Avrupa Tarihi

Avrupa Tarihi

orta çağın başlarında batı roma imparatorluğunun yıkılışı, avrupada feodalitenin başlamasına neden oldu. feodalite, toprak egemenliğine dayalı federal bir yönetim sistemiydi. avrupada, ülke yönetimi çeşitli hanedanlara mensup kralların elindeydi. hanedan üyeleri arasındada taht kavgaları çıkıyordu. aynı zamandada devletler arasında uzun süreli savaşlar çıkıyordu. bu kargaşa ortamında ezilen halk kralların kendilerini koruyamdığını anlayınca, güçlü gördükleri senyörlerinderebeylerin himayesine girdiler

böylece krallar merkezi otoritelerini kaybederken, eyaletlerdeki senyörler güçlenerek bağımsız hareket etmeye başladılar. 9. yüzyıldan itibaren gerçek anlamda feodal yapıya geçildi. sahip oldukları topraklarda bağımsız olarak hareket eden senyörler, kendi güvenliklerini sağlamak amacıyla şövalye adı verilen savaşçılar tplayarak, ordu kurdular.

orta çağ avrupasının en güçlü devleti roma-germen imparatorluğuydu. ama bu devlet içinde dahi bağımsız hareket eden avusturya ve alman prenslikleri ortaya çıkmıştı.

15. yüzyıldan itibaren avrupanın feodal yapısı değişmeye başladı. yeni kıtalara yapılan göçler ve savaşlar sonrasında nüfusun azalması, senyörlerin askeri güçlerini olumsuz yönde etkiledi.

ayrıca haçlı seferlerine katılan irçok senyörde ya hayatını kaybetti ya da servetini. onlardan boşalan topraklarda krallıklar güçlenmeye başladı. istanbulun fethi sırasında önemi anlaşılan toplar, feodalitenin çözümesinde büyük rol oynadılar

merkezi krallıklarını güçlendirmek isteyen krallar, toplar sayesinde feodal beylerin şatolarını yerle bir ettiler ve feodalitenin sonunu getirdiler. coğrafi keşiflerde avrupanın, ekonomik yapısında büyük değişikliklere neden oldu. avrupada orta sınıf ile sermaye sınıfı oluşarak feodal sınıflaşma değişti. bu tarihten itibaren, başta italya olmak üzere avrupada düşünce ve kültür hareketleri başladı. hümanizm ve rönesans hareketleriyle de skolastik düşünce sarsıldı.

merkezi krallıklar egemnlik sahalarını genişletmek için birbirleriyle savaşmaya başladılar. bu nedenle fransa ile ingiltere arasında yüzyıl savaşları yaşandı1337-1453. bu savaşı fransa kazandı. daha sonra ise fransa ile almanya arasında veraset savaşları başladı1494-1559. alman imparatoru şarlken bu mücadeleyi kazandı. osmanlı deleti şarkenin avrupadaki gücünü kanuni döneminde yok etti. böylece şarlken ve şarlkene karşı olan devletlerin güç dengesi yeniden sağlanmış oldu.

ingilterede ise yüzyıl savaşlarının ardından iç savaş çıktı 1455-1485. çiftegül savaşı olarak adlandırılan bu savaşta feodal beyler iki cepheye ayrılarak savaştılar. bu savaşın sonucunda ingilterede krallık rejimi ortaya çıktı. 1.elizabeth ingiltereyi denizlerde güçlü bir devlet yaptı ve bundan sonra ingilterenin sömürgecilik faaliyetleri başladı.

sebepleri pusulanın geliştirilmesi sağlam gemilerin yapılması coğrafya bilgisinin artması ve cesur gemicilerin yetişmesi. avrupalılarda doğunun zenginliğine ulaşma isteği

avrupada bu gelişmeleri takip eden dönemde doğuya ulaşmak isteyen gemiciler, ispanya ve portekiz krallıklarından aldıkları yardımlarla açık denizlere açıldılar. böylece dünya tarihinin seyrini değiştiren coğrafi keşifler başlamış oldu.

