Mortgage Nedir? 2007’de yasalaşan mortgage yasası sonrasında Türkiye’de verilen tüm konut kredileri mortgage kapsamında kullandırılmaktadır. Mortgage sistemi sayesinde bankalar ve diğer finansman kuruluşları çeşitli piyasa araçlarını kullanarak daha ucuza kredi kullandırabilir. Bu sayede tüketiciler düşük aylık ödemelerle ve yüksek vadelerle, kira öder gibi ev sahibi olabilirler. Yıllarca kira ödemek yerine bu parayı yeni bir ev almakta kullanabilirler.
Mortgage Nedir? Mortgage yasasına göre konut kredilerinde uygulanan faiz oranı sabit, değişken veya her ikisini de içerecek şekilde olabilir. Ancak Türkiye’de faaliyet gösteren bankalar konut kredilerinde istisna durumlar hariç sadece sabit oran uygular. Konut kredisinde satın alınan konutlar teminat gösterilir. Ticari nitelikli gayrimenkuller ise teminat olarak alınamaz. Bu teminat kapsamında banka satın alınacak konut üzerine kendi lehine ipotek tesis eder.
Bankalar konut kredisi kapsamında tüketicilere; Konut edinmeleri amacıyla,Sahip oldukları konutların teminatı altında kullandırılmak amacıyla,Daha önce kullandıkları konut kredilerinin yeniden finansmanı amacıyla,konut kredisi kullandırılabilirler. Zaten bir konuta sahip tüketiciler başka bir konut edinimi için konut kredisi kullanabilirler.
Bu tüketiciler yeni bir konut dışında; bireysel nakit ihtiyacı, arsa alımı, konut tadilatı, düğün harcaması vb. gibi büyük tutarlı harcamalar yapmaları gerektiğinde mortgage yasası kapsamında ipotekli ihtiyaç kredisi kullanabilirler. Bu tür krediler ev teminatı söz konusu olduğundan, nakit kredilere göre daha uzun vadeli ve daha düşük faizli olurlar.
Teminat gösterebileceği bir konutu bulunmayan tüketiciler, konut edinimi dışında başka amaçlarla konut kredisi kullanamazlar.Bankalar bunu garanti altına almak için konut kredilerini krediyi kullanan tüketiciye değil, alınacak evin satıcısına öderler. Yine aynı amaçla, bankalar akrabalar arasındaki alım satımlarda konut kredisi kullandırılmaktan imtina ederler.
Tutulu satış genellikle taşınmaz mal (çoğunlukla da yapı) satınalımlarında kullanılır. Bu gibi satışlarda, parasal kurumlar ödünç verdikleri tutar (kredi) geri ödenene dek, taşınmaz mala el koyabilme yetkisini ellerinde tutarlar. Bu tutu, parasal kurumların ödünç verdikleri para için bir güvence niteliğindedir.
Bu yöntem, özel ya da tüzel kişilerin, bir taşınmaz malın ederi kadar paraları başlangıçta olmasa da, malı alıp, genellikle 15-30 yıllık süre içerisinde parça parça ödemelerini ve sonunda da tümüyle sahip olmalarını sağlar. Ödeme tamamlandığında, tutu durumu ortadan kalkar.
Ödünç verilen tutar, ödünç isteyenin geri ödeme kapasitesine (genellikle aylık gelirinden giderleri çıkarıldıktan sonra hesaplanır) ve satın alınmak istenen taşınmaz malın “Hemen Paraya Çevrilebilir Değeri”ne (HPÇD) bağlıdır. HPÇD genellikle malın değerinin %75’i ile %90’ı arasında olur ve borcun ödenememesi durumunda malın parasal kurumca hemen satılabileceği tutara denk gelir. Tutu yöntemiyle alınan mallar, borcun ödenememesi durumunda, parasal kurumca, genellikle ederinin biraz altında beklemeden satılırlar.
Tutu yöntemiyle ödünç alınan tutarın geri ödenmesinde, genellikle o ülkedeki vergi yasalarına ve ödünç alanın alabileceği rizikolara bağlı olarak değişik parasal yapılar kullanılır. Örneğin borç faizlerinin vergiden düşülebildigi ülkelerde, geri ödemelerin sanki hepsi faiz ödemesiymiş gibi yapılandırılır. Ya da, ödünç alınan tutarın değişik oranlardaki bölümü (ödünç alanın riziko seçimine göre) borsa fonlarına yatırılarak ödemeler oradan gelen gelirle yapılır.Birçok ülkede, özellikle de gelişmiş ekonomilerde, ev, işyeri satınalımlarının tutu yöntemiyle yapılması çok olağandır.
Mortgage Kelime Anlamı
Mortgage Nedir? Kelime anlamı ipotek olan “mortgage”, konut sahibi olmak isteyenlere finans kuruluşlarınca konut üzerinden tesis edilecek ipotek karşılığında uzun vadeli konut kredilerinin kullanılmasını öngören bir tür gayrimenkul finansman sistemidir.
Mortgageın Kuralları
- Sistem 2006 yılının ilk yarısında uygulamaya girecek.
Vade ve faizler piyasada belirlenecek.
Sabit faiz ve değişken faizli kredi imkanları sunulacak.
Sistemden imarlı binalar yararlanacak.
Proje ve inşaat safhasındaki konutlar da mortgage’a dahil olacak.
Sistemde, gayrimenkulle ilgili yaş, semt, kredi vadesi gibi sınırlamalar olmayacak.
Sisteme belli bir peşin para ile girilebilecek.
Banka üç ay kredi taksitini ödeyemeyenin evini satma hakkına sahip olacak.
Bankalar sözleşme yapmadan önce müşteriye bilgi formu verecek.
Borcunun kalanını kapatmak isteyenler anapara artı yüzde 2 faiz ödeyecek.