle Neyden 1919 Çoban Çeşmesi 1926 Suda Halkalar 1928 Bir Ömür Böyle Geçti 1933 Elimle Seçtiklerim 1934 Akarsu 1937 Tatlı Sert Mizah Şiirleri, 1938 Akıncı Türküleri 1938 Heyecan ve Sükûn 1959 Zindan Duvarları 1967 Han Duvarları Seçme Şiirler, 1969