coğrafi keşiflerin osmanlı devletine etkileri coğrafi keşifler avrupanın ekonomik ve kültürel yönden gelişmesine ve ilerlemesine yol açarken osmanlı devletini olumsuz yönde etkilemiştir. coğrafi keşifler sonucundaosmanlı devletinin uğradığı zarar 2 yönde olmuştur.

birincisi osmanlı devletinin elindeki ipek ve baharat yoları önemini kaybettiği için bu yollardan ve akdeniz limanlarından elde ettiği gelir azaldı. bu durum, osmanlı devletini ekonomik bakımdan zor duruma düşürdü.

ikincisi coğrafi keşifler sonucunda avrupaya bol miktarda altın ve gümüş geldi. avrupalılar bu altın ve gümüşeri akdeniz, avrupa ve özelliklede osmanlı pazarlarında harcamaya başladılar. bu durum osmanlı ekonomisine zarar verdi. piyasadaki para miktarı artarak ilk kez enflasyon ve pahalılık yaşandı.

rönesans sebepleri matbaanın kullanılmasıyla, kitapların daha geniş kitlelere ulaşması ve buna bağlı oarak düşünce hayatının gelşmesi.

latin ve yunan klasiklerinin yeniden incelenmesi ve hümanizm hareketinin başlaması coğrafi keşiflerin sonunda, arupanın zenginşleşmesi ile sanata ve bilime değer veren mesen sıfının oluşması, sanatçıların ve bilim adamlarının bu sınıf tareadından korunması.

din adamlarına duyulan güvenin azalması ve orta çağ skolastik düşüncesinin değerini kaybetmesi orta çağ boyunca farabi, ibn-i sina ve ibn-i rüşd gibi islam bilginlerinin eserlerini tercüme eden avrupalılarda eski yunan ve ibrani kaynaklarına ilginin artması ve akılcı düşüncenin öne çıkması.

sonuçları avrupada reim, heykel, edebiyat ve mimari en üst düzeyde gelişme gösterdi. eski eserler ve incil, latinceden avrupa, dillerine çevrilerekokunduğu için kiliseye ve din adamlarına duyulan güven azaldı. böylece reform hareketlerine zemin hazırlandı.

orta çağ avrupasında egemen olan skolastik düşünce yıkılarak, yerini deney ve gözleme dayalı pozitif düşünce aldı. pozitif ve özür düşünce, bilim alanında yeni buluşların ortaya çıkmasına yol açtı reform sebepleri hümanizm hareketleri sonucunda, hristiyanlığın kaynlaklarına inilmesi ve temel prensiplerin ortaya konması

katolik kilissesinde görülen bozulmalar ve bunları gidermek için yenilik yapma düşüncesinin yayılması kilisesnin endülüjans satışları ile gelirini artırması ve insanları sömürmesi matbaa sayesinde incilin her dile çevrilerek okunması sonucunda kiliseye duyulan gücenin yerini şüpheye bırakması

rönesans ve hümasnizm hareketleri sonucunda skolastik düşünce yıkılarak, özgür ve pozitif düşüncenin egemen olasmı coğrafi keşifler sonrasında, doğu islam dünyasının zenginliğini ve yaşayışını gören avrupalılarda, ahiret korkusunun yerini dünya nimetlerinden yararlanma isteğinin alması.

sonuçları avrupada din ve mezhep çatışmaları başladı katolik kilisesi kendini yeniden düzenledi. engizisyon mahkemeleri ve cizvit tarikatı kurularak, kilise kendini diğer mezheplere karşı korumaya çalıştı.

kilisenin mallarına el koyan krallar ve burjuva sınıfı güçlenmeye başladı avrupada mezhep birliği bozuldu. katolik ve ortadaoks kiliselerinin yanı sıra protestanlık, kalvenizm, anglikanizm, presbiteryen gibi yeni mezhepler ortaya çıktı.

kilise ve din adamlarının toplum üzerindeki dini ve siyasi baskıları ortadan kalktı okullar kilisenin denetiminden uzaklaştı. böylece laik eğitim ortaya çıktı