Protoplazma Nedir? Bilim, teknolojinin gelişmesi sayesinde dev adımlarla ilerlemiş bulunuyor. Modern ve çok etkili yeni yeni araştırma, gözlem ve inceleme yöntemlerinin bulunması, bu bakımdan son derece yararlı olmakta. Öyle ki, tabiatın nice şaşırtıcı, şeylerinin benzeri, hatta eşi artık laboratuarlarda gerçekleştirilebiliyor. Buna rağmen, bilim adamlarının henüz yapamadıkları bir madde var. Buda, bütün bitkilerin ve hayvanların yaşayan temel parçası, canlılığının esası ve özü olan “protoplazma”dır. Bitki olsun hayvan olsun, bütün organizmalar hücrelerden meydana gelmiştir. Hücre sayısı insandaki gibi milyonlarca veya protozoa’daki gibi bir tane olabilir. Fakat bir insanda, bir balinada veya bir gülde, bütün hücrelerin duvarları aynı öz cevheri, protoplazma’yı çevreler.
Protoplazma Nedir?
Her hücredeki protoplazma esas iki kısımdandır. Bunlardan biri daha katı olan merkez kısmı, nükleus veya çekirdektir. Öteki kısım daha yumuşak, daha sıvımsıdır ve “sitoplazma” diye tanımlanır.
Her protoplazma birbirine benzemez. Gerçekte, yaşayan her varlık, kendine has tipte protoplazmaya sahiptir. Bir organizmadaki değişik tür hücrelerin protoplazmaları da kendine has özel biçimdedir. Protoplazma değişik tiplerde olsa da, kitlesinin % 99 ı karbondan, hidrojen, oksijen ve nitrojenden yapılmıştır. Bunun dışında, çok düşük oranlarla diğer bazı elemanlar vardır. Protoplazmayı canlı kılan şeyin ne olduğu hala bilinmemektedir. Kesinlikle bilinen,her canlıda temel, öz maddenin protoplazma olduğudur.
Besin vücudun içine alındığında, önce sindirilir, ya da sıvımsı bir hale dönüştürülür. Bu işlem “asimilasyon – sindirme yoluyla besini kendi cismine katma” diye tanımlanır. Söz konusu işlemin sonucu, protoplazma’nın oluşumudur. Gerçekte şaşırtıcı, merak uyandırıcı bir işlemdir bu. Çünkü protoplazma sayesinde, ölü madde yaşayan, canlı bir şeye dönüşmüştür.
Protoplazma aynı zamanda, bitkilerin ve hayvanların sahip olduğu bütün enerjiyi depo eder ve gerektiğinde onları koyuverir. Protoplazmanın kendi ve protoplazmadan yapılmış organizmaların hepsinde eylem ve istirahat (dinlenme) dönemleri vardır. Protoplazma, dışardan uyarıya veya şok etkisine karşı duyarlıdır. Kuvvetli ışık veya ısıda ölür. Kimyasal bakımdan çekici ve itici tepkiler gösterir. Elektrik akımıyla değişik tepkiler verir. Kısaca söylemek gerekirse hakkında çok şey bildiğimiz protoplazma’nın nasıl, ne şekilde varolduğunu hala bilmemekteyiz.