Platin Nedir

Platin Nedir

Atom numarası 78, Atom ağırlığı 195,23, yoğunluğu 21,4 olan, 1755 °Cde eriyen, kolay işlenen, çok dayanıklı, değerli bir Element Platinin simgesi Pt dir Platin, periyodik cetvelde Pt simgesi ile gösterilen kimyasal bir element olup atom numarası 78 dir. Ağır, dövülebilir, sünek, grimsi beyaz renkli, geçiş metalleri grubunda, kıymetli metallerdendir. Korozyona dayanıklı olup bazı Bakır ve Nikel cevherlerinde bulunur

Kuyumculukta, laboratuar cihazlarında, Elektrik kontaklarında, dişçilikte ve otomobil egzost kontrol cihazlarında kullanılır Simyacıların Platin için kullandıkları simge, Altın ve Gümüşün simgelerinin bir araya getirilmiş şeklidir Platinin, Önemli özellikleri Platin saf haldeyken gümüşümsü beyaz renklidir. Korozyona dayanıklıdır. Platin grubu metallerin altı üyesinin de rutenyum, rodyum, paladyum, osmiyum, iridyum, ve platin katalitik özellikleri çok üstündür. Bu nedenle Platin, otomobillerin egzoz sistemlerindeki katalitik konverterlerde ve bujilerin uçlarında kullanılır.

Platin, yüksek aşınma ve kararma direncinden ötürü ideal bir hassas kuyumculuk metalidir. Platin Altından daha kıymetlidir. Platin fiyatları, piyasadaki arz-talep dengesine göre değişmekle birlikte normalde Altının iki mislidir. 18. yüzyılda platinin nadir bulunur oluşu, Kral XV. Louisnin onu, krallara layık tek metal olarak tanımlamasına neden olmuştur.

Göze çarpan diğer özellikleri arasında kimyasallara karşı direnç, çok üstün yüksek Sıcaklık özellikleri, ve kararlı elektriksel özellikler sayılabilir. Platin Havada hiçbir Sıcaklıkta korozyona uğramaz, ancak siyanür, halojenler, kükürt, ve Alkaliler tarafından korozyona uğratılır. Hidroklorik Asit HCl ve nitrik asit HNO3 içerisinde çözünmez fakat, kral Suyu aqua regia olarak bilinen karışımda kloro – platinik asit oluşturarak çözünür. Bilinen oksidasyon kademeleri +2, +3, ve +4 tür.

Platinin Kullanım alanları katalitik konverterlerde katalizör olarak benzinli araçların egzoz sistemlerinde tercihe bağlı bir bileşen, platin içeren bazı bileşenler, DNA yapısı arasına girme kabiliyetlerinden ötürü kemoterapi alanında kullanılırlar. Örneğin, sisplatin, karboplatin ve okzaliplatin bu tür ilaçlar grubundadırlar.

platin dirençli termometreler, elektrolizde kullanılan elektrotlar Platinin Tarihçesi Doğal halde bulunan platin ve platin alaşımlarının varlığı uzun zamandan beri bilinmektedir. Platin, Kristof Kolomb öncesi Amerikan yerlileri tarafından kullanılmışsa da Avrupalıların bu metalden ilk defa söz etmeleri 1557 yılına rastlar bir italyan hümanisti olan Julius Sezar Skaliger 1484-1558, Panama ve Meksika arasındaki bir Orta Amerika madeninde bulunan bu gizemli metalden bahsederken onu, şimdiye dek bilinen hiçbir ispanyol sanatıyla ergitilemeyen olarak tanımlamıştır.

ispanyollar metali ilk olarak Kolombiyada bulduklarında ona platina veya küçük gümüş adını vermişlerdir. Platini Gümüş cevherleri içerisinde istenmeyen bir empürite olarak görmüşler ve çoğunlukla da atmışlardır.

Platin ilk olarak Antonio de Ulloa ve Don Jorge Juan y Santacilia adlı iki astronom tarafından keşfedilmiştir. Her ikisi de ispanya Kralı V. Philip tarafından 1735-1745 arasında Perudaki bir keşif gezisi için görevlendirilmişti. Ulloa, platin ayı, New Granadada Kolombiya altınla birlikte bulunan ve işlenemeyen metal olarak tanımladı. Ulloanın gemisine dönüş yolculuğunda ingilizler tarafından el konuldu ve ingiltereye götürüldü. Kendisine iyi davranıldı, hatta Royal Societyye üye bile yapıldı. Ancak bu bilinmeyen metalden bahsetmesi, hakkında yayın yapması 1748&#8242e kadar yasaklandı. Oysa Charles Wood bu gelişmelerden bağımsız olarak 1741&#8242de metali ayrıştırmıştı.

Uzun yıllar boyunca uzunluk ölçüsü birimi metrenin tanımı, Sevrdeki Fransa Bureau International des Poids et Mesuresde bulunan platin iridyum alaşımından yapılmış bir çubuk üzerindeki iki işaret arasındaki mesafe olarak tanımlanmıştır. Yine aynı şekilde platin iridyum, alaşımından yapılmış bir silindir de kilogram standardı olarak aynı yerde bulunmaktadır. Platin, standard Hidrojen elektrodunun tanımında da kullanılmaktadır.

Platinin Bulunuşu Platin genellikle saf ya da iridyum ile alaşım halinde bulunur. Platin arsenik sperilit Minerali PtAs2, Kanadadaki Sudbury cevher yataklarında nikel cevherleriyle bir arada bulunan ana platin kaynağıdır. Daha nadir bulunan sülfürlü minerali kuperit Pt,Pd,NiS ise platini, paladyum ve nikel ile birlikte içerir. Kuperite genellikle Transvaalde Güney Afrika rastlanır.

Platin daha çok, diğer platin grubu metallerle PGM birlikte ve Witwatersrand Güney Afrika, Kolombiya, Ontario, Ural Dağları, ve bazı batı Amerika eyaletlerindeki alüvyal plasiyer cevher yataklarında bulunur.

Platin ticari anlamda Sudbury cevher yataklarındaki nikel cevherlerinin işlenmesi sırasında yan ürün olarak elde edilir. Bu cevherlerde platinin yalnızca 0.5 ppm 1 ppm = milyonda bir mertebesinde bulunması bile platinin ne kadar kıymetli ve işlenmeye değer olduğunun bir göstergesidir.

Platinin izotopları Platinin beş adet kararlı izotopu ve bir de yarılanma ömrü 6 milyar yıl olan radyo izotopu vardır Pt-190. Platinin başka radyo-izotopları da vardır ve bunlardan en kararlısı yarılanma ömrü 50 yıl olan Pt-193 tür.

Önlemler Platin reaktif bir metal olmadığından herhangi bir sağlık problemi yaratmaz. Bazı platin kompleksleri cis platin, anti tümör aktivitelerinden dolayı kemoterapi alanında kullanılmakta iseler de böbreklerde geri dönüşümü olmayan tahribata yol açarlar