Larenjit Nedir
Larenjit Ne Demek? Larenjit Nedir Kısaca? Larenjit Ne Demektir? Larenjit Neden Olur?
Larenjit Nedir, Larenks’in (gırtlağın) iltihabi hadisesi. Larenjit, (had) ve (müzmin) olarak ikiye ayrılır. a) Akut larenjit (Had larenjit): Mikroorganizmalar, zedeleyici kazalar (travmalar), bazı kimyevi maddelerin tahrişi, aşırı ısı, iyonize edici radyasyon ve antijenantikor reaksiyonlarıyla olabilir. Bunlardan, akut larenjitlere örnek olarak, mikroorganizmalarla olan akut larenjit en önemlisidir.
Mikrobik larenjit (infektif larenjit): Genellikle burun ve boğazın akut iltihabi olaylarına bağlı olarak gelişir. Mikrop, çoğunlukla virüstür ve üzerine bakteriyel infeksiyon eklenir. En çok rhinovirüs ve influenza virüsleriyle olur. Adenovirüslerle de olduğu gösterilmiştir. Virüs tarafından hasara uğratılan sümüksü zarlarda (mukozalarda), beta hemolitik streptekok, hemofilus influenza ve daha az olarak pnömokok cinsi bakteriler üreyebilir.
Klinikte ateş, üşüme, iştahsızlık ve halsizlik, boğazda kuruluk ve yanma hissi olur. Larenjite has olarak, ses değişikliği en önemli bulgudur. Ses tonunda düşme, uykudan uyanıldığında belirginleşen ses kısıklığı olur. Konuşmak ağrılı olabilir ve hasta hiç konuşamaz hale gelebilir. Bu bulgu, ses tellerinde şişme ve iltihabi hadiseye bağlıdır. Solunum, erişkinlerde etkilenmez, çocuklarda larenks mukozası,
altındaki dokulara daha gevşek bağlandığından nefes almakta güçlük ve genellikle gece başlayan, havlar tarzda öksürük ortaya çıkar. Üst solunum yolu, kalem ucu kadar daralabilir. Bu halde acil tedavi, hatta soluk borusuna boyundan delik açmak (trakeotomi) gerekir.
Birkaç gün sonra mukozadaki birikim daha yumuşak hale gelir ve öksürükle artabilir. Hasta, birikimi attığı zaman rahatlamaya başlar ve hastalık 7-10 günde iyileşir.
Hasta sesini kullanmakta ısrar eder veya biraz iyileşince eskisi gibi kullanmaya çalışırsa iyileşmesi uzar. Bunun dışında virüsün tipi sebebiyle de iyileşme uzayabilir.
Erişkinlerin tedavisinde en önemli nokta hastanın bir süre sesini kullanmamasıdır. Çünkü ses çıkarılırken larenks mukozası kolayca tahriş olur ve iyileşmesi tam olmazsa müzmin larenjite gidiş olabilir. Mikroba uygun antibiyotikler verilir. Ayrıca hastayı rahatlatmak için buhar, ağızdan fazla miktarda sıvı, aspirin ve öksürük şurupları verilebilir.
Çocuklarda oksijenli soğuk buhar, damar yoluyla verilen steroitli ilaçlar genellikle yeterli olur. Nadiren trakeotomi açılır. Gerekli görülürse, mikroba uygun antibiyotikler ve sakinleştirici ilaçlar kullanılır.
Akut larenjit teşhisi konulurken difteri, mikrobik olmayan larenjitler ve mikrobik olanların ayrımı, tedaviyi belirlemekte son derece önemlidir.
b) Kronik larenjit (Müzmin larenjit): Bu başlıkta çok sayıda hastalık vardır. Herbirinin teşhis ve tedavisi ayrı olduğundan, sadece uzun süreli ses kısıklığı ortak özellik olarak belirtilip bu hastalıkların
sınıflanması kısaca şöyledir
Müzmin Özel Olmayan Larenjitler
Dokuda büyüme yapmayan larenjit; dokuda müzmin büyüme yapan larenjit; doku küçülmesi yapan larenjit; ses teli polipleri (saplı tomurcuk); ses tellerinin polip benzeri yozlaşmaları; sapsız tomurcuk (nodül).
Müzmin özel larenjitler
Larenks tüberkülozu; larengeal kupus hastalığı; larenks frengisi; larenks cüzzamı; larenks mantar hastalıkları.